1.1. Het verloop van de procedure blijkt uit:

• de dagvaarding van 12 juli 2022;
• de akte houdende eiswijziging;
• de 37 producties van SNV;
• de conclusie van antwoord van GRNR;
• de 21 producties van GRNR;
• de mondelinge behandeling op 10 oktober 2022;
• de pleitnota van SNV;
• de pleitnota van GRNR.

1.2. Ten slotte is vonnis bepaald.

2.1. Op 12 november 2009 hebben de Ministerie van Economische Zaken (mede namens de Ministerie van V&W en de Ministerie van VROM), de gemeenten Barendrecht, Ridderkerk en Rotterdam (hierna gezamenlijk: de gemeenten) en de Provincie Zuid-Holland een bestuurlijke overeenkomst gesloten. Daarin zijn zij overeengekomen zich te zullen inspannen het bedrijventerrein op de locatie Nieuw Reijerwaard versneld te realiseren. Het te ontwikkelen bedrijventerrein op die locatie is bestemd voor de vestiging van arbeidsintensieve logistieke en logistiek ondersteunende bedrijvigheid, waarbij de primaire doelgroep bedrijvigheid is, die aanvullend dan wel versterkend is voor het reeds aanwezige agro-logistieke cluster van de Freshport Barendrecht/Ridderkerk.

2.2. Op 1 januari 2012 hebben de gemeenten GRNR opgericht. GRNR heeft tot doel het realiseren van minimaal 90 hectare bedrijventerrein op de locatie Nieuw Reijerwaard met de daarbij horende ontsluiting en het daarbij horende groen.

2.3. Bij e-mail van 10 mei 2021 heeft CBRE B.V. (hierna: CBRE) namens SNV aan GRNR medegedeeld dat SNV geïnteresseerd is in de kavel in Nieuw Reijerwaard die bestemd is voor een truckparking en brandstofverkooppunt.

2.4. Op 2 mei 2022 heeft GRNR op haar website een publicatie geplaatst. Daarin maakt zij haar voornemen tot verkoop van de kavel aan MobilityHUB Dutch Fresh Port B.V. bekend (hierna: de Publicatie). In de Publicatie staat, voor zover relevant, het volgende:

2.5. Bij e-mail van 3 mei 2022 heeft GRNR CBRE in kennis gesteld van de voorgenomen verkoop van de percelen grond en daarbij verwezen naar de Publicatie.

2.6. Bij brief van 19 mei 2022 aan GRNR, die op 20 mei 2022 ook als bijlage bij een e-mail is gestuurd, heeft SNV bezwaar gemaakt tegen de voorgenomen verkoop van de percelen grond, met kadastrale aanduidingen gemeente Ridderkerk, [sectie01] , nrs. [nummer01] (ged.) en [nummer02] (ged.), nabij Krommeweg, Basilicumweg en Verbindingsweg te Ridderkerk (hierna: de Percelen) aan MobilityHUB Dutch Fresh Port B.V. (hierna: het Consortium). SNV heeft GRNR verzocht te bevestigen dat het voornemen wordt ingetrokken en dat voor de verkoop van de Percelen alsnog een selectieprocedure – met objectieve, toetsbare en redelijke criteria – wordt georganiseerd.

2.7. Bij e-mail van 9 juni 2022 aan SNV heeft GRNR medegedeeld geen aanleiding te zien om op haar beslissing terug te komen.

2.8. Op 28 juni 2022 heeft GRNR aan SNV een mondelinge toelichting gegeven op de voorgenomen verkoop.

2.9. Op 8 augustus 2022 heeft SNV een verzoek op grond van de Wet open overheid (hierna: het WOO-verzoek) ingediend bij GRNR en de gemeenten. In dat verzoek vraagt SNV om een afschrift van kort gezegd alle beschikbare bescheiden en documenten die betrekking hebben op de plannen van GRNR om over te gaan tot verkoop van de Percelen. GRNR en de gemeenten hebben nog niet op dat verzoek beslist. GRNR heeft SNV op 22 augustus 2022 verzocht om het verzoek te preciseren. SNV heeft vervolgens op 29 augustus 2022 een aangepast verzoek ingediend. GRNR heeft SNV op 12 en op 26 september 2022 bericht niet in staat te zijn binnen de wettelijke termijn een besluit te nemen. Op 3 oktober 2022 heeft GRNR SNV desgevraagd bericht ook niet in staat te zijn een deelbeslissing te nemen. De gemeenten hebben SNV ook bericht meer tijd nodig te hebben om het verzoek te behandelen. Op een rappel van SNV hebben zij niet gereageerd.

