Gemeenten zien grote besparingsmogelijkheden binnen de eigen vastgoedportefeuille. 65% van de 25 grootste Nederlandse gemeenten (G25) beschouwt verduurzaming van het gemeentelijk vastgoed als één van de speerpunten van hun duurzaamheidsbeleid. Dat blijkt uit recent onderzoek van Deloitte Real Estate Advisory en Agentschap NL. Hierin komt ook een aantal succesfactoren en belemmeringen voor verduurzamen aan bod.
Gemeenten zien grote besparingsmogelijkheden binnen de eigen vastgoedportefeuille. 65% van de 25 grootste Nederlandse gemeenten (G25) beschouwt verduurzaming van het gemeentelijk vastgoed als één van de speerpunten van hun duurzaamheidsbeleid. Dat blijkt uit recent onderzoek van Deloitte Real Estate Advisory en Agentschap NL. Hierin komt ook een aantal succesfactoren en belemmeringen voor verduurzamen aan bod.
"Er zijn enorme besparingsmogelijkheden en de ambities zijn groot", zegt Irma Thijssen, adviseur duurzame utiliteitsbouw van Agentschap NL. "Verduurzaming van het bestaande vastgoed biedt, naast besparing op energie, grote kansen voor strategische en structurele bezuinigingen."Uit het onderzoek blijkt ook dat kostenbesparing, krimp van gemeenten en (verkapte) leegstand redenen zijn voor gemeenten om efficiënter met hun vastgoed om te gaan.
"Gemeenten hebben steeds meer een financieel belang bij het verduurzamen van hun vastgoed. En de professionaliseringsslag die veel gemeenten momenteel maken, biedt aangrijpingspunten en kansen om dit strategisch en structureel aan te pakken."
90 miljoen m2
Nederland heeft zon negentig miljoen vierkante meter aan maatschappelijk vastgoed, zoals scholen, parkeergarages en sportaccommodaties. Bijna de helft daarvan is in het bezit van gemeenten. "En de energetische kwaliteit is vaak niet zo best", geeft Thijssen aan. De meeste gemeenten zijn druk bezig met het verduurzamen van hun vastgoed, zoals een zonnepanelenactie, energiebesparing bij een zwembad of frisse scholen.
"Het onderzoek van Deloitte laat zien dat er op bestuurlijk niveau grote ambities zijn; de meeste gemeenten zijn echter pas net begonnen met een eigen vastgoedbedrijf, met registreren van het vastgoed en met een verduurzamingsaanpak."
Centraal vastgoedbeheer
Een belangrijke rol bij de verduurzaming van bestaand vastgoed is volgens het onderzoek weggelegd voor een centraal aangestuurde vastgoedorganisatie. Dit houdt in dat één vastgoedbureau al het vastgoed in een gemeente in kaart brengt en beheert. Thijssen: Gemeentelijk vastgoed zit nu vaak versnipperd over verschillende beleidsterreinen, dus de gymzalen vallen onder Sport, scholen onder Onderwijs, etc." Eén gemeentelijk vastgoedbedrijf moet ervoor zorgen dat er meer grip en inzicht komt. En dat maakt multifunctioneel gebruik mogelijk, evenals een efficiëntere huisvesting van gemeentelijke diensten, sportfaciliteiten en culturele instellingen.
Grip op vastgoed
Door het onderbrengen van al het gemeentelijk vastgoed in één bureau kunnen gemeenten hun vastgoedbeheer verder professionaliseren en verduurzamen, zo blijkt uit het onderzoek van Deloitte en Agentschap NL. Verder maakt één vastgoedbedrijf het eenvoudiger om vastgoed onderling te vergelijken. Hiervoor is het wel noodzakelijk om beter inzicht te krijgen in bijvoorbeeld het energieverbruik en de CO2-uitstoot van de gebouwen. "Aan de hand van verbruiksgegevens van de objecten, kan je bewuste keuzes maken over de aanpak en de bijbehorende business case", zegt Thijssen. "Zo heeft Nijmegen 38.000 euro geïnvesteerd in het aanpassen van verlichting van een parkeergarage. Dit was in ruim een jaar terugverdiend."
Kansen en uitdagingen
Naast het gebrek aan specifieke informatie over vastgoedobjecten, geven de gemeenten in het onderzoek aan beperkte kennis en ervaring te hebben met de uitvoering van energiebesparingsprojecten. Daarnaast vormen de split incentive en het sluitend krijgen van de business case uitdagingen voor gemeenten. Een geïntegreerde aanpak kan volgens de onderzoekers uitkomst bieden bij het verduurzamen van de vastgoedportefeuille. En daarbij ziet Thijssen goede mogelijkheden voor het uitbesteden van het vastgoed aan bijvoorbeeld Energy Service Companies, zogenaamde ESCos.
"Zij kunnen een integrale aanpak bieden." Een mooi voorbeeld hiervan is de aanbesteding van het beheer en onderhoud van negen Rotterdamse zwembaden aan een ESCo. De gemeente bespaart hiermee naar schatting 34% aan energiekosten, zonder noemenswaardige investeringen. "En zo zijn er al vele geslaagde initiatieven van gemeenten voor het verduurzamen van gemeentelijk vastgoed. Daarom is en blijft kennisdeling belangrijk."
Download
Rapport Verduurzaming gemeentelijk vastgoed
Tools en praktijkvoorbeelden
Agentschap NL heeft handige tools en goede voorbeelden beschikbaar om gemeenten te ondersteunen om de eigen gebouwen te verduurzamen of energiebeheer uit te besteden. Meer informatie over rendement, techniek, maatregelen, instrumenten, regelgeving of financieringsmogelijkheden is te vinden op
www.duurzaamvastgoedportal.nl
en
www.slimme-energie.nl
Door AgentschapNL
