Op Omgevingsweb zijn in de afgelopen maanden veel artikelen verschenen over de Corona-crisis. In maart verscheen het artikel De Corona-crisis: hoe werkt een “Lockdown”?, met bijna twintigduizend paginaweergaven het best gelezen artikel van deze afgelopen tijd. Een van de auteurs van het stuk is Jutta Wijmans, advocaat en toptalent bij Kennedy van der Laan. Waarom koos Jutta voor het beroep van advocaat? Hoe heeft zij eerste maanden van de Corona-crisis beleefd? En wat is haar visie op de komende Spoedwet? We vroegen het haar voor de nieuwe rubriek Vijf vragen aan.
Ik heb voor de advocatuur gekozen omdat het zo’n veelzijdig vak is. Een groot deel van het werk bestaat uit het oplossen van complexe juridische vraagstukken. Daarnaast heb ik veel contact met cliënten, schrijf ik blogs en artikelen, verzorg ik presentaties en sta ik in de zittingszaal. Voor mij een ideale combinatie van juridische diepgang en dynamiek. Daar komt bij dat ik me geregeld bezighoud met maatschappelijk gezien heel interessante zaken. Het geeft mij veel voldoening om een cliënt daarbij te kunnen bijstaan.
Die interesse was er bij mij niet van jongs af aan. Ik ben sociologie gaan studeren en vond dat een geweldige studie. Maar daarnaast heb ik wel altijd een fascinatie voor het recht gehad. Ik wilde daar meer van weten en ben naast mijn studie sociologie daarom ook rechten gaan studeren. Ik kreeg een bijbaantje in de advocatuur en zag van dichtbij wat een mooi vak dit is. Toen is mijn interesse eigenlijk pas echt gewekt.
De juridische basis voor een Lockdown die ik het artikel heb besproken is de Wet buitengewone bevoegdheden burgerlijk gezag. Op basis van artikel 8 van die wet kunnen burgers beperkt worden in hun vrijheid om ‘in de open lucht te vertoeven’. Deze bepaling is in een normale situatie buiten werking gesteld, maar kan in buitengewone omstandigheden “geactiveerd” worden. Van deze basis voor een Lockdown is echter geen gebruik gemaakt. De “Intelligente Lockdown” in Nederland is toegepast via Noodverordeningen die zijn vastgesteld door de voorzitters van de 25 Nederlandse Veiligheidsregio’s. Die Noodverordeningen zijn tot stand gekomen door gebruik te maken van de bevoegdheden die zijn neergelegd in de Wet publieke gezondheid en de Wet op de veiligheidsregio’s. In de Noodverordeningen zijn allerlei maatregelen vastgelegd, waaronder het verbod op samenkomsten, het sluiten van de horeca en sportscholen en bepalingen over het houden van 1,5 meter afstand. Op zichzelf is het heel begrijpelijk dat snel gehandeld moest worden vanwege de acute en levensbedreigende situatie die de Corona-crisis met zich mee heeft gebracht, maar er zijn veel vraagtekens te plaatsen bij de juridische houdbaarheid van de Noodverordeningen. Die hebben dan ook aardig wat kritiek geoogst.
In het begin had ik wel moeite met de omschakeling naar het (volledig) thuiswerken. Maar al snel heb ik een fijne werkplek ingericht. Daarbij heeft het erg geholpen dat Kennedy Van der Laan onze bureaustoelen thuis heeft laten bezorgen. Thuiswerken bevalt nu goed en het contact met cliënten verloopt ook prima via het beeldscherm. Zittingen, zowel fysiek als via skype, lopen ook weer door. Gelukkig mogen we ons nu ook weer - in kleine getalen - op kantoor melden. Want het contact met collega’s is toch wat minder nu iedereen thuis werkt. Dat mis ik het meest.
Zoals gezegd zijn er veel bezwaren geuit tegen de Noodverordeningen waarmee de Lockdown in Nederland is vormgegeven, onder meer over de mogelijkheid om de grondrechten van burgers daarmee vergaand in te perken. Vandaar dat wordt gewerkt aan een Noodwet die de Noodverordeningen moet gaan vervangen (wetsvoorstel Tijdelijke wet maatregelen COVID-19). De wetgever beoogt daarmee een extra instrument tot stand te brengen waarmee beter kan worden voldaan aan de beperkingssystematiek van de Grondwet. Ook op dit wetsvoorstel is veel kritiek gekomen, onder meer van staatsrechtgeleerden, de ombudsman en vanuit de advocatuur. De eerder geplande inwerkingtreding per 1 juli 2020 is dan ook niet haalbaar gebleken. Zolang de wet niet inwerking is getreden en maatregelen nog steeds noodzakelijk geacht worden, blijven de Noodverordeningen van kracht.
Lees hier het artikel De Corona-crisis: hoe werkt een “Lockdown”? terug