3.1. SNV vordert – na eiswijziging – bij vonnis, uitvoerbaar bij voorraad: 1. GRNR te gebieden om het voornemen tot één-op-één verkoop van de Percelen aan het Consortium in te trekken; 2. GRNR te verbieden om i. de Percelen te verkopen en te leveren aan het Consortium of een (of meer) andere partij(en) en ii. (verdere) uitvoering te geven aan iedere eventueel reeds gesloten (voor-, reserverings- of koop)overeenkomst met betrekking tot (de verkoop van) de Percelen, anders dan iii. na het doorlopen van een selectieprocedure met objectieve, toetsbare en redelijke selectiecriteria, waarbij iv. een passende mate van openbaarheid wordt verzekerd met betrekking tot de beschikbaarheid van de Percelen grond en v. welke selectieprocedure minstens voldoet aan de volgende eisen: 3. GRNR te verbieden om de Percelen te verkopen en te leveren aan een (of meer) andere partij(en) die niet hebben deelgenomen aan de onder (2) bedoelde selectieprocedure, op straffe van een dwangsom van € 2.500.000,- ineens indien GRNR niet aan het te wijzen vonnis voldoet, althans een door de voorzieningenrechter in goede justitie te bepalen dwangsom. 1. GRNR te gebieden om het voornemen tot één-op-één verkoop van de Percelen aan het Consortium in te trekken; 2. GRNR te gebieden om binnen vijf (5) werkdagen na de datum van het te wijzen vonnis, althans binnen een door de voorzieningenrechter te bepalen termijn, aan SNV een schriftelijke uitnodiging te sturen om binnen minimaal dertig (30) kalenderdagen na ontvangst van de schriftelijke uitnodiging aan te tonen dat SNV (al dan niet in combinatievorming) kan voldoen aan de in de Publicatie gestelde objectieve, redelijke en toetsbare eisen, op straffe van een dwangsom van € 10.000,- per kalenderdag, met een maximum van € 2.500.000,- indien GRNR niet aan het te wijzen vonnis voldoet, althans een door de voorzieningenrechter in goede justitie te bepalen dwangsom; 3. GRNR te verbieden om i. de Percelen te verkopen en te leveren aan het Consortium of een (of meer) andere partij(en) en ii. (verdere) uitvoering te geven aan iedere eventueel reeds gesloten (voor-, reserverings- of koop)overeenkomst met betrekking tot (de verkoop van) de Percelen, anders dan iii. na het doorlopen van een selectieprocedure met objectieve, toetsbare en redelijke selectiecriteria, waarbij iv. een passende mate van openbaarheid wordt verzekerd met betrekking tot de beschikbaarheid van de Percelen grond en v. welke selectieprocedure minstens voldoet aan de volgende eisen: 4. GRNR te verbieden om de Percelen te verkopen en te leveren aan een (of meer) andere partij(en) die niet hebben deelgenomen aan de onder (3) bedoelde selectieprocedure, op straffe van een dwangsom van € 2.500.000,- ineens indien GRNR niet aan het te wijzen vonnis voldoet, althans een door de voorzieningenrechter in goede justitie te bepalen dwangsom; 5. GRNR te verbieden om de Percelen te verkopen en te leveren anders dan nadat veertig (40) kalenderdagen zijn verstreken nadat de onder (2) bedoelde uitnodiging is verstuurd, op straffe van € 10.000,- per kalenderdag, met een maximum van € 2.500.000,- indien GRNR niet aan het te wijzen vonnis voldoet, althans een door de voorzieningenrechter in goede justitie te bepalen dwangsom; 1. GRNR te veroordelen in de kosten van deze procedure, zulks met bepaling dat daarover de wettelijke rente verschuldigd zal zijn met ingang van de vijftiende dag na de datum van het te wijzen vonnis; 2. GRNR te veroordelen in de nakosten, conform het liquidatietarief begroot op € 163,- dan wel, in het geval van betekening, € 248,-;

3.4. Op de stellingen van partijen wordt hierna, voor zover van belang, nader ingegaan.

4.1. Het spoedeisend belang van SNV bij haar vorderingen vloeit voort uit de aard van de vorderingen en is ook niet betwist door GRNR.

