Bijna één op de vijf boeren en tuinders geeft aan weleens iemand aan de deur te hebben gehad die zijn/haar boerenschuur of loods wilde gebruiken, waarbij de boer of tuinder vermoedde dat dit verband hield met drugscriminaliteit. Wij haalden persoonlijke verhalen op bij boeren en tuinders hoe zij benaderd zijn om hun boerenschuur te verhuren.
In deze blogreeks publiceren we enkele unieke verhalen om een beeld te geven hoe drugscriminelen te werk gaan op het platteland en hoe boeren en tuinders hierop reageren. We hopen hiermee mensen bewust te maken van het probleem.
Een champignonkweker vertelt dat rond het jaar 2000 ‘in de champignonhandel geen boterham meer te verdienen was’. Dat het financieel slecht ging met de champignonkwekerijen in Nederland wisten de criminelen. De kweker vertelt dat ze leegstaande teelruimtes te huur had staan en dat daar allerlei vreemde mensen aan de deur kwamen om te huren. Daar kwamen ook de mensen op af die veel contact geld bieden. ‘Dat is heel verleidelijk kan ik je vertellen. Maar als het te mooi is om waar te zijn, dan klopt er iets niet.’ Ze krijgt in drie jaar tijd jaarlijks een bezoek van een man. Ze vertelt:
‘Ze doorzoeken de website van de Kamer van Koophandel en komen zo op de adressen en contactgegevens van de kwekers. Ze zijn bij alle kwekerijen in de omgeving geweest om te kijken waar ze ruimtes konden huren. Ze rijden gewoon je erf op, maar dat zijn we wel gewend. Af en toe komt er een vertegenwoordiger op je erf en de andere keer is het een onbekende. Je moet altijd op je qui-vive zijn. Ik weiger om de poort dicht te doen. Want dan ben je net een vesting, dat zijn we niet gewend en dat wil je niet.’
‘Dat is heel verleidelijk kan ik je vertellen. Maar als het te mooi is om waar te zijn, dan klopt er iets niet.’
De man ziet eruit alsof hij een vertegenwoordiger is van een veevoederbedrijf of anderszins gerelateerde bedrijf in de agrarische sector. Hij rijdt een degelijke auto en ziet er welgekleed uit. De man vertelt de kweker dat de champignonkwekerijen het financieel zwaar hebben en dat kwekers kunnen bijverdienen als ze de ruimtes verhuren voor ‘het telen van wat plantjes’. De champignonkweker vertrouwt het niet en vraagt door naar de concrete plannen van de man. Dat blijkt ‘een te vaag verhaal’ te zijn waarop de kweker besluit het aanbod af te slaan. Ze meldt dit aan de gemeente en de politie.
Na drie keer het voorstel te hebben afgewezen heeft de kweker nooit meer iets van de man vernomen. De kweker zegt tegen ons dat ze het ‘label’ gekregen heeft dat ze niet beschikbaar is. Op dit moment heeft ze geen champignonkwekerij meer, maar verhuurt ze nog wel aan derden. Ze controleert maandelijks alle verhuurde panden en de meterstanden – zo voorkomt ze dat haar eigendommen voor criminele doeleinden worden gebruikt (‘daar houden criminelen niet zo van’).
‘Je moet zelf heel stevig in je schoenen staan en kritische vragen blijven stellen. Het overkomt heel veel mensen. Mensen schamen zich daarvoor en dat zeg je gewoon niet zomaar. Het kan niet zo zijn dat je het niet weet. Sommige zijn naïef of voelen zich niet verantwoordelijk. Maar dat is heel dom want het is jouw toko, dus jij bent wel verantwoordelijk. Jouw naam gaat eraan.’
'Ik snap dat mensen niet melden. Je weet wel waar je aan begint, maar je weet niet waar het eindigt.'
Op de vraag naar meldingsbereidheid antwoordt de oud kweker dat boeren het liever zelf regelen. ‘Wegwezen met die lui’ is het devies. Ook als een boer of tuinder het slachtoffer is van druggerelateerde activiteiten op het erf of in de schuur maakt de boer hier geen melding van. 'Ik snap dat mensen niet melden. Je weet wel waar je aan begint, maar je weet niet waar het eindigt. Die beeldvorming ook. Als je de politie belt, sta je in de pers. Ook gaat je bedrijf een halfjaar op slot. Dat heeft grote consequenties voor je eigen bedrijf.'
Deze champignonkweker is één van de 12 boeren en tuinders die wij interviewden voor ons onderzoek, uitgevoerd in opdracht van de Zuidelijke Land- en Tuinbouworganisatie (ZLTO) en het Aanjaagteam Ondermijning (ATO). Lees hieronder meer over het onderzoek naar drugscriminaliteit en de ondermijnende effecten daarvan op boeren en tuinders.
Ben je als boer of tuinder benaderd door een vermoedelijke drugscrimineel of ben je slachtoffer geworden van drugscriminaliteit en wil je jouw verhaal anoniem met ons delen? Stuur een mail naar Mauro Boelens (mbs@tg.nl) of Sanne Groothuis (sgs@tg.nl), de auteurs van het rapport, of kijk voor tips op de website van (Z)LTO.
