Er liggen veel nieuwe transities op het bordje van gemeenten. Ron van der Linden benadrukt hoe belangrijk het is dat de thuisbasis op orde is.
‘Een nieuwe, procesgerichte organisatie is essentieel om verder te komen met wijkaanpakken.’
Ik zag het jarenlang in de praktijk gebeuren tijdens mijn werk bij verschillende gemeenten; ambtenaren werken keihard aan belangrijke opgaven. En dat zijn er nogal wat. Van energietransitie tot woningbouwopgave en van circulaire economie, duurzaam landgebruik, voedsel, klimaatadaptatie, arbeid en inkomen, zorg, jeugd, inclusie… elk thema verdient aandacht en zorg.
Het zijn opgaven die allemaal een hoge mate van urgentie kennen en veelal top-down bij gemeenten worden neergelegd. Maar je wilt ze het liefst op de juiste manier met elkaar verbinden in een gebied of wijk, zodat de inwoners er echt gelukkiger, gezonder en beter van worden. En dan spelen er ook nog allerlei reguliere zaken die je aandacht nodig hebben als ambtenaar.
Nu ik al een tijd werk als adviseur en gemeenten help bij de energietransitie, zie ik steeds die spagaat waarin ambtenaren zitten. Gebieds- en opgavegericht werken zijn lastiger dan je denkt. En dan is er nog de reguliere beleids- en begrotingscyclus die het niet altijd mogelijk maakt om flexibel en snel in te spelen op ontwikkelingen in bijvoorbeeld een wijkprogramma.
Dit vraagt om een ander type procesgerichte organisatie in de frontlijn dan het huidige sturingsmodel met sectoren en portefeuilles in het college. En vergeet ook niet de samenwerking met stakeholders. Zonder aansluiting en luisterend oor voor inwoners, bedrijven en maatschappelijke organisaties kom je nergens.
Bij Over Morgen werken we met nadruk aan verbinding tussen gebied, opgave en eindgebruiker want alleen zo zorg je voor een toekomstbestendige leefomgeving.
Dat doen we steeds met oog voor de praktijk. We helpen gemeenten graag om zichzelf zodanig te organiseren, dat het ook echt lukt om al die transities en opgaven een plek te geven in het gebied.
We pleiten voor een procesgerichte organisatie en een sterke interne thuisbasis die zowel vakkennis, vertrouwen en veiligheid biedt om te kunnen voldoen aan de veelheid van vragen die aan ambtenaren gesteld worden door de dynamiek van deze opgaven.
Veel aandacht gaat bij gemeenten uit naar de organisatie van programma’s, projecten en wijken. Dit heeft bij bestuurders politieke prioriteit. Maar het zorgt bij medewerkers in de frontlijn in de programma’s en wijken voor druk om resultaten te behalen.
Daarvoor hebben zij de hulp nodig van de collega’s in het fysieke en sociale domein, financiën, P&O, communicatie en dergelijke. Een sterke ondersteuning van de staande organisatie is essentieel.
Gemeenten kampen met een tekort aan tijd, capaciteit, kennis en IT om al deze transities tegelijk naast elkaar in goede banen te leiden.
De mondige inwoners aan de ene kant en een versnipperd politiek landschap aan de andere kant maakt het leven voor gemeenteambtenaren die het beleid moeten ontwikkelen en uitvoeren er niet gemakkelijker op.
Dit vraagt van het management dat zij zowel ruimte bieden aan medewerkers om hier samen invulling aan hun werk te geven en tegelijk moeten ze goede randvoorwaarden en coaching organiseren.
Prioritering in de veelheid van taken is echt noodzakelijk. De uitdaging voor managers bij gemeenten is om een goede balans te vinden tussen het regulier werk en het opgave- of gebiedsgericht werk. Zij moeten zorgen dat medewerkers niet in een voortdurende spagaat komen, maar zich kunnen ontwikkelen om een bijdrage te leveren aan de veelheid van vragen vanuit de opgaven. En dat zonder het reguliere werk te verwaarlozen. Als de zaken intern niet op orde zijn kun je buiten niet goed presteren.
Over Morgen helpt je graag om in de organisatie van transities te komen tot een effectieve samenwerking tussen de wijkaanpak en programma’s en de staande organisatie.
Doordat we ontzettend veel ervaring hebben bij gemeenten, kunnen we op alle niveaus schakelen en meedenken. Bovendien voelt het als onze verantwoordelijkheid dat waar wij voor pleiten- voor een gebiedsgerichte aanpak met een duurzaam eindresultaat- dat ook praktisch waar te maken.
Ambtenaren hebben een belangrijke taak en daar mogen ze trots op zijn. Wij helpen gemeenten graag verder om duurzame impact te hebben.
