De Wet plattelandswoningen, een wijziging van de Wabo op 1 januari 2013, bepaalt dat het gemeentebestuur kan bepalen dat een bedrijfswoning behorend tot een landbouwinrichting, ondanks de agrarische bestemming, door een burger mag worden bewoond. In 2030 zal naar verwachting 15 miljoen vierkante meter agrarisch onroerend goed leeg staan. Het wordt steeds moeilijker goede nieuwe economische bestemmingen te vinden voor boerderijen, schuren en stallen die hun agrarische functie verliezen. Stoppende boeren proberen hun gebouwen te verkopen aan andere agrariërs die er een bedrijf voortzetten, aan niet-agrarische ondernemers die er gaan ondernemen en aan burgers die er gaan wonen. De leefbaarheid, vitaliteit en kwaliteit van het buitengebied staat op (het) spel als herbestemming niet lukt en leegstand dreigt.

Om verpaupering van het landelijk gebied door leegstand te voorkomen, is herbestemming van agrarische gebouwen van groot belang. Het is zaak om dit effectief aan te pakken. Dit kunnen gemeenten niet alleen, dat moeten ze doen samen met provincies, landbouworganisaties en ondernemers. Dit biedt ook kansen voor revitalisering en ruimtelijke kwaliteitsverbetering van het landelijk gebied.

Naast ‘economische vitaliteit’ zijn ook ‘leefbaarheid’ en ‘duurzaamheid’ kernbegrippen waarvoor het Rijk, provincies, gemeenten en waterschappen de handen ineenslaan in het Interbestuurlijk Programma Vitaal Platteland (IBP VP).