De uitvoering van het Klimaatakkoord gaat ondanks het coronavirus gewoon door, zo bleek gisteren op Prinsjesdag. De rijksoverheid komt de afspraken na, en voert bijvoorbeeld subsidies in, naast een wetsvoorstel [1] voor de CO2-heffing voor de industrie.
Het doel van het Klimaatakkoord, 49% minder CO2-uitstoot in 2030 (ten opzichte van 1990), blijft intact, en dat moet ook nog steeds op een manier worden bereikt die voor iedereen haalbaar en betaalbaar is. Dat geldt ook voor het bedrijfsleven. Tegenover de CO2-heffing komen er nieuwe subsidies. Voor duurzame innovaties in de industrie stelt het kabinet komend jaar 60 miljoen euro beschikbaar. Dat is bedoeld voor bijvoorbeeld projecten om CO2-arme technologieën te testen of versneld in te zetten, voor duurzame waterstof en voor het opslaan, hergebruiken of transporteren van CO2 (CCUS). De nationale CO2-heffing is bedoeld om de industrie het reductiedoel in 2030 te laten halen. Samen met de subsidies moet de concurrentiepositie behouden blijven.
De CO2-heffing begint in 2021 heel mild, in verband met de coronacrisis. Bedrijven krijgen in de eerste jaren een relatief grote vrijstelling voordat ze de heffing moeten gaan betalen. Later gaat de heffing wel in prijs stijgen (met ongeveer €10 per ton per jaar) en de vrijstelling dalen, zodanig dat de industrie steeds meer geprikkeld wordt om de uitstoot te reduceren. De hoogte van de heffing moet zodanig zijn dat de industrie haar aandeel van de Klimaatakkoord-doelstelling in 2030 gaat leveren.
De heffing sluit nauw aan bij het Europese systeem voor emissiehandel, waarvoor bedrijven elk jaar zoveel rechten moeten inleveren dat hun hele uitstoot dat jaar is gedekt. De hoogte van de heffing houdt rekening met de prijs die bedrijven al betalen voor Europese rechten; die mogen zij van de heffing aftrekken. Die Europese rechten kosten nu op de markt bijna €30 per ton CO2. Nu de Europese Commissie heeft aangekondigd dat zij de klimaatdoelstellingen wil aanscherpen, wordt ook dat Europese systeem strenger. Dat heeft wellicht tot gevolg dat de prijzen voor Europese emissierechten al gaan stijgen.
Tegelijk met het wetsvoorstel publiceerde het verantwoordelijke ministerie van Economische Zaken en Klimaat ook de ‘Speelveldtoets’ van PWC. Het adviesbureau verkent hierin de mogelijke schade die de industrie kan oplopen door de nationale CO2-heffing. Er ontstaat mogelijk een negatief effect op de concurrentiepositie van Nederlandse industrie, concludeert PWC. In hoeverre subsidies die negatieve effecten compenseren kon PWC nog niet begroten. Ook het effect van de coronacrisis is nog niet meegenomen. Advies is wel om nog bestaande onzekerheden in het beleid zo snel mogelijk weg te nemen. Een aanscherping van het Europese systeem voor emissiehandel lijkt een goede manier om het Nederlandse bedrijfsleven te beschermen.
[1] Zie hier het wetsvoorstel.
