Voor een ruimtelijk project zijn vaak vele besluiten en/of (omgevings)vergunningen noodzakelijk. Elk van deze besluiten en vergunningen kent zijn eigen procedure en termijn(en). Daarom is de mogelijkheid om de diverse besluiten en vergunningen, die nodig zijn voor een project beter te stroomlijnen, een uitkomst. Dit kan door middel van het coördineren van besluiten en vergunningen. Niet ieder van de lezers van dit artikel zal onmiddellijk weten wat in dit verband onder coördineren wordt verstaan. Het heeft in elk geval niets met voetbal te maken. Met de coördinatie vindt de voorbereiding van besluiten en de terinzageleggingen voor de zienswijzenprocedure en de beroepsprocedure gelijktijdig plaats.
Voor een ruimtelijk project zijn vaak vele besluiten en/of (omgevings)vergunningen noodzakelijk. Elk van deze besluiten en vergunningen kent zijn eigen procedure en termijn(en). Daarom is de mogelijkheid om de diverse besluiten en vergunningen, die nodig zijn voor een project beter te stroomlijnen, een uitkomst. Dit kan door middel van het coördineren van besluiten en vergunningen. Niet ieder van de lezers van dit artikel zal onmiddellijk weten wat in dit verband onder coördineren wordt verstaan. Het heeft in elk geval niets met voetbal te maken. Met de coördinatie vindt de voorbereiding van besluiten en de terinzageleggingen voor de zienswijzenprocedure en de beroepsprocedure gelijktijdig plaats.
De mogelijkheid om besluiten en vergunningen te coördineren is, naast bijvoorbeeld in de Tracéwet, ook in de Wet ruimtelijke ordening (Wro) aanwezig. In een tamelijk onbekende afdeling van de Wet ruimtelijke ordening (Wro), namelijk Afdeling 3.6, zijn de Gemeentelijke coördinatieregeling, de Provinciale coördinatieregeling, en de Rijkscoördinatieregeling, opgenomen. Deze regelingen worden, mede vanwege de onbekendheid, te weinig gebruikt. Dat is om verschillende redenen jammer. Soms kan in bepaalde omstandigheden de coördinatieregeling een behoorlijke versnelling van een project teweegbrengen. Dat is met name zo wanneer een bestemmingsplan en een omgevingsvergunning (bouwvergunning) tegelijkertijd klaar zijn om ter inzage te worden gelegd.
Voor het gemak concentreren wij ons in dit artikel op de Gemeentelijke coördinatieregeling (artikel 3.30 t/m 3.32 Wro). Zoals gezegd, wordt deze Gemeentelijke coördinatieregeling niet al te vaak toegepast. Deze regeling is tamelijk onbekend en onbekend maakt onbemind, zoals het spreekwoord zegt.
Kunnen alle besluiten op hetzelfde moment door hetzelfde bestuursorgaan worden genomen?
Je zou denken, eenvoudig zon coördinatieregeling! De voorbereiding van besluiten ten behoeve van een ruimtelijk project vindt gelijktijdig plaats, de terinzageleggingen voor de zienswijzenprocedure en voor de beroepstermijn vindt tegelijkertijd plaats. Dus zou je denken, dan zal ook de besluitvorming zelf wel gelijktijdig kunnen en moeten plaatsvinden. Bij bijvoorbeeld een vaststellingsbesluit van een bestemmingsplan (waarbij de gemeenteraad het bevoegde orgaan is), en een omgevingsvergunning (bouwvergunning), waarbij Burgemeester en Wethouders bevoegd zijn, zou je denken dat dan de gemeenteraad als hoogste orgaan op het moment dat het bestemmingsplan wordt vastgesteld, ook over de omgevingsvergunning (bouwvergunning) kan besluiten. Het staat niet in de wet dat dit niet zou kunnen. Belangrijker is echter dat niet in de wet staat dat dit wèl zou mogen. Hieruit moeten we de conclusie trekken dat de gemeenteraad niet ook de omgevingsvergunning(en) kan verlenen.
Volgens jurisprudentie moeten de te coördineren besluiten wel in de juiste volgorde worden genomen
Vanwege het besluitvormingstraject binnen een gemeentelijke organisatie alle raadsvoorstellen worden immers door het college van Burgemeester en Wethouders voorbereid zou het logisch zijn dat eerst het college van Burgemeester en Wethouders een besluit neemt over de omgevingsvergunning(en) en dat daarna de gemeenteraad een besluit neemt over de vaststelling van het bestemmingsplan. Toch is wat logisch lijkt niet altijd de juridische werkelijkheid.
