Gemeenten merken dat het kabinetsprincipe ‘water en bodem sturend’ erg als van boven opgelegd wordt ervaren. ‘De samenleving’ zou de water- en bodemhuishouding nog nauwelijks als probleem ervaren.
Dat kwam naar voren in de commissievergadering Ruimte, Wonen en Mobiliteit van de VNG. De vergadering vond plaats op 6 juli en woensdag de 19e publiceerde de VNG een verslag.
De Nederlandse gemeenten onderschrijven het belang van water- en bodem centraal stellen bij ingrepen in de fysieke leefomgeving, maar worstelen met praktische vraagstukken.
Henk van den Berg, senior beleidsmedewerker bodem en ondergrond bij de VNG, deelde mee dat het “duidelijk is” dat de grenzen van het Nederlandse water- en bodemsysteem onder druk staan, door klimaatverandering en overmatig gebruik.
Eind 2022 formuleerde het Rijk 33 maatregelen op om het water en bodem sturend-principe te vertalen naar de praktijk. Die maatregelen zijn zeer uiteenlopend. Het gaat om bijvoorbeeld het brede ‘weerbaar zijn tegen droogtes die eens in de twintig jaar voorkomen’ tot het specifiekere ‘geen nieuwe bebouwing in de uiterwaarden’.
De gemeenten merken nu dat het principe water en bodem sturend “erg als top-down” wordt ervaren. Het zou nauwelijks spelen in ‘de samenleving’. Bovendien krijgt de VNG van water- en bodemexperts signalen door dat ruimtelijk ordening-experts het thema “nog onvoldoende meenemen”.
Volgens de VNG-commissie wekken sommige gemeenten de indruk dat ze passief de vastlegging van nieuwe wetgeving afwachten. Daarbij geldt ook dat de nu opgestelde 33 maatregelen onvoldoende helderheid scheppen over nu al lopende projecten en al genomen besluiten.
“Het wordt echter allemaal erg technisch gemaakt, je moet het beter verkopen. Bijvoorbeeld: wat betekent water en bodem sturend voor een bepaalde gemeente? Naast het waterschap zou de lokale bevolking erbij moeten worden betrokken”, stelt de commissie.
“De mensen kennen hun terrein veel beter dan de bestuurders. Het belang van een integrale benadering wordt benadrukt, water en bodem is maar een van de belangen. Men vraagt zich af of we bouwlocaties moeten heroverwegen.”
De resultaten van het commissieoverleg gaan mee in een volgend overleg met het Rijk.
