De opgaven waarvoor we staan zijn groot. Of het nu gaat om klimaat, energie, mobiliteit, economie, landbouw, water of sociale rechtvaardigheid: we zullen anders met onze ruimte moeten omgaan: alle claims en eisen passen simpelweg niet meer. In plaats van meer en groter, moet het anders en beter.
Eind 2021 presenteerde het College van Rijksadviseurs zijn werkagenda: de 22e eeuw begint nu. Het College geeft invulling aan dit ambitiedocument op hoofdlijnen binnen zeven programmalijnen: Rechtvaardige buurten, Een nieuwe bouwcultuur, Rijk als rentmeester, Ontwerpend Nederland, Een economie voor de 22e eeuw, Een brede waardenaanpak en Toekomstatelier NL2100. Met de programmalijnen concretiseert het College wat het de komende jaren wil bereiken en waar het impact wil maken.
De zeven programmalijnen zien op:
Rechtvaardige buurten
Het programma ‘Rechtvaardige Buurten’ richt de aandacht op wat we al hebben. Niet het aantal nieuwbouwwoningen zou centraal moeten staan bij de grote woningbouwopgave. Het gaat erom dat we de bouwopgave inzetten om duizenden bestaande buurten toekomstbestendig te maken.
Een nieuwe bouwcultuur
Met het programma 'Een nieuwe bouwcultuur' willen we biobased en natuurinclusief bouwen stimuleren. In de hele keten: van de teelt van gewassen tot toepassing in de bouw. Biobased en natuurinclusief bouwen, met het levend bodem-watersysteem als fundament, moet uitgroeien tot het nieuwe normaal.
Rijk als rentmeester
Het programma 'Rijk als rentmeester' focust op de meerwaarde van publiek Rijksvastgoed voor de samenleving. Rijksvastgoed kan een grote rol spelen nu er zoveel op de schop gaat in Nederland. Juist het eigen vastgoed biedt een uitgelezen kans om aan meer te denken dan rendement. Het kan innovatie uitlokken en de plannen voor morgen verbinden met de wensen voor de lange termijn.
Ontwerpend Nederland
Met het programma 'Ontwerpend Nederland' wil het College van Rijksadviseurs de ruimtelijke ontwerpsector beter positioneren in praktijk, beleid en politiek. Hierbij ligt de focus op goed opdrachtgeverschap en het verbeteren van de positie van ontwerpers in het algemeen en die van jonge ontwerpers in het bijzonder.
Een economie voor de 22e eeuw
Het programma ‘Een economie voor de 22e eeuw’ verkent de wisselwerking tussen opgaven en doelen op de lange termijn en de (ruimtelijke) organisatie van onze huidige economie. We staan aan de vooravond van grote transities. Die zullen leiden tot een ander economisch systeem met een ander ruimtegebruik.
Een brede waardenaanpak
Het programma ‘Een brede waardenaanpak’ zet in op kunst, erfgoed en buitenruimte en cultuurlandschap als belangrijke betekenisdragers. We propageren de brede waarden daarvan. We verbinden erfgoed actief aan nieuw ontwerp en aan het toekomstdenken. Zo bevorderen en bewaken we de kwaliteit van architectuur, stedenbouw, beeldende kunst en monumenten.
Toekomstatelier NL2100
Het College van Rijksadviseurs zet ontwerpend denken in als methode om uit te zoomen, het speelveld groter te maken in tijd en ruimte en sectoraal denken te overstijgen. Daaraan koppelen we ontwerpend handelen: concrete projecten die zorgen voor doorbraken en stroomversnellingen. Het College start daarom het ToekomstatelierNL2100, een langlopend ontwerpatelier om een gedeeld beeld te ontwikkelen van de strategische keuzes die nodig zijn voor een toekomstbestendig Nederland. Het verkent daarbij de lange termijn om voor de korte termijn tot concrete maatregelen te komen die de tand des tijds kunnen doorstaan.