Zie hierover een uitspraak van de Afdeling bestuursrechtspraak van de Raad van State (zaaknummer 201109858/1/R1 d.d. woensdag 23 mei 2012, gemeente Wormerland) waaruit volgt dat indien de omgevingsvergunning gebaseerd is op het vast te stellen nieuwe bestemmingsplan, de gemeenteraad eerst moet besluiten over dat bestemmingsplan voordat de omgevingsvergunning door het college van Burgemeester en Wethouders wordt verleend. Naar onze mening zit hier een hiaat in de wet. Het zou veel eenvoudiger zijn indien een bestuursorgaan (de gemeenteraad) alle besluiten in één keer zou kunnen nemen. Op dit punt zou de wet onzes inziens gewijzigd kunnen worden.
Kun je alle mogelijke besluiten, die voor een project nodig zijn, coördineren?
De vraag, die gesteld moet worden, is of je bij een bepaald project alle mogelijke besluiten, die nodig zijn voor de realisering van een ruimtelijke project, mag coördineren? Deze vraag moet ontkennend worden beantwoord. De coördinatieregeling is geen wonderolie. De te coördineren besluiten moeten wel besluiten en vergunningen zijn die een zekere samenhang hebben ten behoeve van het ruimtelijke project. Vaak wordt gesproken over uitvoeringsbesluiten. Het is naar onze mening niet mogelijk om een vaststellingsbesluit van een bestemmingsplan met bijvoorbeeld een aanwijzingsbesluit voor een gemeentelijk beschermd stadsgezicht te coördineren. Een aanwijzingsbesluit voor een beschermd stadsgezicht is geen uitvoeringsbesluit ter uitvoering van een ruimtelijk project. Een dergelijk aanwijzingsbesluit heeft een te zelfstandig inhoudelijk cultuurhistorische karakter en staat die op zich los van het ruimtelijke besluit.
Nadelen van het gebruik van de coördinatieregeling
Een nadeel van de coördinatieregeling is dat voorafgaande aan de toepassing van de coördinatieregeling de gemeenteraad moet hebben besloten welke besluiten en vergunningen precies kunnen worden gecoördineerd. Er is dus een extra gemeenteraadsbesluit noodzakelijk. Een ander nadeel is dat vaak slechts de procedures worden gekoppeld, zoals hierboven is aangetoond. De besluitvorming, waarbij verschillende bestuursorganen zijn betrokken, kan niet worden gekoppeld.
Voordelen van het gebruik van de coordinatieregeling
Een voordeel van de coördinatieregeling is uiteraard dat is immers de kern van de regeling dat de besluiten en de (omgevings)vergunningen worden gecoördineerd. Dit brengt een behoorlijke versnelling met zich mee. Een ander voordeel is dat er sprake zal zijn van één beroepsinstantie (de Afdeling bestuursrechtspraak van de Raad van State) indien het bestemmingsplan en (omgevings)vergunningen worden gecoördineerd. Dit kan veel tijd schelen. Verder is het een voordeel dat met het toepassen van de coördinatieregeling een omgevingsvergunning (een bouwvergunning) eerder kan worden ingediend. Er behoeft niet te worden gewacht totdat het nieuwe bestemmingsplan rechtskracht heeft verkregen.
Het toepassen van de coördinatieregeling kan vooral goed worden toegepast in het geval er een besluit over de vaststelling van een bestemmingsplan moet worden genomen en er ook snel vergunning moet worden verleend. Indien de omgevingsvergunning (bouwvergunning) op tijd kan worden uitgewerkt, dus gereed is op het moment dat het bestemmingsplan wordt vastgesteld, kan door het toepassen van de coördinatieregeling een behoorlijke tijdwinst worden geboekt. Een voorbeeld van een project is de aanleg van een nieuwe weg met een aquaduct die snel moeten worden gerealiseerd. Voor de nieuwe weg en het aquaduct moet een nieuw bestemmingsplan worden vastgesteld en voor het aquaduct is een omgevingsvergunning noodzakelijk. In zon geval biedt de toepassing van de coördinatieregeling een uitgelezen mogelijkheid tot versnelling. Tot aan het moment dat de nieuwe Omgevingswet in werking treedt, wordt aangeraden indien de juiste situatie zich voordoet om meer van deze mogelijkheid gebruik te maken.
mr. drs. J. (Hans) van der Noord
Vragen of opmerkingen naar aanleiding van dit artikel, of twijfel hoe in een concreet geval om te gaan met de coördinatieregeling?
Bel of mail:
E.:
Hans.van.der.Noord@metafoor.nl
T.: 036-5300211
M.: 06-11305891
Door Metafoor
