Pieter van der Brugge, jurist bij adviesbureau Thorbecke, richt zich in zijn brief met een knipoog tot toekomstige initiatiefnemers. Hij geeft tien adviezen waarmee een initiatief na inwerkingtreding van de Omgevingswet optimaal kan landen bij de gemeente.
Beste initiatiefnemer,
Nog ruim een half jaar en dan werken we onder de Omgevingswet. Dat wordt een hectische tijd, met een overgangsperiode die zeker enkele jaren zal duren. Wat kunt u doen om uw initiatief succesvol verder te brengen?
De dienstverlening blijft op peil. Dat zal uw gemeente onderschrijven en nastreven. Tegelijk mag u verwachten dat men gewoon zegt hoe het ervoor staat. Iedereen weet wat een overgangsperiode inhoudt: een tijdrovende, verwarrende zoektocht naar hoe om te gaan met veranderingen. Uw gemeente krijgt te maken met nieuwe thema’s, moet nieuwe processen doorlopen, moet met meer partijen afstemmen (maar daar merkt u niets van!) en allemaal nieuwe regels opstellen volgens een nieuwe systematiek, in een nieuw digitaal stelsel. En daarbij ook nog eens zorgen dat niemand in zijn bestaande rechten wordt aangetast.
U wilt ondanks wat u kunt verwachten tóch een initiatief indienen onder de Omgevingswet? Dan volgen nu tien adviezen die helpen dat uw initiatief optimaal landt bij uw gemeente.
Bereid u voor (1). Zoek op de website van uw gemeente naar ‘Omgevingswet’. U vindt dan als het goed is, in begrijpelijke taal uitgelegd wat u het beste kunt doen. Vindt u echter slechts verouderde teksten (‘De Omgevingswet gaat in werking in 2021/2022/2023’) met algemeenheden, bereid u zich dan voor op het ergste.
Bereid u voor (2). Pas op met het zoeken op internet naar informatie over de Omgevingswet! U loopt het gevaar te worden overladen met een verlammende hoeveelheid informatie.
Bereid u voor (3). Informeer eens bij uw belangenvereniging of er contact is of kan worden gelegd met de gemeente over de gang van zaken onder de Omgevingswet. Samen sta je sterker.
Vraag een gesprek aan. U heeft in de meeste gevallen recht op een (gratis) intakegesprek. Daarin geeft u een toelichting op uw plannen en krijgt u een eerste terugkoppeling met uitleg over procedure en kosten. Wie weet heeft u geluk en valt uw initiatief onder de zeventig procent die binnen het omgevingsplan past. Zo niet, leest u dan verder.
Dien nog geen aanvraag in! Want dan gaat de klok tikken. Voor de overige dertig procent geeft de wet normaal nog maar acht in plaats van zesentwintig weken voor een besluit. En daar wordt uw gemeente zenuwachtig van. Ze laten het misschien niet direct merken, maar de ambtenaren zijn u zeer dankbaar als u nog geen aanvraag indient!
Kies voor de omgevingsvergunning als procedure. Gelukkig kunnen de meeste initiatieven met een omgevingsvergunning worden geregeld. U wilt toch niet dat de gemeente speciaal voor uw initiatief een omgevingsplan moet opstellen? Ze zal daarmee nog weinig tot geen ervaring hebben.
Wacht niet lijdzaam af. De gemeente gaat intern en soms ook extern afstemmen of men kan en wil meewerken aan uw initiatief. Daarover heeft men waarschijnlijk termijnen afgesproken. Vraag aan uw contactpersoon hoe het ermee staat. Het kan zijn dat u aanvullende informatie moet aanleveren, of uw plan aanpassen.
Organiseer participatie. Zodra uw gemeente groen licht geeft (men gaat meewerken), pleegt u overleg met omwonenden en andere belanghebbenden bij uw initiatief. Maak hiervan een verslag. Soms kan participatie helpen om groen licht te krijgen, dan doet u dat al eerder. Uw proactieve houding helpt de gemeente met een vlotte besluitvorming.
Werk uw plan uit en onderzoek de haalbaarheid. Uw gemeente kan u vragen uw plan toe te lichten aan de inhoudelijke deskundigen. Naar aanleiding van de onderzoeken stelt u misschien uw plan nog bij. De gemeente zal u vragen een overeenkomst te tekenen, waarin zij o.a. de door haar gemaakte kosten op u verhaalt. Bij plannen met veel belang voor de gemeente zal de projectleider regelmatig met u afstemmen. Eigenlijk niks nieuws, dat is ook wel eens fijn.
Dien de aanvraag in bij het Omgevingsloket. Hopelijk leidt uw gemeente u er vlot doorheen met een vragenstructuur. Zo niet: sterkte! Er wordt hard aan gewerkt!
U ziet dat het zwaartepunt van uw acties straks ligt vóór uw vergunningaanvraag. In deze vooroverlegfase stemt u met de gemeente af en doet u aan participatie, om te komen tot een onderbouwd, gedragen plan. Dus, beste initiatiefnemer, de kern van de zaak blijft wat ie is. Echter, met alle nieuwigheden kost het wel een paar jaar om het zo in te regelen dat het ‘eenvoudiger en beter’ gaat. U heeft daar vast begrip voor.
