Afgelopen maanden volgden ruim 100 medewerkers van gemeenten, provincies, waterschappen en het Rijk het 3-delige trainingsprogramma Gebruiksvriendelijkheid testen in het Omgevingsloket. Als straks de Omgevingswet in werking treedt, moet een burger of bedrijf bijvoorbeeld een vergunning efficiënt, effectief en prettig kunnen aanvragen in het nieuwe Omgevingsloket. Maar hoe richt u dat aanvraagproces zo gebruiksvriendelijk mogelijk in? En hoe test u dit bij de gebruikers?
Overheden zetten hun juridische regels om naar toepasbare regels voor het Omgevingsloket. Daar zijn deze toepasbare regels te zien als vragenbomen om een vergunning aan te vragen. Het Omgevingsloket moet gebruiksvriendelijk zijn. Op deze manier kunnen aanvragers van bijvoorbeeld een vergunning dit efficiënt, effectief en prettig doen.
Elk kwartaal organiseert het programma Digitaal Stelsel Omgevingswet (DSO) samen met burgers en bedrijven gebruikerstesten voor het Omgevingsloket. Het doel hiervan is te ontdekken of de ontwerpen van het Omgevingsloket voor de gebruikers goed werken of verbeterd kunnen worden.
Sander Haaksma, projectleider programma DSO: ‘Bij een van de testen gaven deelnemers aan dat de resultaatpagina van de vergunningcheck als niet-gebruiksvriendelijk werd ervaren. Met deze belangrijke feedback voerde een van de DSO-ontwikkelingsteams verbeteringen door. Door ook deze aanpassingen te testen, verbeteren we continu de gebruiksvriendelijkheid van het Omgevingsloket. De volgende stap is dat overheden zelf hun vragenbomen op gebruiksvriendelijkheid testen.’
Eind september 2021 werd een webinar opgenomen over testen op gebruiksvriendelijkheid in het DSO. Sander vertelt hierin waarom het belangrijk is dat overheden de gebruiksvriendelijkheid van hun vragenbomen in het Omgevingsloket testen. Ook legt hij uit hoe zo’n test met gebruikers van het loket verloopt.
Frank Reiber, adviseur Omgevingswet Hoogheemraadschap Hollands Noorderkwartier, deelde tijdens de training zijn visie op het belang van gebruiksvriendelijkheidstesten: 'We hebben allemaal behoefte aan duidelijkheid. Ook bij open vragen in vragenbomen is soms toelichting nodig. Door hier nu al over na te denken, verlopen vergunningaanvragen in het Omgevingsloket straks nog soepeler.'
Tijdens de testdag Gebruiksvriendelijkheidstesten in het DSO in oktober konden deelnemers aan de training de gebruikerstesten als observator meemaken. Stephan Stipdonk – die veel gebruiksvriendelijkheidsonderzoeken opzet en begeleidt – nam de deelnemers mee, zodat iedereen toegang heeft tot alle nuttige informatie.
Begin november vond het webinar Zelf scripts maken voor gebruiksvriendelijkheidstesten plaats. Hierin leggen Stephan en Sander uit hoe overheden op een eenvoudige en toegankelijke manier zelf een script kunnen maken voor het testen van de gebruiksvriendelijkheid van hun vragenbomen in het Omgevingsloket. Waar let u op? Wat neemt u wel en niet op in een test?
Sander: ‘De deelnemers waren enthousiast om te leren hoe je een gebruiksvriendelijkheidstest opzet. De mooiste feedback was dat ze nu met een nieuwe blik naar hun content kijken. Ze realiseren zich dat gebruikers vanuit hun eigen belevingswereld naar de vragen kijken. Door je te verplaatsen in de ander ontdek je hoe die de vraag interpreteert. De volgende stap is dan om die afstand te overbruggen.’
Stephan: 'Het was fijn te zien dat de deelnemers het canvas voor de gebruiksvriendelijkheidstest waarderen. Het canvas bevat een checklist en biedt houvast bij het plannen en opzetten van een gebruikerstest.'
De deelnemers hebben door het volgen van deze serie voldoende bagage meegekregen om zelfstandig een gebruiksvriendelijkheidstest te organiseren en uit te voeren. Sommige deelnemers gaven aan dat ze inmiddels zelf een serie vragenbomen hebben om te laten testen. Met de nodige tips en tricks van dit 3-delige programma kunnen ze deze test nu zelf uitvoeren.
