We zijn in Nederland gewend om aardgas van een bepaalde samenstelling te gebruiken. Hoe komen we aan dergelijk gas als de kraan in Groningen definitief dichtgaat? De stikstofinstallatie bij Zuidbroek is een onmisbaar stukje in deze puzzel. Gaswinning hoeft dan niet meer in Groningen plaats te vinden.
Aardgas bestaat grotendeels uit methaan en een deel stikstof, maar de verhouding verschilt. Groningengas heeft een uitzonderlijk hoog percentage stikstof: 14 procent. Van oudsher is alles in Nederland ingericht op het hierdoor relatief lage percentage methaan. En dat is lastig nu Nederland steeds meer gebruikmaakt van buitenlands gas. Geïmporteerd gas is vaak te methaanrijk (hoogcalorisch) voor bijvoorbeeld onze cv-ketels. Door er stikstof aan toe te voegen, kunnen we hier alsnog gas van Groninger kwaliteit (laagcalorisch) van maken.
Om deze oplossing grootschalig in de praktijk te brengen, is in 2018 besloten om een stikstofinstallatie bij Zuidbroek te bouwen. Deze locatie is gekozen, omdat hier heel veel gastransportleidingen bij elkaar komen en daarmee transport van en naar Zuidbroek voor de hand ligt. Met de installatie kan jaarlijks zo’n 10 miljard kuub geïmporteerd gas worden gemengd met stikstof.
De installatie bestaat uit twee delen: een mengstation en een stikstoffabriek. De stikstoffabriek zuigt buitenlucht naar binnen en scheidt deze lucht in stikstof, zuurstof en wat reststoffen. De zuurstof wordt weer losgelaten; de stikstof gaat via een leiding naar het mengstation. Daar wordt het gemengd met hoogcalorisch gas en vervolgens als laagcalorisch gas ons gasnet ingebracht.
Eigenlijk had de installatie op 1 april 2022 klaar moeten zijn, maar zoals in bijna alle sectoren leed ook dit project vertraging door corona. De bouw kreeg te maken met diverse lockdowns, vertraging van aanvoer van materialen, maar ook van beschikbaarheid van personeel. Een vertraging van zo'n drie maanden.
Gasunie Transport Services (GTS) geeft ieder jaar een advies over hoeveel gas gewonnen moet worden om zeker te zijn van gasleveranties in Nederland. Hierbij wordt rekening gehouden met de afbouw van de winning uit het Groningenveld. Vanwege de vertraging van de bouw én de extra vraag naar Gronings gas in Duitsland, verandert het eerder gegeven advies. GTS denkt dat er door de vertraging 7,6 miljard kuub gas uit Groningen nodig is in 2022, uitgaande van gemiddelde temperaturen. In 2021 was dit 7,8 miljard kuub gas. Het is echter aan staatsecretaris Hans Vijlbrief om hierover een definitieve beslissing te nemen. Hij onderzoekt op dit moment de verschillende opties.
De stikstofinstallatie in Zuidbroek zal - mits er geen tegenslag is - rondom de zomer van 2022 in bedrijf gaan. En hoewel het de ambitie van Nederland is om uiteindelijk aardgasvrij te worden, hebben we daarin nog een lange weg te gaan. De stikstofinstallatie zal daarom nog jarenlang een belangrijk onderdeel uitmaken van onze gasinfrastructuur: op weg naar een aardgasvrij Nederland, maar bovenal ook op weg naar de definitieve stopzetting van de gaswinning uit Groningen.
