Bedrijven en particulieren die zich zorgen maken om asbest in hun pand of woning, tasten vaak volledig in het duister over regels. Vaak zijn ze, zonder dat ze het zelf weten, in overtreding en krijgen boetes die ze niet zagen aankomen. Dat signaleert ondernemersorganisatie Stichting Samenwerkend Nederland (SNL) na een gehouden publiek-private branchebijeenkomst over asbest. Deze bijeenkomst bracht forse knelpunten aan het licht in het toezicht op asbestverwijdering.
Opdrachtgevers hebben geen grip op asbestverwijdering door een teveel aan regels en een teveel aan verschillende asbesthandhavers die elkaar ook nog eens tegenspreken. Burgers en bedrijven melden zich om te beginnen bij hun eerste en vaak enige aanspreekpunt: de gemeente. Die heeft asbest echter vaak uitbesteed aan de ‘Omgevingsdienst’, die nog veel verder van burger en bedrijf af staat. De Omgevingsdienst heeft op zijn beurt onvoldoende inhoudelijke asbest-expertise en legt het weer terug bij de gemeente, maar ook bij de Arbeidsinspectie en andere inspecteurs die asbestkundige bedrijven controleren en hen een veiligheidscertificaat moeten verlenen. Zij hebben echter allemaal een eigen interpretatie van asbestrisico’s, zodat burger en bedrijf helemaal niet meer weten waar ze aan toe zijn. Gevolg: onaanvaardbare vertragingen, discussies tussen experts, extra gezondheidsrisico’s en een verder afnemend vertrouwen in de overheid.
Ook woningcorporaties blijken nog steeds onvoldoende kennis van asbestverplichtingen te hebben, terwijl ze wel verantwoordelijk zijn voor heel veel verborgen asbest in hun onroerend goed. Ze proberen sinds enkele jaren via hun branchevereniging Aedes van de vele regels af te komen. Maar ze hebben tegelijkertijd ook een verantwoordelijkheidsvakantie genomen, lijkt het. Ze bekommeren zich niet meer voldoende om het asbestprobleem, terwijl hun huurders gevaar lopen en dan maar zelf asbest gaan verwijderen. Met alle gevolgen en risico’s van dien.
Er komen geregeld uitvoeringsproblemen van landelijke wetten bij lokale overheden en ondernemers aan het licht, waar politiek Den Haag onvoldoende rekening mee blijkt te hebben gehouden. Mensen geven aan: dit steekt ons. Allemaal lopen ze tegen hetzelfde probleem aan, namelijk onuitvoerbare wetten en regels. Ambtenaren klagen dat hun werk hierdoor zo nu en dan een ‘mission-impossible’ wordt. Ondernemers klagen op hun beurt dat gemeenten door diezelfde onwerkbare wetten traag en stroperig overkomen in hun communicatie met de samenleving en met de markt.
Haagse wetten en regels die op de werkvloer en in de praktijk moeilijk uitvoerbaar en handhaafbaar zijn, zorgen in branches en sectoren structureel voor problemen. Omdat de programma’s van veel politieke partijen nog te weinig perspectief geven voor verbetering van onwerkbare wetten, trekt SNL zelf regelmatig aan de bel.
