Als overheid levert u een grote inspanning om aan te sluiten op het Digitaal Stelsel Omgevingswet (DSO). Misschien bent u daar nu op onderdelen nog mee bezig. Dat terwijl de inwerkingtredingsdatum van de Omgevingswet 1 januari 2024 snel nadert. Graag informeren wij u over wat er nog mag en kan op het gebied van (her)aansluiten en inregelen, evenals over wat verstandig is.
Bent u bijvoorbeeld projectleider DSO of informatieadviseur bij een gemeente, provincie, waterschap of het Rijk? Of heeft u een relevante functie bij een leverancier van software? Dan is de onderstaande informatie belangrijk voor u.
U kon tot 1 mei 2023 zelf aansluiten op de oefenomgeving en tot 1 juni 2023 op de productieomgeving. Nu de aansluitperiode is verlopen, kunt u uitsluitend nog aansluiten in overleg met het aansluitteam.
Heeft u een dwingende reden om een (her)aansluiting te doen? Neemt u dan contact op met het Informatiepunt Leefomgeving (IPLO). Het aansluitteam kijkt dan vervolgens samen met u en uw leverancier wat er mogelijk is, afhankelijk van de situatie.
Rond de inwerkingtreding van de Omgevingswet kunt u een aantal weken niet aansluiten voor 2 processen. Het gaat om aansluitingen voor aanvragen en meldingen ontvangen (koppelvlak STAM) en toepasbare regels aanleveren (koppelvlak STTR). Dit wordt ook wel de freeze genoemd.
Aansluiten op de productieomgeving kan daarom niet in de volgende periode:
voor koppelvlak STAM van 1 december 2023 tot en met 29 februari 2024
voor koppelvlak STTR van 16 december 2023 tot en met 14 januari 2024
In deze periode controleert het aansluitteam de instellingen in het DSO en de instellingen van de overheden en behandeldiensten. Ook controleert het aansluitteam met de betrokken partijen of alle routeringen voor aanvragen kloppen.
Voor aansluitingen voor het aanleveren van plannen (koppelvlak STOP) geldt geen freeze. Daarvoor geldt dat u uw aansluiting minimaal 14 dagen van tevoren moet aanmelden bij Kennis- en Exploitatiecentrum Officiële Overheidspublicaties (KOOP).
Er is geen freeze op het aanleveren van content aan het DSO, zoals het publiceren van omgevingsdocumenten en het aanleveren van toepasbare regels. Maar vanwege de doorwerking op bijvoorbeeld de behandeldienstinstellingen wordt dit afgeraden. U kunt het beste overleggen met uw Regionale Implementatiecoach Omgevingswet (RIO), als u het toch noodzakelijk vindt om content aan te leveren of te aan te passen in de periode tussen nu en einde eerste kwartaal 2024.
Er is wel een software-freeze voor het DSO zelf. Van 16 december 2023 tot en met 14 januari 2024 wordt geen nieuwe functionaliteit geïnstalleerd. Eventuele fouten worden in deze periode wel gecorrigeerd.
Er kan aanleiding zijn om rond de inwerkingtreding nog (tijdelijk) te veranderen van softwareleverancier. Bijvoorbeeld omdat u snel veranderingen moet doorvoeren in uw juridische of toepasbare regels.
Om meer inzicht te verschaffen over de stappen in het proces van (her)aansluiten, spraken wij de projectleider van een middelgrote gemeente.
Deze gemeente koos ervoor om de omgevingsvisie en het omgevingsplan te publiceren met een andere softwareleverancier dan waarmee ze al een contract hadden. 'Bij ons loopt het contract voor toepasbare regels tot en met december 2023, dat voor de plankant tot ergens in 2024. Met de kennis van nu hebben wij andere eisen dan 4 jaar terug, toen wij het contract afsloten. Vandaar deze beslissing', aldus de projectleider.
Begin juni dit jaar is het voorstel goedgekeurd om voor de plansoftware over te stappen. De uitvraag en selectie van de nieuwe leverancier vonden plaats tot en met afgelopen september. Vervolgens bedroeg de aansluittijd slechts 2 weken.
Welke tips heeft de projectleider voor andere overheden, om het proces goed te laten verlopen als (her)aansluiten met een nieuwe leverancier echt noodzakelijk is? 'Wij zijn gestart met demo’s door verschillende leveranciers van software die aansluit bij onze functionele eisen. Hierin hebben wij de toekomstige gebruikers meegenomen, dus de collega’s van ruimtelijke ordening, planjuristen en projectleiders die er straks mee gaan werken. Denk je werkwijze helemaal door. Sluit de software daar echt goed bij aan? Benut daarbij de kennis en kunde die je in huis hebt. Tot slot: wees je ervan bewust, vanaf 1 januari gebruik je de software dagelijks! Die moet dus aansluiten bij jouw werkwijze en werkproces.'
Meer informatie
Op de website van het programma Aan de slag met de Omgevingswet vindt u het Overkoepelend Draaiboek Gemeenten 2024.
Lees meer over aansluiten met hulp van het aansluitteam van het DSO.
Kunt u na 1 november 2023 het DSO of delen daarvan nog niet gebruiken? Dan zijn er tijdelijke alternatieve maatregelen(TAM) beschikbaar. De TAM zorgen ervoor dat u bij inwerkingtreding de belangrijkste processen kunt blijven uitvoeren. U kunt de TAM dan gebruiken tot u het DSO wel kunt gebruiken (maximaal tot 1 januari 2025).