Waarschijnlijk honderdduizenden huishoudens in Nederland maken illegaal gebruik van gemeentegrond. Dat blijkt uit het onderzoeksrapport Landjepik in Nederland van de Rijksuniversiteit Groningen. Volgens het onderzoek is een wetswijziging nodig om verlies van overheidsgrond en conflicten te voorkomen.
Illegaal grondgebruik
Illegaal grondgebruik houdt in dat een burger gemeentegrond gebruikt zonder eigenaar te zijn en zonder met de gemeente afspraken hierover te hebben. De onderzoeker onderzocht in vijf Nederlandse gemeenten het illegaal gebruik van gemeentegrond. In vier van de vijf gemeenten is vastgesteld hoe vaak dit voorkomt. Tussen 8% en 80% van de huishoudens waren daar betrokken bij landjepik.
Bij extrapolatie van deze cijfers zou dat betekenen dat landelijk ten minste 600.000 huishoudens (1.320.000 personen) zonder afspraken gebruikmaken van gemeente- of andere overheidsgrond.
In bijna alle gevallen gebruiken mensen de gemeentegrond om de tuin, de oprit of de woning uit te breiden. Niet alleen gemeentegroen, maar ook stoepen, woonerven, fietspaden en openbare wegen worden op grote schaal getrokken bij particuliere tuinen.
Oproep tot wetswijziging
Onderzoeker Hoops stelt een wetswijziging over verjaringsverkrijging van grond voor om het verlies van overheidsgrond en conflicten te voorkomen. De VNG kan deze oproep tot wetswijziging ondersteunen. Zoals uit het onderzoek blijkt komt het gebruik van illegaal grondgebied veel voor. Gemeenten ondernemen actie tegen illegaal grondgebruik, maar het aanpakken hiervan vraagt veel tijd, geld en capaciteit van gemeenten. Mede, omdat de in gebruik genomen grond vaak bij tuinen is getrokken en daarmee in de privésfeer van burgers. Zoals de onderzoeker aangeeft, kunnen bij het terugvragen van de grond emoties soms hoog oplopen. Dit kan aanleiding zijn voor langdurige geschillen en juridische procedures en dus hoge kosten voor gemeenten.
Meer informatie
Rapport Landjepik in Nederland: Een verkennend empirisch onderzoek naar het gebruik zonder recht van gemeentegrond (Rijksuniversiteit Groningen, 2018)
