Met handhavingsinstrumenten kunnen overheidsorganen ervoor zorg dragen dat aan de gestelde regels wordt voldaan. Handhaving gebeurt door de overheid. Bij bestuurlijke handhaving gaat het daarbij per definitie om bestuursorganen. Met handhaving kan worden afgedwongen dat de geadresseerde van gestelde regels de normen gaat naleven. Dan moeten deze normen er wel zijn.

Handhaving is eenrichtingsverkeer. De actie gaat altijd uit van overheidsorganen en is gericht op burgers, ondernemingen of non-profit organisaties. De actie kan worden uitgelokt door belanghebbenden, maar dat is de enige rol die aan niet-overheden wordt toebedeeld. Het doel van de handhaving is de naleving van de (overheids)regels die gelden voor die burgers, ondernemingen of non-profit organisaties. Klaarblijkelijk is het stellen van een norm aan het gedrag van particulieren of ondernemingen niet voldoende. De overheid moet zo nu en dan haar tanden laten zien en vervolgens doorbijten.