De VNG wil samen met medeoverheden op korte termijn in gesprek met het kabinet om te komen tot een slagvaardiger ‘Wet gemeentelijke taak aan gemeenten om asielopvang mogelijk te maken'. Want een Spreidingswet blijft nodig om structureel uit de opvangcrisis te blijven.
Op basis van de uitkomsten van een uitvoeringsscan en gesprekken met meer dan 60 gemeenten, concludeert de VNG in haar consultatiereactie dat de Spreidingswet, zoals deze nu voorligt, niet bijdraagt aan een duurzaam en stabiel opvanglandschap met voldoende opvangplaatsen. Gezien de korte reactietijd heeft de VNG nu een eerste uitvoeringsscan gedaan. De komende tijd wordt deze scan uitgebreid naar een volwaardige uitvoeringstoets. De verwachting is dat deze nog in 2022 wordt afgerond. Mocht de aanvullende wetgeving bekend zijn dan voert de VNG ook daar een uitvoeringstoets op.
De VNG blijft voorstander van een wet die zorgt van een evenwichtige verdeling van het aantal asielopvangplekken over gemeenten. Om echt snel aan de slag te kunnen is het volgende nodig:
De inrichting van de verdeel- en beloningssystematiek moet worden versimpeld. Het voorstel dat er nu ligt is complex en onnavolgbaar, zorgt voor vertraging en bevordert niet de evenwichtige spreiding van de opvangplekken over gemeenten;
De Spreidingswet moet nadrukkelijk onderdeel vormen van de Uitvoeringsagenda Flexibilisering Asielketen. Dat betekent dat er ruimte moet zijn voor kleinschaligheid, flexibiliteit, samenhang met integratie en maatschappelijke voorzieningen en aandacht voor verschillende vormen van opvangvoorzieningen.
Daarnaast stelt de VNG dat het wetsvoorstel niet voorziet in voldoende opvangplekken vóór eind 2023. Er is dus een plan nodig om opvangcapaciteit te creëren tussen het beëindigen van de crisisnoodopvang en inwerkingtreding van de wet.
De VNG heeft een overzichtelijke wet voor ogen, vergelijkbaar met hoe de taakstelling van huisvesting van statushouders in de Huisvestingswet is geregeld. Uiteraard met de randvoorwaarde dat de wet uitlegbaar en uitvoerbaar is.
In de consultatiereactie doet de VNG acht concrete voorstellen hiervoor. De VNG, Veiligheidsberaad, het IPO en de Kring van Commissarissen onderschrijven elkaars reactie en willen op zo’n kort mogelijke termijn in gesprek met het kabinet om te komen tot een slagvaardiger wetsvoorstel.
Consultatiereactie 'Wet gemeentelijke taak mogelijk maken asielopvangvoorzieningen’