In eerdere blogs besprak ik de jurisprudentie over afstanden tussen percelen met open teelt waarbij gewasbeschermingsmiddelen worden gebruikt en percelen met gevoelige functies (zoals burgerwoningen), kortweg spuitzones. Een andere vraag is of er bij glastuinbouw ook afstanden moeten worden aangehouden. En op welke afstand zijn omwonenden belanghebbenden bij de nieuwbouw/vervanging van een kas? In een aantal blogs zal ik u informeren over deze en andere vragen die van belang zijn voor de glastuinbouw.
Een goede ruimtelijke ordening
Bij het opstellen van een bestemmingsplan of bij het verlenen van een omgevingsvergunning waarmee wordt afgeweken van het bestemmingsplan moet in het kader van een goede ruimtelijke ordening een afweging worden gemaakt tussen het belang van de tuinder, ruimtelijke belangen en het belang van omwonenden. Dit kan resulteren in een afstandseis van kassen tot burgerwoningen, maar er geldt geen vaste afstandseis. Wel kunnen er in provinciale regels voorwaarden worden gesteld aan de ontwikkeling van glastuinbouw in bepaalde gebieden.
VNG-brochure
Gemeenten kunnen bij de beoordeling en motivering van de aanvaardbaarheid van de ruimtelijke ontwikkeling van een kas aansluiten bij de afstanden in de VNG-brochure. Hierin staan indicatieve richtafstanden die kunnen worden aangehouden tussen gevoelige bestemmingen enerzijds en bedrijvigheid anderzijds. De richtafstand tot kassen betreft 30 meter (met uitzondering van champignonkwekerijen met mestfermentatie, hiervoor geldt een richtafstand van 100 meter). Gemeenten zijn echter niet gehouden om deze afstand te hanteren. Het is vaste jurisprudentie dat gemeenten de VNG-brochure niet als uitgangspunt hoeven te gebruiken en (gemotiveerd) mogen afwijken van die afstanden.
Afweging ruimtelijke belangen
Van belang is dat het gaat om een afweging van ruimtelijke belangen. Een voorbeeld hiervan is de uitspraak over het bestemmingsplan Glastuinbouwintensiveringsgebied Tinte (gemeente Westvoorne). Betoogd werd dat een afstand van tien meter afdoende was tussen kassen en burgerwoningen, in plaats van de afstandseis van 25 meter die door de gemeente was vastgelegd in het bestemmingsplan. Volgens appellanten bleek uit het Besluit glastuinbouw (oud) dat een afstand van tien meter afdoende was. De Afdeling bestuursrechtspraak van de Raad van State ging hierin niet mee. De Afdeling overwoog dat de afstand in het Besluit landbouw (oud) is gebaseerd op milieuoverwegingen, terwijl bij het opstellen van een bestemmingsplan ruimtelijke belangen afgewogen moeten worden. Dat had de gemeente gedaan. De afstandseis van 25 meter moest voorkomen dat woningen ingeklemd zouden komen liggen tussen het glas van de kassen. Dit is een ruimtelijke afweging die de Afdeling in dat geval accepteerde. In andere gevallen zou het belang van de tuinder kunnen prevaleren. Overigens is er momenteel geen afstand meer opgenomen in het Activiteitenbesluit milieubeheer (de vervanger van het Besluit glastuinbouw).
Belanghebbenden
Een andere vraag is op welke afstand omwonenden belanghebbenden zijn bij de nieuwbouw/vervanging van een kas. Uit de jurisprudentie blijkt dat de ruimtelijke uitstraling van een kas er doorgaans voor zorgt dat omwonenden, die enig zicht hebben op de kas, ook op relatief grote afstand (meer dan een paar honderd meter) aangemerkt moeten worden als belanghebbenden. Dit neemt niet weg dat goed bekeken moet worden of wel sprake is van een rechtstreeks belang. Is bijvoorbeeld wel sprake van zicht op de kas (gelet op tussenliggende bebouwing/beplanting bijvoorbeeld)?
Niet alleen speelt de omvang en hoogte van kassen een rol maar ook de lichtuitstraling (appellanten zullen spreken van lichthinder). Het feit dat er wellicht meerdere kassen in de omgeving zijn gelegen, die (ook) zorgen voor lichtuitstraling, betekent niet altijd dat een omwonende geen persoonlijk belang kan hebben bij de nieuwvestiging/vervanging van een kas.
Glastuinbouw deel 2: lichtuitstraling/lichthinder
In het volgende deel ga ik in op het onderwerp lichtuitstraling van (onder meer) assimilatieverlichting.
