Hoe kun je zorgen dat mensen zich aan de regels houden en de beste keuzes maken voor zichzelf en hun omgeving? Door goed te begrijpen wat hen drijft en het beleid daarop af te stemmen. Bij de gemeente Dordrecht zet een speciaal team zich in om de inzichten van gedragsbeïnvloeding breed uit te dragen. “Het enthousiasme is groot. Er is echt een beweging op gang gekomen.”
De gemeente Dordrecht heeft de laatste jaren flink ingezet op professionalisering van de handhaving. Maar het mooiste is het natuurlijk als het niet nodig is om te handhaven en boetes uit te delen, zegt Sanne Voncken, die er werkt als beleidsadviseur Openbare Orde en Veiligheid en trekker is van het programma Sturen op Naleving. Daarom willen we nu vooral focussen op naleving. Anders gezegd: zorgen dat mensen het juiste gedrag vertonen.
Een duwtje in de juiste richting
Lang hebben we beleid gemaakt vanuit de gedachte: als je maar goed genoeg uitlegt wat de veilige, gezonde of beste keus is, dan volgt het gewenste gedrag vanzelf, vertelt Sanne Voncken. Intussen weten we beter. Mensen handelen helemaal niet zo rationeel en logisch. Iemand kan heel goed snappen welk gedrag verlangd wordt of het veiligst is, maar toch iets anders doen. Voorlichting geven of boetes uitdelen is dan niet voldoende. We hadden behoefte aan een andere strategie.
Die strategie vond de gemeente in de gedragswetenschap. Al decennia vindt er onderzoek plaats naar de verborgen oorzaken en motieven achter menselijk gedrag. Dat heeft inzichten opgeleverd waarmee keuzes niet alleen te verklaren zijn, maar ook te voorspellen en te beïnvloeden. Die beïnvloeding kan via omvangrijke maatregelen of juist kleine, aanmoedigende ingrepen. Dat laatste wordt vaak nudging genoemd. Oftewel: een licht duwtje in de juiste richting.
Lees verder op ToeZine
