Nederland zal in 2035 naar verwachting 18,9 miljoen inwoners hebben, 1,3 miljoen meer dan begin 2022. Vooral de grote en middelgrote gemeenten zullen verder groeien, net als verschillende randgemeenten rond de grote steden. Dat blijkt uit de Regionale bevolkings- en huishoudensprognose 2022-2050 van het Planbureau voor de Leefomgeving (PBL) en het CBS.
In 54 gemeenten wordt een krimp van meer dan 2,5 procent verwacht. Deze gemeenten liggen vooral in het noorden en langs de oostgrens van het land, en zullen ook sneller vergrijzen dan de grotere gemeenten.
De prognose beschrijft de meest waarschijnlijke ontwikkeling, maar kent ook onzekerheden, waarover meer te lezen is in de laatste alinea. De regionale prognose beschrijft de periode tot 2050, in dit nieuwsbericht wordt de periode tot 2035 belicht.
Bijna 70 procent van de verwachte nationale groei tot 2035 komt volgens de prognose terecht in de grootste gemeenten (met ten minste 100 duizend inwoners). Rondom de grote gemeenten groeien ook diverse andere gemeenten. Voorbeelden zijn Haarlemmermeer bij Amsterdam, Zuidplas bij Rotterdam en Rijswijk bij Den Haag. Ook Almere en Lelystad groeien sterk.
Nederland zal in 2035 naar verwachting 18,9 miljoen inwoners hebben, 1,3 miljoen meer dan begin 2022. Vooral de grote en middelgrote gemeenten zullen verder groeien, net als verschillende randgemeenten rond de grote steden. Ook als de bevolkingsgroei lager dan verwacht uitvalt, dan zal volgens de ondergrens van het 67% prognose-interval de bevolking hier nog steeds toenemen. In 15 procent van de gemeenten wordt een krimp van meer dan 2,5 procent verwacht. Deze gemeenten liggen vooral in het noorden en langs de oostgrens van het land. Indien de bevolkingsgroei lager dan verwacht uitvalt, dan zouden hier meer gemeenten met bevolkingskrimp te maken kunnen krijgen.
Van de vier grote steden krijgt Amsterdam er de meeste inwoners bij, naar verwachting ruim 175 duizend tot 2035. Dit betekent een toename van 20 procent ten opzichte van 2021. De stad passeert naar verwachting in 2030 de grens van een miljoen inwoners. Voor Utrecht verwacht de prognose de grootste relatieve groei, met ruim 26 procent tot 2035. Den Haag (18 procent) en Rotterdam (12 procent) groeien minder snel. De inwoners van de grote steden zijn relatief jong en groeien doordat er per saldo meer kinderen worden geboren dan er mensen overlijden. Ook hebben ze een grote aantrekkingskracht op immigranten, waaronder arbeidsmigranten uit de EU, expats en internationale studenten.
Van de vier grote steden krijgt Amsterdam er de meeste inwoners bij, naar verwachting ruim 175 duizend tot 2035; een toename van 20 procent ten opzichte van 2021. De hoofdstad passeert naar verwachting in 2030 de grens van een miljoen inwoners. Voor Utrecht verwacht de prognose de grootste relatieve groei, met ruim 26 procent tot 2035. Den Haag en Rotterdam groeien minder snel.
Buiten de Randstad neemt het inwonertal naar verwachting vooral toe in de steden. In Noord-Brabant zijn dat bijvoorbeeld Breda, Tilburg en vooral Eindhoven. In het noorden groeit Groningen relatief sterk en in het oosten zijn Zwolle, Arnhem en Nijmegen sterke groeiers.
Kleinere gemeenten aan de randen van het land zullen hun bevolking naar verwachting verder zien afnemen. In 2035 zullen 54 gemeenten substantieel minder inwoners tellen dan nu. Het gaat vooral om gemeenten in het noordoosten van Groningen, Drenthe, de Achterhoek en Limburg. Deze gemeenten vergrijzen ook sterker. Jongeren verhuizen naar elders, bijvoorbeeld voor studie of werk.
In 2035 zal ruim 24 procent van de bevolking 65 jaar of ouder zijn, nu is dat nog 20 procent. De vier grote steden zijn minder vergrijsd dan de kleinere gemeenten, maar ook hier neemt de vergrijzing de komende jaren naar verwachting toe: van 14 procent 65-plussers nu naar 19 procent in 2035. In andere delen van Nederland gaat de vergrijzing echter nog sneller. Vooral in gemeenten die de komende jaren krimpen zal het aandeel ouderen in 2035 naar verwachting groot zijn, in veel gevallen 30 procent of meer. Het verschil in vergrijzing tussen stad en platteland neemt dus toe.
