Op 13 april publiceerde de Onderzoeksraad voor Veiligheid (OvV) het rapport ‘Industrie en omwonenden’. In dit rapport beveelt de Onderzoeksraad het RIVM aan om te onderzoeken hoe omgevingsdiensten kunnen beschikken over de kennis van gezondheidseffecten en gezondheidsrisico’s van de stoffen die de industrie uitstoot. Met deze brief reageert het RIVM inhoudelijk op deze aanbeveling.
Het RIVM wil regionale overheden beter ondersteunen met kennis over gezondheid en milieu. Daarom richt het RIVM samen met de landelijke vereniging Omgevingdienst NL en de 29 omgevingsdiensten een structuur op om kennis en advies te delen over Zeer Zorgwekkende Stoffen (ZZS).
Deze structuur van samenwerking kan later uitgebreid worden naar andere thema’s. Het RIVM werkt al in een vergelijkbare structuur samen met GGD (Gemeentelijke Gezondheidsdienst), GHOR (Geneeskundige Hulpverleningsorganisatie in de Regio) Nederland en de GGD’en op het gebied van gezondheid en milieu. De GGD’en hebben ook een rol bij het adviseren over gezondheid bij vraagstukken rond industrie en omwonenden. We werken aan een goede afstemming zowel binnen als tussen deze samenwerkingsstructuren.
Het RIVM stelt voor aan de ministeries van Infrastructuur en Waterstaat en Volksgezondheid, Welzijn en Sport, om meer gestructureerd te kijken naar de (ervaren) kwaliteit van de leefomgeving in de nabijheid van industriële complexen. Signalen van burgers en professionals kunnen aanleiding zijn voor de GGD, de omgevingsdienst, regionale overheden of het RIVM om de lokale problematiek nader te analyseren.
Deze analyse kan op verschillende manieren vorm krijgen. Omwonenden kan gevraagd worden naar hun zorgen en vragen (belevingsonderzoek), er kan onderzoek gedaan worden naar de mogelijke bronnen van uitstoot of er worden aanvullende metingen gedaan. Zo krijgen de regionale samenwerkingspartners tijdig zicht op wat de gezondheid en het milieu bedreigt. Maar ook op de kennis die daarover ontbreekt en op de mogelijke handelingsopties.
Kennis over de gezondheidseffecten van industriële activiteiten is nu nog niet of nauwelijks onderdeel van de vergunningverlening. Het RIVM heeft de expertise om de gezondheidseffecten van industrie kwalitatief en kwantitatief in beeld te brengen.
Dit is onlangs voor het eerst gedaan voor Tata Steel Nederland. Het RIVM wil deze methodiek verder ontwikkelen zodat omgevingsdiensten en GGD’en deze in de toekomst ook kunnen inzetten bij vergunningverlening voor andere industrie.