Al sinds jaar en dag is NEN 2443 ‘Parkeren en stallen van personenauto's op terreinen en in garages’ hét document dat als leidraad geldt bij het ontwerpen van parkeergarages.
Al sinds jaar en dag is NEN 2443 Parkeren en stallen van personenauto's op terreinen en in garages hét document dat als leidraad geldt bij het ontwerpen van parkeergarages.
De kwaliteit en informatie in
NEN 2443
is in de loop der jaren sterk verbeterd, zegt Wim van Vlierden, Directeur Real Estate Development & Design bij parkeerorganisatie Q-Park. Vorig jaar verscheen de sterk verbeterde herziene NEN 2443:2013.
Zelfs nu nog worden parkeergarages niet altijd vanuit hun functionaliteit ontworpen, maar vanuit een - zo lijkt het - ondergeschikte ontwerpopgave. Opdrachtgevers geven vaak de harde eis mee voor het bereiken van het exacte aantal vooraf bepaalde parkeerplaatsen. Uiteraard bevestigen uitzonderingen de regel, zegt Van Vlierden, voorzitter van de normcommissie Parkeergarages. Hij is vanuit zijn werk betrokken bij de beoordeling van alle te verwerven parkeervoorzieningen en daar waar nodig ondersteunt hij lokale organisaties bij het doen van verbeter voorstellen en onderhandelt hij om die verbeteringen ook doorgevoerd te krijgen. Daarnaast heeft hij mede de Q-Park huisstijl ontwikkeld en diverse design-tools ontwikkeld en geïmplementeerd.
Zijn visie lijkt te wordt ondersteund door onder meer een internationaal onderzoek van ANWB, die in samenwerking met haar Europese zusterorganisaties, in totaal ruim 60 parkeergarages onder de loep nam in elf verschillende landen, waaronder vier garages in Amsterdam. Daaruit bleek dat parkeergarages in Amsterdam relatief krap zijn, vergeleken met garages in andere Europese landen. Doordat autos de afgelopen jaren gemiddeld steeds breder worden, moet een parkeervak minimaal 2,50 meter breed zijn om nog fatsoenlijk uit te kunnen stappen en beschadigingen aan andere autos te vermijden. In meer dan een derde van de onderzochte garages was het vak slechts 2,30 meter breed en in zes garages waren de vakken nog smaller.
Dat in de jaren zestig tot en met zeventig van de vorige eeuw parkeergarages gebouwd zijn die nu niet meer aan de huidige norm voldoen kan natuurlijk geen verrassing zijn. Er zijn echter voorbeelden, ook in Amsterdam, waarin door herverdeling en het terugbrengen van het aantal parkeerplaatsen de kwaliteit van die parkeerplaatsen aanmerkelijk is toegenomen. En met kwaliteit van een parkeerplaats bedoel ik breedte en inparkeer-comfort, zegt Van Vlierden. Grappig is juist dat parkeergarages gebouwd rond de dertiger jaren juist enorm ruime parkeergarages zijn. De enorme conjunctuurverschillen hebben bijgedragen aan die contrasten. De norm die tussen eind negentiger jaren tot 2010 breed in EU werd gehanteerd was gebaseerd op de toen gangbare automobielen en kende een parkeervakbreedte van 2,40 meter als standaard.
NEN 2443
Om problemen als te krappe parkeergarages te voorkomen stelt NEN normen op met en namens belanghebbenden, zoals de herziene
NEN 2443
Parkeren en stallen van personenautos op terreinen en in garages. Van Vlierden: Het is jammer dat zowel ANWB als de architecten deze keer niet geparticipeerd hebben in de normcommissie. Vaststaat dat de brancheverenigingen, zowel landelijk als ook Europees, de aandacht vestigen op verbetering van de kwaliteit van parkeervoorzieningen en daartoe ook proactief acteren. VEXPAN (Platform Parkeren Nederland) gelooft volgens Van Vlierden in het telkens verbeteren van de norm NEN 2443 als standaard en het ontwikkelen van ontwerpbrochures met het CROW. Deze norm en publicaties stellen de initiatiefnemers voor het bouwen van een parkeergarage in staat kennis te nemen van het proces, het opstellen van een PvE en uiteindelijk het toepassen van een norm die is afgestemd op de laatste stand van ontwikkelingen in de bouw en de auto-industrie.
