Bij de inwerkingtreding van de wet moeten gemeente de vergunningverlenings- en meldingsprocessen bouwactiviteiten hebben aangepast aan de Wet kwaliteitsborging voor het bouwen (Wkb). Het gaat hierbij om de inrichting van processen, de legesverordening, de informatievoorziening, de afspraken met uitvoeringsdiensten en private partijen en de juridische/inhoudelijke aspecten.
Het proces voor vergunningverlening voor bouwwerken wordt in tweeën opgeknipt:
Ruimtelijk component: de gemeente toetst aan omgevingsplan en veiligheid
Bouwtechnische component: via een melding onder de Wkb
De papieren bouwtechnische toets op het bouwplan vooraf wordt vervangen door toetsing in de praktijk op het bouwwerk zoals dit gebouwd wordt. De vergunninghouder wordt verplicht een onafhankelijke kwaliteitsborger in te schakelen. Die toetst tijdens de bouw op bouwtechnische voorschriften uit het Besluit bouwwerken leefomgeving (Bbl) toetst en verklaart of de getoetste onderdelen aan de voorschriften voldoen. De kwaliteitsborging wordt bij private partijen belegd, maar ook gemeenten hebben een rol in dit nieuwe stelsel met betrekking tot risicobeoordeling en dossier bevoegd gezag. Dit vraagt een behoorlijk aantal wijzigingen in processen, de legesverordening, competenties en informatievoorziening voordat de wet in werking treedt.
Bij onvolledige implementatie verricht u als gemeente taken die je eigenlijk niet hoeft te doen of in strijd zijn met de wet; onnodige inzet van ambtenaren en capaciteit, onduidelijke rolverdeling, dubbele loketten, extra vertraging.
Bij onvolledige implementatie verricht u als gemeente taken die nadelige consequenties hebben. De bouwkwaliteit wordt mogelijk niet getoetst door een wettelijk erkende kwaliteitsborger. Dit kan uitmonden in conflicten, rechtszaken en/of boetes.
De Wkb treedt eerst in werking voor gevolgklasse 1, en pas op langere termijn voor gevolgklassen 2 en 3. Het niet of onvolledig aanpassen van de processen voor gevolgklasse 1heeft ook gevolgen voor de voorbereiding van de organisatie tot het moment waarop ook de bouwplannen in de hogere gevolgklassen onder het stelsel komen te vallen.
Het is de wettelijke taak van uw gemeente om ervoor te zorgen dat de verschillende diensten en producten worden geleverd. Hiervoor is een implementatie voor een stelselwijziging nodig met veel meer werkprocessen/stakeholders dan alleen VTH.
Inhoud
Uw organisatie moet beseffen dat werkprocessen fundamenteel gaan veranderen en dat er een knip komt tussen de ruimtelijke component (omgevingsplanactiviteit) en de bouwtechnische component (activiteit bouwen).
De gemeente controleert bij de melding ‘bouwactiviteit’ op:
Toegelaten kwaliteitsborger
Soort kwaliteitsinstrument
Compleet borgingsplan met risicoanalyse
Valt het bouwplan in gevolgklasse 1
U moet in beeld hebben welke meldingen worden aangenomen, welke meldingen verdere aandacht vereisen en welke meldingen geen melding zijn omdat deze vergunningplichtig blijken. Ook kent u de verschillen tussen de gevolgklassen 1, 2 en 3 en hun actuele relevantie voor de Wkb.
De gemeente blijft bevoegd gezag en u kan zo nodig informatie- en stopmomenten opleggen in het bouwproces.
De informatie in de gereedmelding kan cruciaal zijn voor andere taken/projecten, bijvoorbeeld brandonveilige gevels, verduurzaming bestaande gebouwvoorraad voor 2050, circulariteit, behandelen meldingen/vergunningen milieu in bestaande bouw.
Acties
U moet een nieuw handhavingsbeleid opstellen, aangepast aan de Wkb. Fundamentele (technische) gebouwrisico’s moeten of kunnen geborgd worden in het omgevingsplan.
Zit er tijd tussen bouwmelding en startmelding? Dan controleert u ook bij de startmelding, er kan bijvoorbeeld rondom de status van een KB-er iets zijn gewijzigd in de tussentijd.
U integreert het Wkb-proces met werkende processen Omgevingswet. U richt de Wkb-processen binnen de gemeente in met de bijbehorende ICT-systemen.
U moet inzicht hebben in de gevolgen van de aanvragen in gevolgklasse 1 (omdat voor de melding geen leges mogen worden geheven) op de legesverordening en de legesinkomsten.
De opleiding en scholing van medewerkers VTH moet op orde zijn volgens de nieuwe werkwijze en benodigde competenties.
Handige producten en diensten
Meer informatie