4.2. Het gaat in deze zaak om een overheidslichaam dat voornemens is een privaatrechtelijke overeenkomst te sluiten voor de verkoop van een aan hem toebehorende onroerende zaak. Volgens vaste rechtspraak vloeit uit artikel 3:14 BW voort dat een overheidslichaam bij het aangaan en uitvoeren van privaatrechtelijke overeenkomsten de algemene beginselen van behoorlijk bestuur en daarmee het gelijkheidsbeginsel in acht moet nemen. De Hoge Raad heeft op 26 november 2021 (ECLI:NL:HR:2021:1778, hierna: het Didam-arrest) geoordeeld dat dit ook geldt voor de beslissing met wie en onder welke voorwaarden een overheidslichaam een overeenkomst tot verkoop van een aan hem toebehorende onroerende zaak sluit. Ten aanzien van de toepassing van het gelijkheidsbeginsel in een dergelijke situatie overweegt de Hoge Raad als volgt:

4.3. De voorzieningenrechter stelt vast dat GRNR in ieder geval vanaf 10 mei 2021 (zie 2.3.) bekend was met de interesse van SNV in de aankoop van de Percelen. SNV heeft daarna nog meerdere keren navraag gedaan bij GRNR over de stand van zaken bij de verkoop. Dat betekent dat het voor GRNR duidelijk had moeten zijn dat SNV een potentiële gegadigde was. Aangezien er meerdere gegadigden waren, brengt het gelijkheidsbeginsel met zich dat GRNR (1) objectieve, toetsbare en redelijke criteria moet opstellen op basis waarvan de koper wordt geselecteerd en (2) de gegadigden tijdig moet informeren over de selectieprocedure en de -criteria die gelden. Vaststaat dat GRNR niet is overgegaan tot het houden van een openbare selectieprocedure. In dat licht bezien, stelt SNV derhalve terecht dat GRNR, door geen tender te plaatsen en SNV nimmer te informeren over de mogelijkheid tot aankoop van de Percelen, SNV voor een voldongen feit heeft geplaatst en haar de kans heeft ontnomen om mee te dingen naar de aankoop van de Percelen.

4.4. GRNR meent echter dat zij met de Publicatie het voornemen tot verkoop van de Percelen aan het Consortium bekend heeft gemaakt en daarbij heeft toegelicht waarom zij, aan de hand van de gehanteerde selectiecriteria, tot de conclusie is gekomen dat het Consortium de enige serieuze gegadigde is. Aldus is in geschil de vraag of aan GRNR een beroep toekomt op de uitzondering op de in beginsel op haar rustende verplichting tot het doorlopen van een openbare selectieprocedure, zoals bedoeld in r.o. 3.1.6 van het Didam-arrest. De voorzieningenrechter overweegt daarover als volgt.

4.5. GRNR stelt dat de selectiecriteria voor de verkoop van de Percelen zijn ontwikkeld in de periode van 2019 t/m 2021 en zijn gebaseerd op het Provinciaal Inpassingsplan, de beoogde CEF- en Reeferhub-subsidies, (interne) beleidsstukken en bestuurlijke afspraken. Dat die selectiecriteria omvangrijk zijn en de functies die van een tankstation en truckparking mogen worden verwacht ver overstijgen, valt redelijkerwijs te verklaren doordat de Percelen onderdeel uitmaken van de ontwikkeling van het grotere gebied Nieuw Reijerwaard. Duidelijk is dat de Percelen mede als doel hebben om een bijdrage te leveren aan die algehele ontwikkeling. Aldus heeft het GRNR rekening te houden met meerdere belangen en komt aan haar – vanuit die gedachte – beleidsruimte toe om zware eisen te stellen aan de toekomstige koper van de Percelen.