NEN 2443 geeft functionele eisen, prestatie-eisen en aanbevelingen voor het ontwerpen van parkeervoorzieningen. Naast eisen en aanbevelingen voor het ontwerp van parkeervoorzieningen, zijn in NEN 2443 ook aanbevelingen opgenomen voor het beheer ervan, onder andere ten aanzien van aspecten als sociale veiligheid en parkeerapparatuur. NEN 2443 is niet van toepassing op parkeervoorzieningen met een capaciteit van minder dan 20 personenauto's. Het wordt desondanks aanbevolen de maatvoeringen die in deze norm worden gegeven ook te hanteren voor het ontwerpen van die categorie parkeervoorzieningen.
De norm verwijst voor specifieke kwaliteitseisen, zoals brandveiligheid en constructieve veiligheid, naar andere nieuwe specifieke normen. Elke opdrachtgever betrokken bij de bouw of aanleg van een parkeervoorziening wordt aangeraden om een Programma van Eisen op te stellen dat is gebaseerd en/of verwijst naar NEN 2443, en tevens om het op basis daarvan ontstane ontwerp te toetsen aan deze norm.
Herziene versie
Een belangrijke wijziging in de herziene
NEN 2443
die in 2013 is verschenen is de verbreding van de parkeervakken. Van Vlierden: Autos worden gemiddeld steeds groter, waardoor het normvoertuig opnieuw is vastgesteld. Portieren zijn eveneens groter en dikker geworden als gevolg van alle veiligheids-, akoestische en technische voorzieningen die in de portieren zijn ingebouwd. Hierdoor is een grotere openingshoek nodig om comfortabel in- en uit te stappen. Dus in openbare parkeergarages is de minimum vakbreedte gegroeid naar 2,50 meter. Belangrijker is echter dat ook de lengte van het normvoertuig is toegenomen. Nederland loopt nu voorop met de normatief grotere parkeervakdiepte. Ook heeft de nieuwe deurhoogte van 2,30 meter in Bouwbesluit 2012 invloed gehad op de nieuwe NEN 2443. Hij vervolgt: Omdat door de nieuwe eisen het realiseren van parkeergarages wellicht onbetaalbaar zou worden is in NEN 2443 een nauwkeuriger tabel opgenomen. Hierin staan de verhoudingen parkeerhoek en parkeerwegbreedte en parkeervakdiepte. Tevens is in de toelichting een voorbeeld van een analyse geplaatst over de impact van de verschillende oplossingen die de tabellen bieden. Het advies wordt gegeven bij ieder ontwerp dergelijke analyses te maken.
Ook de plaatsing van de kolommen is van belang. Bij voorkeur worden helemaal geen kolommen tussen parkeervakken geplaatst, maar dat is niet altijd uit te sluiten. De plaats waar dat wel kan, wordt in de herziene norm niet veranderd, maar wordt duidelijker aangegeven én uitgebreid met het gedeelte dat zich aan het uiteinde van het parkeervak bevindt.
Wat ook nieuw is, is de indeling in categorieën parkeergarages. Van Vlierden: Die indeling draagt bij aan het voorkomen van discussies indien conform uitgevoerd. In het verleden kwam het voor dat parkeergarages ontworpen werden naar de maatvoering die uitsluitend bestemd was voor het stallen van autos. Door een strakke verdeling en daaraan gekoppelde, dus deels uit te sluiten, normatieve verwijzingen wordt die discussie onnodig. Gekozen is voor een driedeling die recht doet aan het praktijkgebruik:
Stalling: parkeervoorzieningen met maximaal 80 plaatsen die uitsluitend bestemd zijn voor vaste gebruikers met een vaste plaats.
