Wat is een bijbehorend bouwwerk?

In het nieuwe Besluit omgevingsrecht mogen bepaalde bijbehorende bouwwerken vergunningvrij worden gebouwd. Bij bijbehorende bouwwerken kan gedacht worden aan bouwwerken als garages, aanbouwen of tuinhuisjes bij een woning. Ook bij bedrijfsgebouwen, winkelpanden en andere hoofdgebouwen kunnen dergelijke bijbehorende bouwwerken voorkomen. In bepaalde gevallen is bij het bouwen van deze bijhorende bouwwerken geen vergunning nodig.Hoofdgebouw en bijgebouwHet is van belang dat een bijbehorend bouwwerk altijd moet worden gebouwd bij een hoofdgebouw. Zonder hoofdgebouw kan er op een perceel geen sprake zijn van een bijbehorend bouwwerk. Het bijbehorend bouwwerk moet worden gebouwd op hetzelfde perceel als het hoofdgebouw.Het hoofdgebouw hoeft nog niet te bestaan op het moment dat vergunningvrij gebouwd wordt, als maar vaststaat dat het hoofdgebouw wel gebouwd wordt. Zo mag je een woning bouwen, en de vergunningvrije aanbouw aan de woning of de vergunningvrije garage gelijk meebouwen. Dit kwam in de praktijk al veel voor, maar was in het vorige Besluit omgevingsrecht officieel niet toegestaan.Wat mag je bouwen?Een bijbehorend bouwwerk kan een uitbreiding van een hoofdgebouw zijn door middel van aan- en uitbouwen of een toevoeging van losstaande bijgebouwen. Als voorbeelden daarvan zijn genoemd een aanbouw, een uitbouw, een bijgebouw en een overkapping bij een hoofdgebouw. Bijbehorende bouwwerken zijn in drie groepen te verdelen:Aanbouwen die in een achtererfgebied binnen een afstand van 4 meter van een hoofdgebouw worden gebouwd (verder ‘de 4 meter zone’ genoemd);Bijgebouwen die in een achtererfgebied buiten de 4 meter zone van een hoofdgebouw worden gebouwd. Het kan dan gaan om losse bijgebouwen of om een aanbouw van een bestaand bijgebouw;Overige kleine bouwwerken, bijvoorbeeld hondenhokken. Deze mogen ook op een voorerf gebouwd worden mits ze geen grotere oppervlakte hebben dan 2 m2 en niet hoger zijn dan 1 meter.In dit overzicht wordt onder 1 gesproken over aanbouwen en onder 2 over bijgebouwen. Hiermee zijn de meest voorkomende situaties benoemd. Op zich kan er ook binnen de 4 meter zone sprake zijn van bijgebouwen, en buiten de 4 meter zone sprake zijn van een aanbouw.Voor welk gebruik mag je vergunningvrij bouwen?Een aanbouw binnen 4 meter van de woning mag onderdeel uitmaken van de woning. Dit wil zeggen dat je de aanbouw of uitbouw mag gebruiken als slaap- of woonkamer, keuken en dergelijke.Buiten de 4 meter zone geldt dat het gebruik van een bijbehorend bouwwerk functioneel ondergeschikt moet zijn aan het hoofdgebouw. Dat houdt in dat het moet gaan om gebruik binnen dezelfde bestemming, maar ook behulpzaam aan die bestemming. Als een hoofdgebouw de bestemming wonen of detailhandel heeft, mag het bijgebouw niet worden gebruikt in strijd met die bestemming. Zo is het bijvoorbeeld verboden om een winkel als bijgebouw bij een woning te bouwen.Een verdere eis is dat het gebruik van het bijgebouw behulpzaam of ondersteunend is aan het gebruik van het hoofdgebouw. Een bijbehorend bouwwerk bij een woning en buiten de 4 meter zone mag bijvoorbeeld gebruikt worden als garage, bijkeuken, atelier, tuinhuisje, (fietsen)berging of hobbyruimte.