Hoe geeft de gemeente Den Haag vorm aan de energietransitie?

Op welke prestatie op het gebied van verduurzaming bent u het meest trots?

"Ik ben trots op elke burger die een stap neemt op het gebied van duurzaamheid; of het nu een grote stap is of een kleine stap. Denk bijvoorbeeld aan radiatorfolie opplakken in je sociale huurwoning of andere projecten waar burgers of bedrijven zelf aan de slag gaan, zoals het project de Groene Mient, een bewonersinitiatief dat met elkaar in collectief particulier opdrachtgeverschap 33 ecologische koopwoningen heeft gerealiseerd. De Groene Mient is de 1

e

energieneutrale wijk van Den Haag.

Ook ben ik trots dat twee van de meest duurzame kantoorgebouwen De Monarch en de Veranda in Den Haag staan. En word ik vrolijk van alle plekken in de stad waar ik groene of glinsterend blauwe daken met zonnepanelen zie.

Verder denk ik aan onze kadernota Duurzaamheid. Met deze kadernota kiest het Haagse college voor een integrale en realistische aanpak. De kadernota gaat niet alleen over energie, maar ook over mobiliteit, over groen en over hoe we onze leefomgeving aanpassen aan het veranderende klimaat. De tijd van pionieren is voorbij, we moeten nu echt meters gaan maken."

Wat kunnen andere gemeenten leren van het beleid van Den Haag?

"In Den Haag doen we het op zn Haags; van onderop, samen met bewoners en lokale ondernemers. We ondersteunen duurzame initiatieven, nemen waar nodig de regie en brengen partijen bij elkaar.

Onze Haagse aanpak is onderscheidend om drie redenen: we pakken veel kleine dingen aan, die samen een grote impact maken. Daarnaast zijn we een inhoudelijke en betrokken partner die graag meedenkt en waar nodig helpt. En wat ons echt kenmerkt is de lange adem en de continuïteit in deze energietransitie.

Een voorbeeld hiervan is hoe de Haagse VvE balie VvEs ondersteunt om verduurzaming mogelijk te maken. Zo heb ik vorige week het startsein gegeven voor de duurzame renovatie van een groot wooncomplex van VvE Zeekant, in Scheveningen."

Den Haag gaat een puntensysteem invoeren voor groen- en natuurinclusief bouwen. Wat zijn uw verwachtingen van dit puntensysteem?

"Den Haag is de meest dichtbevolkte stad van Nederland en toch de groenste stad. Met verdere groei en verdichting van de stad willen we de groenste stad blijven. Verdichting moet samen gaan met vergroenen en verduurzamen. Daarom heeft Den Haag een puntensysteem ontwikkeld voor groen- en natuurinclusief bouwen (NIB). Met het puntensysteem voor natuurinclusief bouwen (NIB) verplichten we ontwikkelaars van nieuwe gebouwen om groen en natuur te verwerken in het ontwerp; met bijvoorbeeld groene daken of muren. Zo kunnen we een groene en aantrekkelijke stad blijven."

Welke andere maatregelen zou u willen nemen om het groen binnen de stad te bevorderen?

"Wij hebben bijvoorbeeld in een aantal wijken tuintjes om ondergrondse afvalcontainers geplaatst. Dit zorgt niet alleen voor een aantrekkelijker straatbeeld, maar zorgt er ook voor dat mensen minder afval naast de containers plaatsen. Als dit goed werkt komen er meer.

Verder doen we als gemeente mee aan de Operatie Steenbreek. Hierbij kunnen tegels ingeruild worden voor gratis planten en bloemen voor geveltuintjes.

Een nieuw idee komt van Arjen Kapteijns (Fractievoorzitter van GroenLinks in Den Haag). Hij heeft voorgesteld om een miljoen euro uit te trekken om bewoners, Verenigingen van Eigenaren (VvE), (sport)verenigingen en bedrijven een gratis boom te geven als zij zelf daar ruimte voor hebben. Ik kijk graag hoe we hier als gemeente mee aan de slag zouden kunnen."

