Inmiddels zijn de eerste twee maanden na inwerkingtreding van de Omgevingswet verstreken. Dat biedt een goede gelegenheid om stil te staan bij de eerste uitspraken waarin deze nieuwe wet een rol van betekenis speelt. Niet geheel onverwacht hebben de eerste uitspraken vooral betrekking op het overgangsrecht. Toch is er ook al een inhoudelijke uitspraak gewezen. Wij nemen je graag zo kort en overzichtelijk als mogelijk mee in deze uitspraak alsook een andere voor de toepassing van het overgangsrecht relevante uitspraak.
De eerste inhoudelijke ‘Omgevingswetprocedure’ speelt zich af in Schijndel (gemeente Meijerijstad). In januari 2024 wordt door de gemeente Meijerijstad een aanvraag gedaan voor de verlening van een omgevingsvergunning die het mogelijk maakt om drie eiken te kappen. Het college van de gemeente Meijerijstad (hierna: het college) heeft deze aanvraag gekwalificeerd als zijnde de aanvraag van een omgevingsplanactiviteit. De vergunning wordt toegekend, want het college is van oordeel dat de zich aldaar begevende laanbeplanting niet wordt aangetast.
Verder is het kappen van de bomen noodzakelijk voor de realisatie van een toegangsweg naar een terrein waar beoogd wordt om 144 woningen voor ontheemden te ontwikkelen. Een en ander maakt dat er sprake is van een algemeen maatschappelijk belang dat zwaarder weegt dan het belang van behoud van de bomen, zoals vereist is op grond van de gemeentelijke Bomenverordening.
Verzoekers kunnen zich hierin niet vinden. Zij zien de drie eiken tezamen met de andere bomen als een prachtig aaneengesloten bomenrij. Daarbij komt dat in het verleningsbesluit niet is toegelicht welke alternatieven er zijn voor het behoud van de bomen, zoals een alternatieve locatie voor de woningen of situering van de toegangsweg. Tot slot is er geen rekening gehouden met de natuur.
De voorzieningenrechter wijst het verzoek af. Het college heeft zich terecht op het standpunt gesteld dat de laanbeplanting niet wordt aangetast door het kappen van de bomen. Verder is in voldoende mate toegelicht waarom het kappen van specifiek deze eiken noodzakelijk is om het perceel waar de woningen worden gerealiseerd te ontsluiten: alternatieven zijn niet voorhanden. Gelet op de urgentie voor het ontwikkelen van woonruimte voor specifiek ontheemden heeft het college terecht geoordeeld dat hier een groot maatschappelijk belang speelt, dat opweegt tegen het belang van behoud van de eiken. Het gevolg van het afwijzen van het verzoek om een voorlopige voorziening is dat na inwerkingtreding van de vergunning de gemeente er gebruik van kan maken.
AKD stond de gemeente Meijerstad bij in deze eerste inhoudelijke Omgevingswetprocedure.
Bij bestemmingsplannen is het moment voor het ter inzage leggen van het ontwerpbestemmingsplan bepalend voor het overgangsrecht van de Omgevingswet. In de uitspraak van 23 februari 2024 wordt door de raad van de gemeente Halderberge een ontwerpbestemmingsplan gepubliceerd nog vóór 1 januari 2024, waarna het bestemmingsplan op 16 februari 2023 is vastgesteld. Hiertegen is beroep ingesteld bij de Afdeling en is de voorzieningenrechter verzocht om een voorlopige voorziening te treffen.
Omdat het ontwerpbestemmingsplan vóór 1 januari 2024 ter inzage is gelegd, geldt het oude recht zoals dat gold voor de inwerkingtreding van de Omgevingswet. De raad ziet echter tijdens de procedure in dat de in het bestemmingsplan verdisconteerde parkeernorm afwijkt van het gemeentelijk parkeerbeleid. Dit vormt aanleiding om het bestemmingsplan gewijzigd vast te stellen op 8 februari 2024. De vraag ligt voor in hoeverre het door verzoeker ingestelde beroep ook betrekking heeft op deze gewijzigde vaststelling van het bestemmingsplan – ná inwerkingtreding van de Omgevingswet. Verzoeker meent dat dit niet te verenigen is met het overgangsrecht van de Omgevingswet. De voorzieningenrechter gaat hier echter niet in mee: het beroep van verzoeker heeft ook hierop betrekking.
AKD stond de gemeente Halderberge bij in deze procedure.
