Wijziging van de Wet Milieubeheer (verwijdering asbest en asbesthoudende producten)Wij, vertegenwoordigers van provincies, gemeenten en de bouw- en asbestsector, werken samen als ambassadeurs aan de versnelling van de sanering van asbestdaken. Wij doen met deze brief een beroep op u om onze gezamenlijke aanpak en aandachtspunten voor het Rijk te onderschrijven en ondersteunen.
Onderwerp
Wijziging van de Wet Milieubeheer (verwijdering asbest en asbesthoudende producten)
Geachte heer, mevrouw,
Wij, vertegenwoordigers van provincies, gemeenten en de bouw- en asbestsector, werken samen als ambassadeurs aan de versnelling van de sanering van asbestdaken. Wij doen met deze brief een beroep op u om onze gezamenlijke aanpak en aandachtspunten voor het Rijk te onderschrijven en ondersteunen.
Een korte terugblik
In 2015 heeft de Staatssecretaris van Infrastructuur en Milieu (IenM) een asbestdakenverbod per 2024 aangekondigd. De maatregel moet gezondheid- en milieuproblemen door asbest voorkomen. Asbest is een kankerverwekkende stof en verspreiding van en blootstelling aan asbest moet worden vermeden. Onderzoeken tonen aan dat daken door de jaren heen aangetast worden door weer en wind. Daardoor komen asbestvezels in bodem en omgeving terecht. Daarnaast vormen asbestdaken een risico bij branden, met hoge maatschappelijke kosten tot gevolg. Daarom is verwijdering van daken door dakeigenaren op korte termijn noodzakelijk en is het jaar 2024 gekozen: 30 jaar na invoering van het verbod op toepassing van asbest. De daken waarover we spreken vormen daarmee niet alleen een milieuprobleem als gevolg van het einde van hun technische levensduur, maar hebben inmiddels ook hun economische levensduur volbracht. De kosten voor het saneren van een dak zijn aanzienlijk, vandaar dat het Kabinet niet alleen kiest voor verbod, maar dit verbod ook faciliteert met een subsidieregeling. LTO heeft proactief het initiatief genomen om voor de vele dakeigenaren in de agrarische sector een aanpak te ontwikkelen die gericht is op bewustwording en voorlichting en het ontzorgen van de dakeigenaar via een collectieve aanpak (het programma Agro Asbestveilig).
In september 2015 hebben wij onze krachten gebundeld om te komen tot versnelling van de verwijdering van asbestdaken en is onze groep van ambassadeurs ontstaan. Onze brede samenwerking heeft geleid tot de formulering van een programmatische aanpak die tot doel heeft om dakeigenaren bewust te maken van de saneringsopgave, de aanpak te vereenvoudigen, prioriteiten te stellen, de kosten te verlagen met behoud van veiligheid voor onze werknemers en financiële hobbels weg te nemen. In juni 2016 heeft de Staatssecretaris van IenM de Tweede Kamer hierover geïnformeerd en haar ondersteuning uitgesproken voor de programmatische aanpak. In december 2016 is een actieprogramma naar de Tweede Kamer gestuurd (Tweede Kamer, 2016-2017, 25834 nr. 116). Wij zijn blij dat de inzet van een ondersteunend programmabureau voor de aankomende 6 jaar inmiddels is geborgd door het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat (IenW).
Waar staan we nu?
