Actuele gegevens over de luchtkwaliteit in Nederland laten een verbetering zien. Het RIVM Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu maakt elk jaar kaarten over de luchtkwaliteit in Nederland, in opdracht van het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat. De nieuwste kaarten tonen dat de gemiddelde concentratie van luchtverontreinigende stoffen in 2020 aanzienlijk lager was dan die van 2019. Voor stikstofdioxide is dit ongeveer 20 %, voor fijnstof 15 % (PM2.5) en 10 % (PM10 fijnstof ).
Deze daling van de concentratie van stikstofdioxide hangt sterk samen met de vermindering van wegverkeer vanwege de lockdown. Dit was een bijzondere situatie. Dit beeld bevestigt het eerdere onderzoek (Velders et al.) dat COVID-maatregelen het grootste effect hebben op het wegverkeer, meer dan op de industrie en de landbouw. Toch zijn de verminderde concentraties niet uitsluitend toe te schrijven aan de bijzondere omstandigheden van de lockdown. De lucht is de afgelopen tientallen jaren steeds schoner geworden. Deze trend blijkt uit metingen van het landelijk meetnet luchtkwaliteit.
De kaarten van de Grootschalige Concentraties Nederland (GCN) zijn voorgeschreven voor de officiële luchtkwaliteitsberekeningen. De data vormen ook de basis voor toetsing aan luchtkwaliteitsnormen, zoals in het Nationaal Samenwerkingsprogramma Luchtkwaliteit (NSL Nationaal Samenwerkingsprogramma Luchtkwaliteit ) en gezondheidsdoelen van het Schone Lucht Akkoord. Er zijn kaarten voor 2020 en prognoses voor toekomstige jaren zoals 2030.
Voor de kaarten wordt gebruik gemaakt van emissiegegevens van de Emissieregistratie. Voor 2020 moesten aannames gemaakt worden voor het effect van de COVID maatregelen op de emissies. Daardoor bevatten de emissies (en dus ook de kaarten) een grotere marge van onzekerheid dan in andere jaren. Voor een groot deel wordt dit ondervangen door de kaarten te ijken aan de metingen van Landelijk meetnet Luchtkwaliteit (RIVM Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu ) en de meetnetten van de DCMR Milieudienst Rijnmond en de GGD Gemeentelijke Gezondheidsdienst Amsterdam. Ook wordt er stikstofdioxide gemeten met eenvoudige meetmethoden. Deze extra metingen vinden plaats bij vrijwilligers en in natuurgebieden, welke dit jaar voor het eerst zijn meegenomen bij de ijking.
De publicatie van de actuele kaarten gaat vergezeld van een uitgebreide inhoudelijke analyse. Deze rapportage over de resultaten en methoden volgt later dit jaar.
Meer weten? Neem een kijkje in het themadossier: klik op de tabs boven het artikel