Het puntensysteem gaat natuurlijk om nieuwbouw. Het verduurzamen van bestaande bouw wordt nog een flinke klus; hoe gaat Den Haag dit aanpakken?

"Ook bestaande bouw zit vol kansen groot én klein - om te verduurzamen. Die grijpen we aan. Zo zijn er in Den Haag nog veel mensen die hun gasaansluiting alleen gebruiken om te koken. Daarom hebben we met Stedin een convenant gesloten om deze mensen over te laten stappen op inductie koken. Dat is goedkoper en veiliger voor de bewoners, én duurzamer. De lucht binnen huis wordt er ook beter van.

We ondersteunen bewoners bij het verminderen van het energiegebruik. Zo geeft de gemeente subsidies voor dak- en vloerisolatie en voor het aanleggen van groene daken. Ook biedt de gemeente bewoners en bedrijven energiescans aan.

We zetten in op zichtbare acties in de stad. We starten met een duurzame dakenjacht. De ambitie is: ieder geschikt dak heeft zonnepanelen, zonneboilers, is groen of anders wit. Als gemeente geven we zelf het voorbeeld. Door bijvoorbeeld het plaatsen van zonnepanelen op daken van het gemeentelijk vastgoed."

Hoe zorgt Den Haag voor draagvlak onder de bewoners?

"Draagvlak voor de energietransitie begint bij communicatie. Ik hoor al jaren de kritiek van mensen dat ze onvoldoende of te laat betrokken zijn bij energieprojecten. En dat mensen geen idee hebben waar ze precies met hun vragen heen moeten. Daarom ben ik met 7 uitgangspunten gekomen voor de communicatie over de energietransitie waar mensen in Den Haag mij altijd aan mogen houden. En ook heel belangrijk: de gemeente communiceert in gewoon Nederlands, dus niet met allemaal ingewikkelde beleidstermen die ik zelf nauwelijks snap.

We beloven om iedereen te helpen die zelf aan de slag wil met besparen, verduurzamen en de overstap wil maken naar schone energie. We geven praktische tips en uitleg bij regels en subsidies, helpen groepen zoals bedrijven of buurtbewoners die samen willen werken om te besparen, verduurzamen of overstappen en vertellen altijd duidelijk en ruim op tijd over nieuwe plannen, zodat iedereen weet waar hij of zij aan toe is."

Komen er veel initiatieven binnen van bewoners?

"Zeker! Je merkt dat het leeft, en overal in de stad zie je mensen samenkomen en aan de slag gaan met duurzaamheidsprojecten. Een mooi voorbeeld daarvan is Zet m op 70, waar het bewonersinitiatief Warm in de Wijk bezig is met de ontwikkeling van een warmtenetwerk om de woningen in de wijk te verwarmen. Idee is om drie maanden lang de CV-ketel op 70 graden in te stellen, om zo te testen of een warmtenetwerk waarbij water van zon temperatuur het huis instroomt genoeg warmte en comfort biedt.

Onlangs mocht ik een duurzaamheidsprijs uitreiken van woningcorporatie Staedion. Met een prijsvraag heeft Staedion bewoners uitgenodigd met goede ideeën te komen voor de themas groen, energiebesparing en duurzame energieopwekking. Een van de prijswinnaars waren de Energiebewuste bewoners die met LED-verlichting en sensoren een eerste stap willen zetten naar verduurzaming van hun wooncomplex."

Welke kansen brengt, volgens u, het samenwerken in een RES met zich mee?

"We zijn momenteel aan het kijken hoe en waar we samen kunnen werken, en hoe we deze afspraken het beste vorm kunnen geven. Ik denk wel direct aan concrete projecten die interessant zijn voor Den Haag: bijvoorbeeld de Leiding door het midden, waarbij restwarmte uit de Rotterdamse Haven gebruikt kan worden voor de energietransitie in de verre omgeving, en energie van windmolenparken op zee."

Liesbeth van Tongeren is één van de wethouders die op het congres De gemeentelijke energietransitie - samen aan de slag vertellen over hun concrete aanpak. Ook Marieke van Doorninck, Eef van Ooijen, Arno Bonte en Marcel Blind zijn aanwezig.