Concept-RES’en mooie stap in uitwerking onderdeel Klimaatakkoord. Alle 30 regio’s hebben vandaag - of al eerder - officieel hun concept-Regionale Energiestrategie (RES) bekend gemaakt bij het Nationaal Programma RES (NPRES). NPRES ondersteunt de regio’s bij het maken van de RES’en.
Twee keer per jaar schetst NPRES een landelijk beeld over waar de 30 regio’s nu staan: de foto. De foto van dit najaar is gebaseerd op de voorlopige concept-RES’en die afgelopen zomer al openbaar zijn gemaakt, de serie zomergesprekken met de regio’s en de tussentijdse analyse uitgevoerd door het Planbureau voor de Leefomgeving (PBL). De foto bevat ook de vervolgstappen en uitdagingen die NPRES ziet.
Jop Fackeldey, voorzitter energie bij de 12 provincies: ‘Ik ben trots dat het regio's in deze tijd van corona toch is gelukt een concept-RES met geweldige ambitie te maken. Dit is een mooie stap naar 2030, wanneer we met elkaar hebben afgesproken de CO2 uitstoot met 49% te verminderen. We zijn er zeker nog niet, er zijn kansen maar ook knelpunten, daar moeten we de komende tijd hard aan werken. Zo is het netwerk van Nederland nu nog niet berekend op alle nieuwe duurzame energie, dus moeten we samen met netbeheerders regelen dat dit wel lukt zonder daarbij afbreuk te doen aan het draagvlak of de ruimtelijke inpassing.’
De regio’s laten met de voorlopige concept-RES’en zien dat zij de gezamenlijke opgave uit het Klimaatakkoord serieus nemen en dat de RES-aanpak werkt. De hoge gezamenlijke ambitie is daarvan het bewijs: meer dan 50 TWh aan bestaande projecten, pijplijnprojecten en nieuwe ambities. De gezamenlijke ambities vormen een realistische basis voor het doel van 35 TWh in 2030, gezien de uitdagingen die nog wachten.
De 30 regio’s werken aan een realistische en uitvoerbare RES in 2030 met een langetermijnperspectief tot 2050. De concept-RES’en zijn hierin een belangrijke stap. Tegelijkertijd zijn we er nog niet. De flexibiliteit én robuustheid van de RES-samenwerking zal bij het concretiseren van de ambities op de proef worden gesteld.
De komende maanden wordt bijvoorbeeld duidelijk hoe groot de draagkracht van de samenleving is bij de participatie van inwoners, maatschappelijke partijen en ondernemers in de ambities voor duurzame energie in de regio. Ook kan er spanning ontstaan tussen de regionale ambities in de RES en de autonomie van gemeenten, waterschappen, provincies en het Rijk. Een derde belangrijke uitdaging is het optimaal afwegen van kwantiteit, ruimte, netcapaciteit, maatschappelijke kosten en draagvlak. Tot slot is een aantal knelpunten door regio’s en partners benoemd die de realisatie van de RES-ambities bemoeilijken.
De komende periode wordt in verdiepende gesprekken tussen regio’s, het Rijk, koepels, netbeheerders en bedrijven of deze oplosbaar zijn voor 2030 en wat hiervoor van wie nodig is, zowel op de korte en middellange termijn. Deze inzichten zijn behulpzaam bij én noodzakelijk voor het verder concretiseren van de uitvoerbaarheid van de RES-ambities.
Deze uitdagingen doorstaan we alleen als we luisteren naar elkaars kennis en kunde, elkaar vasthouden als het moeilijk wordt en samenwerken met het gezamenlijke einddoel voor ogen. Zowel in de regio als tussen de regio’s, tussen het Rijk en decentrale overheden, samen met de netbeheerders en de markt, en in participatie met inwoners, ondernemers en maatschappelijke partners.