4.6. GRNR heeft ter zitting verklaard dat zij al eind 2020 voor het eerst in gesprek ging met (een of meer van) de bedrijven achter het Consortium over de ontwikkeling van het gebied Nieuw Reijerwaard naar aanleiding van een aanbod dat aan GRNR was gedaan. Dat op dat moment al selectiecriteria ten aanzien van de Percelen concreet of opgesteld waren, anders dan dat er in meer algemene zin wensen ten aanzien van de gebiedsontwikkeling waren, blijkt vooralsnog nergens uit. Wat wel vastgesteld kan worden is dat GRNR, zo heeft zij verklaard tijdens de mondelinge behandeling, (een of meer van) bedoelde bedrijven, naar aanleiding van de hiervoor bedoelde gesprekken, in het voorjaar van 2021 heeft gevraagd om een businesscase te ontwikkelen en te presenteren. Vervolgens is in september 2021 het Consortium opgericht. Uit de stukken en de uitlatingen namens GRNR, en uit de stelling dat het Consortium al hoge investeringen heeft gedaan, leidt de voorzieningenrechter af dat de businesscase (ergens in de periode tussen het voorjaar en najaar van 2021) gepresenteerd moet zijn. Uit het persbericht van het Consortium van 24 september 2021 (productie 18 van SNV) leidt de voorzieningenrechter verder af dat de onderhandelingen tussen het Consortium en GRNR toen kennelijk al in een vergevorderd stadium verkeerden. GRNR heeft tijdens de mondelinge behandeling bovendien verklaard dat zij in het najaar van 2021, voordat het Didam-arrest is gewezen, al een één-op-één verkoop aan het Consortium aan het voorbereiden was. Dat betekent dat aannemelijk is dat er al een (gewenste) koper was voordat er (concrete) selectiecriteria zijn opgesteld om een koper te selecteren. Anders geformuleerd is de voorzieningenrechter van oordeel dat het, gezien deze tijdsvolgorde, er alles van weg heeft dat de concrete selectiecriteria (pas) zijn opgesteld naar aanleiding van zowel het Didam-arrest als het vergevorderde stadium van de besprekingen met het Consortium en dus zijn toegeschreven naar (het plan/de bieding van) het Consortium. In ieder geval heeft GRNR het tegendeel niet aannemelijk gemaakt, terwijl dat in de gegeven situatie wel op haar weg lag. Bij dit oordeel is in aanmerking genomen dat de gemeenten en GRNR tot op heden niet hebben beslist op het WOO-verzoek van SNV en daarmee de wettelijke beslistermijnen niet in acht hebben genomen.

4.7. SNV verwijt GRNR terecht dat zij niet heeft gereageerd op de getoonde interesse. GRNR voert aan dat het voor iedere marktpartij mogelijk is om interesse te tonen in een perceel op bedrijventerrein Nieuw Reijerwaard en dat iedere aanmelding wordt getoetst aan enkele standaardcriteria die volgen uit het gronduitgiftebeleid (productie 8 van GRNR). De verwijzing naar het gronduitgiftebeleid kan GRNR echter niet baten. Opgemerkt wordt dat het gronduitgiftebeleid in algemene zin voorschrijft wat het proces is bij de koop van een kavel van Nieuw Reijerwaard. Enige specifieke informatie over de selectiecriteria, wijze van verkoop en prijs met betrekking tot de Percelen is daarin niet te vinden. Overigens heeft GRNR SNV ook niet gewezen op die mogelijkheid. Sterker nog, uit de mailcorrespondentie vanaf mei 2021 tot het voorjaar van 2022 (zie 2.3.) kan worden afgeleid dat GRNR bij SNV de verwachting creëerde, en in de waan heeft gelaten, dat er een tender zou plaatsvinden en haar daarmee aan het lijntje hield, terwijl zij tegelijkertijd besprekingen voerde met het Consortium over een één-op-één verkoop van de Percelen. Die uit de mailwisseling volgende verwachtingen van SNV heeft GRNR in ieder geval op geen enkel moment ontkracht. De stelling van GRNR over (het hanteren van een volgorde op) een wachtlijst die er medio 2021 was, heeft SNV betwist. GRNR heeft het bestaan van en communicatie over die wachtlijst ook niet onderbouwd. Daar komt bij dat het gelijkheidsbeginsel, naar voorlopig oordeel, in de weg staat aan wat GRNR stelt over (het hanteren van) die wachtlijst. Voor zover de wachtlijst inderdaad bestaat, betekent dit dat er meerdere gegadigden zijn/waren. Dat zou voor GRNR juist extra reden moeten zijn om een openbare selectieprocedure te starten.

