Terrein beherende organisaties zoals Rijkswaterstaat, gemeenten en provincies zorgen ervoor dat bermgras gemaaid wordt. Dit bermgras wordt vervolgens afgevoerd als afval. Zonde, want bermgras bevat allerlei waardevolle eiwitten en grasvezels die op deze wijze weggegooid worden! In een circulaire economie staat waardebehoud centraal en dit 'afval' zou gezien moeten worden als een 'grondstof' en in plaats van het 'moeten maaien' zou er een drive moeten zijn om te 'willen oogsten'. Rijkswaterstaat Business Unit Natuurlijk Kapitaal (BUN-K) voert deze visie en probeert onder andere door het project 'van Berm tot Bladzijde', waar Royal HaskoningDHV ondersteuning aan biedt, deze transitie naar een circulaire economie te bewerkstelligen.
Betalen voor afval
Terrein beherende organisaties zijn verantwoordelijk voor het onderhoud van bermen volgens hun bermbeheer plannen. Als onderdeel van bermbeheer wordt bermgras gemaaid en vaak afgevoerd. Dit bermgras wordt wettelijk nog gezien als afval waardoor er verschillende beperkingen zijn opgelegd aan het gebruik, vervoer, opslaan en verwerken van het bermgras. Momenteel wordt gemaaid bermgras meestal afgevoerd naar een nabije composteerder die betaald wordt voor het verwerken van het bermgras. Bij dit proces komen veel broeikasgassen vrij. Hoewel er innovatieve verwerkingsmethoden en toepassingen voor (berm) gras zijn, zijn dergelijke projecten vaak nog kleinschalig en zijn er nog veel belemmeringen voor de uitvoering (waaronder de eerder genoemde afvalstatus van gras, maar ook het financieel haalbaar maken). Daardoor bestaat er op dit moment nog geen markt voor deze biomassastroom.
Waarde creëren uit een grondstof
Het is de ambitie van BUN-K / RWS om een markt voor en waarde te creëren uit bermgras. Door dit te doen, hoeven terrein beherende organisaties uiteindelijk niet meer te betalen voor de afvoer en verwerking van bermgras, maar worden ze (mogelijk niet direct maar op de lange termijn) betaald voor het bermgras. Ook zijn er verschillende duurzaamheidsvoordelen geassocieerd met het hoogwaardig toepassen van bermgras. Als eerste stap in deze ambitie, is het van Berm tot Bladzijde project geïnitieerd wat erop gericht is om bermgras te verwerken tot karton.
Van Berm tot Bladzijde
Het doel van het van berm tot bladzijde project is het leveren van ingekuild bermgras aan onder andere papier- en kartonfabriek Parenco. Bij Parenco wordt vervolgens de grasvezel geëxtraheerd door middel van de New Foss technologie. De grasvezel zal na verschillende voorbereidende stappen bijgemengd worden in het karton productie proces.
Verschillende organisaties zoals Parenco, New Foss, financierende organisaties en andere partijen hebben zich verenigd voor dit project. Ook is er een eerste proef gedaan bij Parenco waarvan de resultaten positief waren.Op dit moment wordt een vervolgproef ingepland waarvoor deelnemende organisaties vorig jaar al voldoende bermgras hebben ingekuild. Na succesvolle afronding van deze vervolgproef is het doel om leveringscontracten te tekenen tussen de terrein beherende organisaties en Parenco en om de New Foss installatie bij Parenco te bouwen. Hiermee neemt de schaal waarmee bermgras verwerkt kan worden fors toe en wordt er een stap gezet naar een continue productieproces!
Een circulaire economie
Projecten zoals het van Berm tot Bladzijde project zijn nodig om de transitie te maken naar een circulaire economie. Dergelijke pionier projecten vragen om investering van tijd en inkomsten voor de baten duidelijk en zeker zijn. Een lange termijn visie is daarom een pré. Deze benadering past binnen het circulaire terreinbeheer waar Rijkswaterstaat naar toe werkt.
Week van de circulaire economie 2018
In de Week van de Circulaire Economie publiceren wij iedere dag een circulair blog:
Hoe kom ik tot een beleidskader circulaire economie? Case Zuid-Holland
Joepie de poepie: wasbare luiers leasen. Case gemeente Rheden
We hopen u zo te inspireren om samen stappen te zetten naar een circulaire toekomst!