De programmatische aanpak en ons samenwerkingsverband van koplopers heeft inmiddels aanzienlijkeffect in de gehele maatschappelijke keten van asbestsanering. Er waait een andere wind. Onze groep van ambassadeurs is gegroeid. We hebben intensief samengewerkt met LTO en Agro Asbestveilig. Door uitwisseling en samenwerking is de bewustwording inmiddels gestroomlijnd en werken de voorlichtingsorganisaties, provincies, gemeenten en VNG met dezelfde kernboodschap. Ook verzekeraars en makelaars hebben we betrokken en zij doen inmiddels veel aan voorlichting. Steeds meer dakeigenaren willen hun daken saneren en zoeken daarvoor informatie en ondersteuning. Cijfers laten zien dat er inmiddels 10 miljoen m2 dak per jaar wordt gesaneerd, waar dat eerder maar 5 miljoen m2 was. Provincies, gemeenten en marktpartijen werken aan pilots voor collectieve sanering, we delen initiatieven uit de markt en we helpen gemeenten bij de ontwikkeling van hun rol. Ook hebben we samen met het ministerie en de Stichting Stimuleringsfonds Volkshuisvesting Nederlandse gemeenten (SVn) geïnventariseerd wat mogelijke financieringsopties zijn. Daarbij brengen we onze eigen ervaring met fondsen in en denken we mee over de koppeling met bijvoorbeeld verduurzaming. De aantallen regios en gemeenten die bezig zijn met de inventarisatie van de opgave in hun gebied is het afgelopen jaar verdriedubbeld.
De asbestdaken sanering kent knelpunten en kansen. Knelpunten pakken we samen op. Bijvoorbeeld door de opzet van een opleidingscentrum in Limburg, om meer personeel beschikbaar te krijgen. En door te helpen belemmeringen in de Natuurwetgeving weg te nemen. Ook verzamelen we knelpunten rondom de uitvoering en inspectie, die we adresseren aan diverse instanties. De omgevings-en inspectiediensten dragen bij aan de versnelling en de programmatische aanpak door het bespreken van deze knelpunten op een gezamenlijke inspectietafel. Daarnaast dragen we bij aan het organiseren van een goede aanbodkant om zo dakeigenaren zoveel mogelijk te ontzorgen. Wij zien kansen voor verduurzaming en werkgelegenheid: hoe mooi is het als het verwijderen van een asbesthoudend dak gekoppeld kan worden aan verduurzaming, het besparen van energie, het aanleggen van groene daken of het ombouwen van het dak tot energieproductielocatie. Sinds de start van onze aanpak hebben we nadrukkelijk de koppeling met energie gezocht en gevonden. Ook maken we plannen voor de koppeling aan regelingen voor Vrijkomende Agrarische Bebouwing. Verschillende provincies zoals Limburg, Overijssel, Gelderland en Drenthe hebben een regierol op zich genomen.
Wat vragen we u?
Het realiseren van de opgave voor 2024 is niet eenvoudig en kan alleen slagen door:
duidelijkheid te bieden ten aanzien van de wettelijke kaders voor het verwijderen van asbestdaken en het in werking laten treden van de AMvB;
flankerende maatregelen nemen waaronder een landelijke communicatiecampagne;
instellen van een nationaal fonds om iedereen te kunnen helpen met de financiering van een daksanering en het niet aan te laten komen op handhaving vanaf 2024;
koppeling aan kansen van andere landelijke programmas voor bijvoorbeeld de transities in de energiehuishouding en de landbouw;
meer regie en voortvarende oplossingen voor knelpunten in beleid en regelgeving;
meer tempo in het proces naar meer vereenvoudiging en een effectieve en uniforme handhaving en inspectie.
Als ambassadeurs zetten we ons voortvarend in om voor 1 januari 2024 alle asbest van de daken te hebben. Dat staat voor ons niet ter discussie. Daarbij zien we kansen om meteen te verduurzamen en zo bij te dragen aan de verduurzamingsdoelstellingen. Deze aanpak houden we niet voor onszelf, maar delen we graag met anderen. We vinden dat we daarbij normaal doen over asbest: we hebben het bij de asbest daken sanering over materialen waarbij door verwering asbestvezels vrijkomen en over daken die technisch én economisch zijn afgeschreven. We hebben het nadrukkelijk niet over inpandige asbestproblematiek. Ons motto is dan ook: gewoon dóen!
Volledige brief:
Wijziging van de Wet Milieubeheer (verwijdering asbest en asbesthoudende producten)