4.8. De voorzieningenrechter is van oordeel dat de hiervoor beschreven handelwijze van GRNR in strijd is met het gelijkheidsbeginsel dat beoogt om iedere partij gelijke kansen te bieden.

4.10. Hoewel SNV in haar dagvaarding nog niet volmondig en onvoorwaardelijk stelt dat zij aan alle selectiecriteria kan voldoen, heeft zij dat standpunt ter zitting wel ingenomen en gesteld dat zij bereid is zich te committeren aan de vervulling van die criteria. Verder heeft zij te kennen gegeven dat zij beschikt over een uitgebreid netwerk aan partners met wie zij dit project op korte termijn kan oppakken. Gezien de omvang van SNV, haar netwerk en ervaring op het gebied van het realiseren van een mobilityhub, kan niet worden uitgesloten dat zij is aan te merken als een serieuze gegadigde.

4.11. Dit alles leidt tot het oordeel dat GRNR redelijkerwijs niet tot het besluit heeft kunnen komen dat het Consortium de enige serieuze gegadigde is. Het beroep van GRNR op de in het Didam-arrest gegeven uitzondering faalt derhalve. Dat moet ertoe leiden dat aan SNV – en eventueel ook aan anderen – de gelegenheid moet worden geboden om aan te tonen dat zij, eventueel samen met partners, in staat is om te voldoen aan de selectiecriteria en aldus mee te dingen naar de aankoop van de Percelen.

4.14. De onwillige houding die GRNR tot nu heeft getoond jegens SNV rechtvaardigt dat aan voormeld verbod (vordering 2.) een dwangsom wordt verbonden. Deze dwangsom wordt beperkt zoals in de beslissing wordt bepaald.

4.15. Vordering III. ligt reeds besloten in de toewijzing van vordering 2., zodat deze bij gebrek aan belang wordt afgewezen.

4.16. Met de (gedeeltelijke) toewijzing van de primaire vordering, wordt niet toegekomen aan de subsidiaire en meer subsidiaire vorderingen.

4.17. GRNR wordt als de in de kern in het ongelijk gestelde partij in de proceskosten veroordeeld. De kosten aan de zijde van SNV worden begroot op: - griffierecht € 676,00 - salaris advocaat € 1.016,00 Totaal € 1.692,00

5.1. gebiedt GRNR om het voornemen tot één-op-één verkoop van de Percelen aan het Consortium in te trekken;

5.2. verbiedt GRNR om de Percelen te verkopen en te leveren aan het Consortium of een (of meer) andere partij(en), anders dan na het doorlopen van een selectieprocedure met objectieve, toetsbare en redelijke selectiecriteria, waarbij een passende mate van openbaarheid wordt verzekerd met betrekking tot de beschikbaarheid van de Percelen, en waarbij alle geïnteresseerde partijen c.q. gegadigden die voldoen aan voormelde selectiecriteria minstens 30 dagen de tijd krijgen om een bod uit te brengen op de Percelen;

5.3. veroordeelt GRNR om aan SNV een eenmalige dwangsom van € 500.000,- te betalen indien GRNR niet aan het in 5.2. uitgesproken verbod voldoet;

5.4. veroordeelt GRNR in de proceskosten, aan de zijde van SNV tot op heden begroot op € 1.692,00, te vermeerderen met de wettelijke rente als bedoeld in artikel 6:119 BW over dit bedrag met ingang van de 15e dag na betekening van dit vonnis tot de dag van volledige betaling;

5.5. verklaart dit vonnis tot zover uitvoerbaar bij voorraad;

5.6. wijst af het meer of anders gevorderde.