Recent zijn de pachtnormen 2017 bekend gemaakt. De pachtnormen worden berekend volgens de uitgangspunten die zijn vastgelegd in het Pachtprijzenbesluit 2007. In dit artikel geef ik een samenvatting van de wijze waarop de pachtnormen van losland worden berekend.
Meer informatie vindt u in het rapport '
Pachtnormen 2017
', opgesteld door Wageningen Economic Research, Nota 2017-057.
Voor het berekenen van de pachtnormen van losland zijn er twee pijlers benoemd, namelijk de grondbeloning en het vereiste directe rendement voor de verpachters. In dit artikel neem ik het Zuidwestelijk akkerbouwgebied als voorbeeld.
Grondbeloning
De grondbeloning geeft weer het vijfjaarsgemiddelde van de financiële opbrengsten van akkerbouw- en melkveebedrijven in Nederland. In totaal worden de cijfers verwerkt van circa 560 bedrijven, verdeeld over 14 pachtregio's. Ieder jaar wordt per regio de grondbeloning bepaald. Voor het Zuidwestelijk akkerbouwgebied is dit voor 2015 876,- per ha.
Deze grondbeloning wordt met 20% verminderd als reservering voor noodzakelijke vermogensgroei voor het landbouwbedrijf. Deze reservering is alleen van toepassing voor de bedrijven waar de grondbeloning positief is. Hieruit volgt de grondbeloning na reservering. Voor het Zuidwestelijk akkerbouwgebied is dit voor 2015 682,- per ha.
Voor de pachtnormen 2017 is de gemiddelde grondbeloning, na reservering, berekend over de jaren 2011-2015. Voor het Zuidwestelijk akkerbouwgebied is dit voor 2015 489,- per ha.
Directe rendement
Het vereiste directe rendement voor de verpachter is gedefinieerd in het Pachtprijzenbesluit 2007. Dit rendement wordt berekend uit de reële lange kapitaalmarktrente, verminderd met de inflatie en vermeerderd met 1,25% voor grondlasten, beheerkosten, belastingen en risico. Voor 2017 is het vereiste directe rendement voor de verpachter berekend op 1,886% van de verpachte waarde van de grond of 0,943% van de vrije waarde van de grond. Met behulp van de grondprijzen wordt het absolute vereiste directe rendement berekend. Voor het Zuidwestelijk akkerbouwgebied is dit voor 2015 575,- per ha.
Regionorm en veranderpercentage
De vervolgstap is dat de verhouding tussen het vereiste directe rendement en de grondbeloning wordt berekend. De grondbeloning wordt niet gewijzigd, als het vereiste rendement minder dan 10% afwijkt van de grondbeloning. Wijkt de grondbeloning tussen 10% en 20% af, dan wordt er gecorrigeerd met 5% en bij een afwijking van meer dan 20%, is de correctie 10%. De correcties kunnen zowel positief als negatief zijn. Voor het Zuidwestelijk akkerbouwgebied is deze verhouding 1,18, waardoor de grondbeloning met 5% wordt verhoogd naar 513,- per ha.
Hieruit volgt dan de regionorm voor 2017. Het veranderpercentage wordt berekend door het verschil tussen de regionorm 2016 en 2017 te delen door de regionorm 2016. Voor het Zuidwestelijk akkerbouwgebied is dit verschil 154,- per ha, zodat het veranderpercentage voor 2015 -23% wordt ( 154,-/ 667).
Samenvatting
De daling van de pachtnormen 2017 ten opzichte van 2016 wordt vooral bepaald door de daling van de grondbeloning. Het jaar 2015 was een goed jaar, maar minder dan het jaar 2010, dat uit de berekening valt. Hierdoor daalt de gemiddelde grondbeloning over vijf jaar. Verder daalt het vereiste directe rendement voor de verpachters met 0,5 procentpunt door een verdere verlaging van de rente. Dit geeft een lagere gemiddelde grondbeloning in 2017 ten opzichte van 2016 en daarmee een lagere regionorm. Voor de uitgebreide cijfermatige onderbouwing verwijs ik u graag naar het
rapport
.
