Gemeenten kunnen veel bijdragen aan de energietransitie. Gemeenteraden en wethouders zijn dan ook veelal serieus aan de slag gegaan met verduurzaming. Vaak zijn ambities geformuleerd om als gemeente energieneutraal te worden, of CO2-neutraal, of klimaatneutraal. Wat is er de afgelopen jaren gebeurd op het gebied van duurzame energie in Nederland? Enkele (oud-)wethouders uit verschillende gemeentes zijn geïnterviewd om te horen wat de ambities zijn, wat ze gerealiseerd hebben en welke voorbeelden en/of adviezen ze hebben. Want juist van elkaars kunnen gemeenteraadsleden en wethouders veel inspiratie opdoen.
Deze week: John Nederstigt (wethouder Haarlemmermeer) en Anne Brommersma (wethouder De Bilt).
Haarlemmermeer - Wethouder John Nederstigt
De gemeente Haarlemmermeer wil in 2040 energieleverend zijn. Dat wil zeggen dat we dan meer duurzame energie opwekken dan wordt verbruikt. Energieleverend: dat is een ambitieuze opgave, die niet met één project te verwezenlijken is. Om dit te bereiken moeten we op alle mogelijke manieren aan de slag. Een ding staat als een paal boven water: we moeten dit met elkaar doen. Iedereen in onze gemeente, bedrijven, organisaties, inwoners, overheid: we moeten hier allemaal onze schouders onderzetten.
Haarlemmermeer kent tal van initiatieven en activiteiten om het energieverbruik terug te dringen of duurzame energie op te wekken. Sleutelwoorden daarbij zijn educatie, bewustwording, participatie en vooral laten zien dat het kan. We werken aan zogeheten thematafels samen met partijen als netbeheerder Liander, de regio (gemeenten en provincie), maar ook met bedrijven, organisaties en inwoners.
Er worden een aantal grote stappen genomen. Zo is zonneweide De Groene Hoek geopend met een grootte van 26 hectare. Momenteel wordt gewerkt aan een uitbreiding naar nog eens 24 hectare.
Een flink aantal sportclubs ging vorig jaar met elkaar de strijd aan wie het meest kon besparen op energie. Dat bleek alles bij elkaar heel veel te zijn. Een tweede ronde van deze Energy Battle is nu van start gegaan: er doen nu ook scholen mee.
Met Liander onderzoeken we de mogelijkheden van een thuis- en buurtbatterij, waar het teveel aan opgewekte zonne-energie kan worden opgeslagen. Zowel huurders als woningeigenaren konden meedoen aan een van de grootste gezamenlijke inkoopacties op het gebied van isolatiematerialen en zonnepanelen.
Door de nabijheid van de luchthaven en het restrictieve beleid van de provincie zijn windmolens niet overal mogelijk. Maar in 2016 was de jaaropbrengst toch een kleine 24.500 MWh en daarmee kregen zon 7.200 woningen stroom.
We staan bij de energietransitie voor veel uitdagingen. Maar we krijgen vooral de kans om een duurzaam energiesysteem te ontwikkelen, dat onder andere zorgt voor een comfortabel huis en mobiliteit, maar ook gezonde leefomgeving in stand houdt.
De Bilt - Wethouder Anne Brommersma
De gemeente De Bilt heeft de doelstelling om in 2030 energieneutraal te zijn. Dat betekent vooral energie besparen en wat dan nog nodig is zoveel mogelijk zelf opwekken. Een stevige ambitie, waar we samen met inwoners, bedrijven en instellingen naartoe werken.
Een aantal jaar geleden hebben actieve inwoners de lokale energiecoöperatie BENG! opgericht. BENG! staat voor Biltse Energie Neutrale Gemeenschap. Samen met BENG! hebben we het proces om onze doelstelling te behalen op hoofdlijnen uitgewerkt.
Dat begon met het inzichtelijk krijgen van de feiten: wat is het verbruik aan gas en elektriciteit, waarvoor en door wie worden deze fossiele brandstoffen gebruikt?
In vervolg daarop hebben we met de 18 belangrijkste stakeholders het Bilts Energie Akkoord gesloten. Dit zijn onder andere de woningbouwvereniging, Stedin en Eneco. Maar ook SWECO, het KNMI en het RIVM. Deze partners committeren zich aan de doelstelling en leveren bijdragen om die te behalen. Daarmee vervullen deze partijen tegelijk een voorbeeldfunctie. Dat is niet onbelangrijk in een gemeente waar een groot deel van de woningen particulier eigendom is: mensen stimuleren om maatregelen te nemen is cruciaal.
Daarvoor moet je soms ook dingen anders durven doen. Zoals het versoepelen van de vergunningverlening, het afschaffen van leges of aanpassingen in WOZ-tarieven. En meebewegen bij goede initiatieven vanuit inwoners en bedrijven, zoals het verkennen van mogelijkheden voor windenergie of het delen van elektrische autos. Daarin zoeken we als gemeente ook voortdurend naar een goede balans.
Deze aanpak heeft de afgelopen jaren onder andere geleid tot een zonneweide, acties voor en door inwoners voor verduurzaming en - uniek - het aardgasloze zwembad dat nu wordt gerealiseerd. Dat lijkt een bescheiden oogst, maar we zien de ontwikkelingen inmiddels een vlucht nemen na slechts 2 jaar zaaien. Een gezamenlijke verdienste van inwoners, partners en gemeente!
Volgende week: Peter Snoeren (oud-wethouder Nieuwegein) en Geert Meijering (wethouder Kampen)
Vorige week:
Lot van Hooijdonk (wethouder Utrecht), Jaap Kamp (oud-wethouder Moerdijk)
