De transitie van de verwarming van woningen op traditionele aardgasketels naar collectieve warmtesystemen is aan het versnellen. Het aantal spelers op de warmtemarkt is inmiddels gegroeid naar 23. Zij hebben de verwachting dat in 2030 het aantal warmtenetten is verdubbeld naar zeshonderd. Zo heeft het Startmotor akkoord, dat in het voorjaar van 2020 is gesloten tussen warmtebedrijven en woningcorporaties, ervoor gezorgd dat er inmiddels meer dan 89 warmteprojecten worden ontwikkeld. De warmtebedrijven zetten daarbij volop in op verduurzaming. Klanten zijn met een 7,2 als rapportcijfer tevreden over de warmteleveranciers. Versterken van de bewonersparticipatie en inzet op innovatie zijn belangrijk om de versnelling waar te maken. Dat blijkt uit het Nationaal Warmtenet Trendrapport 2021 van Dutch New Energy Research, dat Stichting Warmtenetwerk vandaag publiceert.
“De warmtesector is echt goed op stoom gekomen met de forse groei in het aantal warmtebedrijven en projecten”, constateert voorzitter Erik Stronk van Stichting Warmtenetwerk op basis van het trendrapport. “Die groei is onder meer te danken aan het effectievere klimaatbeleid."
Opvallend is dat in de afgelopen tien jaar de warmtetarieven minder snel zijn gestegen dan het CBS-cijfer voor de algemene inflatie van de economie, zo laat de analyse van het Trendrapport 2021 zien. De warmtetarieven bleven lang gelijk oplopen met de aardgastarieven voor consumenten (inclusief belastingen), maar recentelijk kwamen ze lager uit.
Het Nationaal Warmtenet Trendrapport 2021 is opgesteld door onderzoeksbureau DNE Research in opdracht van Stichting Warmtenetwerk. De publicatie is gebaseerd op data-analyse van gegevens van warmteleveranciers, een vragenlijstonderzoek onder tientallen experts en een literatuurstudie.
In 2050 kunnen warmtenetten tot 75 procent van de Nederlandse warmtevraag voorzien van een klimaatneutrale oplossing, voorspelt het rapport. Tussen nu en 2030 spelen vooral traditionele hoogrendementsketels en hybridewarmtepompen een belangrijke rol. Tussen 2030 en 2050 veroveren elektrische warmtepompen en waterstof steeds meer de warmtemarkt. Daarmee zou in 2050 de inzet van fossiele bronnen en biomassa fors zijn gereduceerd.
De warmtesector is ondertussen bezig met meer vernieuwende oplossingen voor de groeiende vraag naar duurzame warmtenetten. Zo leveren zogeheten smart thermal grids naast warmte ook koeling. Er wordt daarbij optimaal gebruikgemaakt van duurzame bronnen met een laag temperatuurniveau, zoals zonnestroom en aquathermie. Daarnaast heeft de warmtesector samen met TNO het initiatief genomen voor het omvangrijke innovatieprogramma ‘WarmingUP’. Daarin werken bijna veertig partijen samen aan verduurzaming, kostenreductie en draagvlak van warmtenetten. Stronk: “De toenemende efficiëntie van warmtenetten zorgt ervoor dat er, ook op de lange termijn, voldoende duurzame bronnen zijn om aan de warmtevraag van woningen en andere gebouwen te voldoen.”
De vooruitzichten voor het verder verduurzamen van de Nederlandse warmtebronnen zijn dus goed. Als de versnelling wordt vastgehouden, dan lukt het Nederland om de landelijke en lokale klimaatdoelstellingen te halen. “Maar daarvoor zijn wel meer samenwerking met bewoners en nog meer innovaties voor nodig”, stelt Stronk. “Het trendrapport geeft aan dat onze grootste uitdagingen voor de warmtetransitie liggen in het uitbreiden van het draagvlak onder bewoners, de lokale beschikbaarheid van een geschikte duurzame warmtebron en de inpassing van de warmteleidingen in de bestaande infrastructuur.”
Stichting Warmtenetwerk is het multidisciplinaire platform van de Nederlandse warmtesector. De stichting zet zich in om de energietransitie te versnellen door te werken aan duurzame collectieve warmte-oplossingen. De meer dan honderd leden vertegenwoordigen de gehele Nederlandse warmteketen, van gemeenten en woningcorporaties tot aannemers en energieleveranciers. Samen werken de leden aan innovatie en nieuwe kennis over en voor de warmtesector.
Het Nationaal Warmtenet Trendrapport 2021 is digitaal te downloaden via deze link.
