Woensdag 5 oktober 2022 heeft Johan Remkes zijn aanbevelingen gedeeld naar aanleiding van de gesprekken met verschillende partijen over de brede transitie van de landbouw en het landelijk gebied. Minister Adema van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit en Minister Van der Wal voor Natuur en Stikstof hebben namens het kabinet het advies 'Wat wel kan – Uit de impasse en een aanzet voor perspectief' in ontvangst genomen. Het kabinet gaat de aanbevelingen bestuderen en komt in oktober met een inhoudelijke reactie op het stuk.
Na aankondiging van de stikstofmaatregelen van het kabinet ontstond groot protest. Grotendeels vond dit plaats binnen de kaders van de wet. De omgekeerde Nederlandse vlag werd een uiting van onvrede. Er waren demonstraties vol heftige emoties en veel artikelen met bezwaren en alternatieve suggesties. Ook werd het land opgeschrikt door acties buiten de grenzen van de wet. Een normale dialoog tussen overheid en de sector bleek niet meer mogelijk. Het kabinet heeft mij in juli gevraagd om als onafhankelijk gespreksleider bijeenkomsten te begeleiden tussen het kabinet en de agrarische sector, medeoverheden en andere belanghebbende organisaties. Het doel was om de dialoog weer op gang te brengen.1 Er moest weer een verstandhouding gaan ontstaan die de inhoud en het gesprek over een duurzame toekomst voor agrarische ondernemers centraal stelt.
Na enige overweging heb ik positief op dit verzoek gereageerd. Ik heb daarbij nadrukkelijk aangegeven mijn rol niet als bemiddelaar, maar als onafhankelijk gespreksleider te zien. De aanwezigheid van de agrarische sector aan tafel was voor mij een voorwaarde om die rol te willen en te kunnen invullen. In de uitnodigingsbrief schreef ik dat ik voornemens was om dit traject te beëindigen met een reflectieverslag. Ik was van plan om daarin zowel procesmatige als inhoudelijke reflecties op te nemen. Mijn doel daarmee was om gevonden ruimte op papier te zetten, zodat kabinet en sector die konden gebruiken om zelf – in een normale dialoog – de plannen te verbeteren en tot uitvoering daarvan te komen.
Eerste reactie van de samenwerkende provincies over advies Remkes "Wat wel kan"