In 2035 zal ruim 24 procent van de bevolking van Nederland 65 jaar of ouder zijn, nu is dat nog 20 procent. De vier grote steden zijn minder vergrijsd dan de kleinere gemeenten, maar ook hier neemt de vergrijzing de komende jaren toe. In andere delen van Nederland gaat de vergrijzing echter nog sneller. Vooral in gemeenten die de komende jaren krimpen zal het aandeel ouderen in 2035 naar verwachting groot zijn, in veel gevallen 30 procent of meer.
Het aantal mensen tussen 20 jaar en de AOW-leeftijd neemt de komende jaren naar verwachting toe, van 10,6 miljoen in 2021 naar 11,0 miljoen in 2035. Groei van deze leeftijdsgroep wordt vooral verwacht in de Randstad. Ook in Flevoland, op de Veluwe en in en om Eindhoven neemt het aantal inwoners van deze leeftijd toe. In 141 gemeenten zal deze leeftijdsgroep in 2035 echter kleiner zijn dan nu. Die gemeenten liggen vooral langs de oostgrens van het land en Zeeland. In een deel van deze gemeenten groeit de totale bevolking nog wel, door een toename van het aantal inwoners boven de AOW-leeftijd.
Het aantal mensen tussen 20 jaar en de AOW-leeftijd neemt de komende jaren naar verwachting toe, van 10,6 miljoen in 2021 naar 11,0 miljoen in 2035. Groei van deze leeftijdsgroep wordt vooral verwacht in de Randstad. Ook in Flevoland, op de Veluwe en in en om Eindhoven neemt het aantal inwoners van deze leeftijd toe. In 141 gemeenten zal deze leeftijdsgroep in 2035 echter kleiner zijn dan nu. Die gemeenten liggen vooral langs de oostgrens van het land.
De PBL/CBS regionale prognose 2022-2050 beoogt de meest waarschijnlijke ontwikkeling te beschrijven, rekening houdend met nieuwe inzichten en recente ontwikkelingen op nationaal en regionaal niveau. Toch zijn de cijfers altijd met onzekerheden omgeven. Immigratie en woningbouw zijn bijvoorbeeld moeilijk exact te voorspellen. De onzekerheid wordt bovendien groter naarmate verder naar de toekomst wordt gekeken. Daarom zijn onzekerheidsintervallen rond de uitkomsten van de regionale prognose opgesteld, waarbij de kans twee op drie is dat de gemeentelijke bevolkingsgroei binnen deze bandbreedte zal blijven.
Ook als de bevolkingsgroei lager is dan verwacht, zullen de grote gemeenten nog steeds groeien. Kleinere gemeenten aan de randen van het land zullen, als de bevolkingsgroei hoger is dan verwacht, nog steeds krimpen of vrijwel gelijk blijven in bevolkingsomvang.
De regionale bevolkings- en huishoudensprognose van 2022 geeft een toekomstbeeld van de ontwikkeling van de bevolking en het aantal huishoudens per gemeente in de periode 2021-2050. Deze informatie is van belang voor besluitvorming in beleidsdomeinen als wonen, werken, zorg en onderwijs.
Bevolkingsgroei naast krimp
In 2050 telt Nederland naar verwachting 19,6 miljoen inwoners tegen 17,6 in 2022. De bevolkingsgroei concentreert zich in de Randstad. Tegelijkertijd is er ook sprake van bevolkingskrimp, vooral aan de randen van Nederland.
Vergrijzing zet door
In de komende decennia neemt het aantal (en aandeel) AOW-ers in de bevolking verder toe. Vrijwel alle regio’s krijgen te maken met een verdere vergrijzing, maar aan de randen van Nederland gaat dit sneller dan in de Randstad.
Omvang potentiële beroepsbevolking
Samenhangend met het opschuiven van de AOW-gerechtigde leeftijd groeit het aantal mensen op de werkzame leeftijden eerst nog licht, blijft dan stabiel tot 2040 en stijgt daarna weer verder. In de grote steden en hun randgemeenten is de groei het sterkst.
Jongeren vooral in steden
Het aantal basisschoolleerlingen gaat eerst licht dalen om daarna tot 2040 te stijgen, vooral in de grote steden en hun randgemeenten. Daarbuiten daalt het aantal leerlingen.
Meer huishoudens
Het aantal huishoudens blijft verder groeien. Hierdoor zal er tot 2035 woonruimte bij moeten komen voor 830 duizend huishoudens. Deze toename van het aantal huishoudens geldt voor bijna elke regio, maar na 2035 gaat aan de randen van Nederland het aantal huishoudens toch afnemen.
