Wanneer gemeentegrond in gebruik is genomen en er een beroep op verjaring wordt gedaan, zal de gemeente een civielrechtelijke ontruimingsprocedure moeten starten. Het kan even duren voordat de gemeente vervolgens over een ontruimingsvonnis beschikt op grond waarvan de gemeentegrond moet worden ontruimd.
In sommige gevallen is het mogelijk om daarnaast handhavend op te treden tegen het gebruik van de grond. In deze blog wordt die mogelijkheid in het kader van verjaringskwesties besproken.
Het gebruik van (gemeente)grond in strijd met het bestemmingsplan zonder omgevingsvergunning om af te wijken van het bestemmingplan is verboden op grond van artikel 2.1 lid 1 onder c van de Wabo. Het realiseren van een bouwwerk op gemeentegrond kan een overtreding van dat artikel opleveren.
Het is daarnaast mogelijk dat de APV bepaalde vormen van gebruik van de gemeentegrond verbiedt.
De gemeente kan dan onder meer een last onder dwangsom of een last onder bestuursdwang opleggen. Wordt aan de last onder bestuursdwang niet voldaan, dan heeft de gemeente de mogelijkheid om de last (de verwijdering van het bouwwerk) zelf uit te voeren.
Bestuursrechtelijke handhaving kan in verjaringskwesties dus een middel zijn om bezit te beëindigen. Bijvoorbeeld wanneer het bezit uitgeoefend wordt door een bepaald gebruik van de grond dat in strijd met het bestemmingsplan of de APV is. Wanneer dat gebruik als gevolg van handhavend optreden wordt beëindigd vóór het verstrijken van de verjaringstermijn, kan daarmee eigendomsverlies door verjaring worden voorkomen.
Het belang van een gemeente om het voornoemde gebruik op korte termijn te beëindigen, kan daarnaast reden zijn om bestuursrechtelijke handhaving toe te passen. Op die manier hoeft de uitkomst van de civielrechtelijke ontruimingsprocedure niet afgewacht te worden, voordat het gebruik van de grond gestaakt kan worden.
Door middel van bestuursrechtelijke handhaving is het niet mogelijk om iedere vorm van gebruik van gemeentegrond te staken. Om die reden en ter vaststelling van de eigendomssituatie blijft het van belang om naast het toepassen van bestuursrechtelijke handhaving (tijdig) een civielrechtelijke procedure te starten.
