Vandaag verscheen het tweede en laatste advies van het Aanjaagteam Bescherming Arbeidsmigranten. Het doel van het advies is om misstanden in de werk- en leefsituatie van arbeidsmigranten tegen te gaan. De aanbevelingen van het aanjaagteam vragen veel van alle betrokken partijen, waaronder gemeenten.
In Nederland wonen en werken ruim 530.000 arbeidsmigranten. Naar verwachting blijven we arbeidsmigranten nodig hebben voor belangrijke onderdelen in onze economie, zoals de land- en tuinbouw, logistiek, voedingsindustrie en bouw. De coronacrisis heeft opnieuw zichtbaar gemaakt dat de woon- en leefomstandigheden voor deze werkers vaak nog slecht geregeld zijn.
De VNG vindt het goed dat het aanjaagteam hier weer de aandacht op vestigt en met concrete aanbevelingen komt. Het adviesrapport laat zien dat er genoeg goede voorbeelden zijn, maar dat er helaas toch veel malafide werkgevers/uitzendbureaus en huisvesters zijn rond arbeidsmigranten. Gemeenten en hun inwoners worden geconfronteerd met de uitwassen hiervan.
Het rapport heeft een grote impact voor onder andere uitzendbureaus/werkgevers, inleners en huisvesters. Ook voor gemeenten heeft het financieel, organisatorisch en politiek-bestuurlijk een forse impact, met name door de adviezen op het gebied van extra huisvesting, intensivering van handhaving en verbetering van de registratie. En bijvoorbeeld ook in het sociaal domein door extra taken met betrekking tot de integratie van arbeidsmigranten.
In het rapport worden aanbevelingen gedaan om malafide praktijken tegen te gaan bij uitzendbureaus/werkgevers en huisvesters en ervoor te zorgen dat arbeidsmigranten na het verliezen van hun werk niet meteen dakloos kunnen raken en aanspraak blijven houden op zorg. De VNG onderschrijft ook het belang om op korte termijn de registratie van arbeidsmigranten te verbeteren, zodat gemeenten weten waar arbeidsmigranten verblijven. Dit leidt nu tot problemen bij gemeenten.
Daarnaast wordt van gemeenten verwacht dat ze de bouw van extra huisvesting van arbeidsmigranten gaan faciliteren door bestemmingsplannen en vergunningen. Er wordt geschetst dat er momenteel een tekort is van 150.000 bedden. Dit is een forse opgave, omdat gemeenten al voor forse opgave staan om extra woonruimte te faciliteren. Dit vraagt om goede afspraken tussen Rijk, provincie en gemeenten, en om een realistisch tijdspad.
Verder wordt in het advies gepleit voor structurele samenwerking op het gebied van handhaving tussen onder meer gemeenten, Inspectie SZW, SVB, UWV en Belastingdienst, en het intensiveren van de handhaving. Daarnaast wordt voorgesteld om ook te gaan samenwerken met private partijen die de huisvesting certificeren. Het aanjaagteam pleit ervoor de bestaande keurmerken te integreren.
De VNG bestudeert het rapport en komt binnen 2 weken met een schriftelijke reactie op de adviezen van het aanjaagteam. Binnen de VNG is een bestuurlijke klankbordgroep arbeidsmigranten. Hierin zijn de diverse bestuurscommissies van VNG vertegenwoordigd en de diverse gemeentelijke netwerken. Daarnaast kunnen gemeenten gebruikmaken van het VNG-forum Arbeidsmigranten om vragen te stellen.
Meer informatie