Niet-openbaar: parkeervoorzieningen voor overwegend vaste gebruikers (meer dan 80%) met zwerfplaatsen. Voorzieningen die vooral bij kantorenlocaties voor zullen komen.
Openbaar: parkeervoorzieningen voor algemeen gebruik met weinig vaste gebruikers. Hierbij is ook de bijzondere categorie openbaar intensief toegevoegd. Dit zijn bijvoorbeeld voorzieningen waarbij elke gemiddelde plaats meer dan vier keer per dag wisselt of voorzieningen waarbij een deel van de klanten winkelwagens, rolstoelen, bagagekarren en dergelijke hanteert.
Tot slot was de breedte van rijbanen, parkeerwegen en hellingbanen, zowel recht als gebogen, in de oude norm niet altijd duidelijk. De herziene norm brengt meer duidelijkheid, waarbij aansluiting is gezocht bij de richtlijnen die voor wegen binnen de bebouwde kom gelden. In de herziene norm zijn verder eisen opgenomen voor een groter aantal maten voor de binnenstraal en buitenstraal voor zowel eenrichtings- als tweerichtingsverkeer. Tevens is aangegeven welke speling nodig is in bochten. Een minstens zo belangrijke aanpassing is dat opgenomen is voor welk type weg de maatvoering van de boogstralen geldt.
Pratijkgerichte training
Er is ook een
training NEN 2443
. In deze interactieve training leert u aan de hand van casussen en stellingen hoe u NEN 2443 kunt gebruiken om te komen tot geschikte parkeervoorzieningen. De training gaat vooral in op het ontwerpen van het verkeerskundige gedeelte van parkeervoorzieningen; de eisen aan installaties zijn zeer uitgebreid en zijn (groten)deels opgenomen in andere NEN-normen en vormen een wezenlijk ander onderdeel dan het verkeerstechnische gedeelte.
De training is bedoeld voor gebruikers van de norm. En dat zijn de verschillende betrokkenen bij het ontwikkelen en realiseren van parkeervoorzieningen. Bijvoorbeeld: gemeente, provincie, projectontwikkelaar, architect, ontwerper, opdrachtgever, beheerder, belegger, voorschrijvende en controlerende instantie.
We willen met deze training bereiken dat gebruikers de inhoud weten, begrijpen en toepassen, zegt Mark Leenaers, programma en product manager NEN. We werken met casussen die deelnemers kunnen aandragen en we discussiëren met elkaar. Het is dus een interactieve training. Je kunt wel weten wat er in een norm staat, maar begrijp je de inhoud dan ook en kun je deze toepassen? We oefenen daarom veel met goede of foute voorbeelden. Bij de training staat vooral centraal wat de cursist wil weten: wens en behoefte van de deelnemers staat dus centraal. Leenaers besluit: NEN stelt zich ten doel om tijdens een training een trainer voor de groep te hebben staan die naast didactische vaardigheden, zowel in de betreffende normcommissie zit als ruime praktijkervaring bezit. Bij voorkeur door dagelijks met de materie uit de norm in de eigen praktijk bezig te zijn. Met de hoofdtrainers Wim van Vlierden (Q-Park) en Martin Blankendaal (Spark) zit dat wel goed!
Meer informatie
Voor inhoudelijke informatie over deze norm of over het normalisatieproces, kunt u contact opnemen met Wiene Fokkinga, telefoon (015) 2 690 322 of e-mail
wiene.fokkinga@nen.nl
. Of kijk op www.nen.nl/parkeren. Voor meer informatie over de training kunt u contact opnemen met Mark Leenaers, telefoon (015) 2 690 379 of e-mail
mark.leenaers@nen.nl
.
Door
NEN
Gerelateerde artikelen:
