Op 6 februari verscheen het ACM-onderzoek Woningbouw en Concentratie, naar de marktaandelen van ontwikkelaars op de grond- en ontwikkelmarkt.
De berichtgeving van de ACM wekt de indruk dat projectontwikkelaars te veel macht hebben in kleine en middelgrote gemeenten en daar misbruik van maken. Volgens de NEPROM, de vereniging van projectontwikkelaars, geeft het onderzoek geen aanleiding tot deze negatieve berichtgeving en wordt ten onrechte het wantrouwen in ontwikkelaars gevoed. De ontwikkelaars willen nu zelf onafhankelijk onderzoek laten doen naar de beweringen van de ACM.
Volgens de projectontwikkelaars is het een gemiste kans dat het onderzoek door negatieve suggesties wordt omgeven, terwijl de onderzoeksresultaten zelf daar geen aanleiding toe geven. Desirée Uitzetter, voorzitter van de NEPROM: 'Bij de start van het onderzoek, bijna anderhalf jaar geleden liet de ACM weten dat men onderzoek naar marktmacht van ontwikkelaars ging doen en in het bijzonder naar de zogenoemde stalled sites. Volgens de ACM wordt naar schatting een kwart van alle locaties met de woonbestemming niet of na veel vertraging bebouwd. Een van de onderzoekers gaf in verschillende interviews en artikelen aan dat hij er van overtuigd is dat projectontwikkelaars met opzet woningbouwgronden langdurig braak laten liggen om hun winst te maximaliseren. In het nu gepubliceerde onderzoek is daar echter helemaal niets van gebleken. Toch grijpt de ACM de publicatie van het onderzoek opnieuw aan om met die negatieve suggesties naar buiten te gaan. Consumenten zouden te hoge prijzen voor nieuwe woningen betalen en ontwikkelaars zouden het bouwtempo vertragen en minder kwaliteit leveren, terwijl niets in het onderzoek er op wijst dat dat gebeurt.'
Integriteit in het geding
Uitzetter: 'Voor de NEPROM is de integriteit van haar leden en van de sector van het grootste belang. De NEPROM heeft een strenge gedragscode waar de leden zich aan dienen te houden, en een onafhankelijke gedragscodecommissie waar ook derden (vermeende) misstanden en incidenten kunnen melden. De onafhankelijke commissie kan op grond van een dergelijke melding een onderzoek instellen en vervolgens tot een uitspraak komen. Ik roep gemeenten op om het bij de NEPROM-gedragscodecommissie te melden indien zij constateren dat een NEPROM-lidbedrijf moedwillig de realisatie van een woningbouwproject vertraagt.'
Eigen onderzoek
Uitzetter: 'Wij zijn er van overtuigd op basis van de kennis en ervaring van onze leden dat bij NEPROM-lidbedrijven misbruik zoals de ACM suggereert niet voorkomt. De leden van de NEPROM willen betrouwbare samenwerkingspartners zijn en daarom is het voor ons van het grootste belang dat onjuiste beelden uit de wereld worden geholpen. De NEPROM wil daarom nu zelf onafhankelijk onderzoek entameren naar de vermeende misstanden. Bij voorkeur pakken we dit onderzoek gezamenlijk op, zodat het een constructieve bijdrage kan leveren aan de ontwikkel- en woningbouwpraktijk in Nederland. We zullen daarom het ministerie van BZK, de VNG, de Vereniging van grondbedrijven en de ACM uitnodigen om zitting te nemen in de begeleidingscommissie.'
Uitzetter: 'Mocht uit het voorgenomen onderzoek blijken dat de resultaten negatief voor de sector zijn en er daadwerkelijk sprake is van machtsmisbruik door projectontwikkelaars, dan zal de NEPROM maatregelen treffen om daar – voor zover dat binnen haar macht ligt – een einde aan te maken. Voor de NEPROM en haar leden is van groot belang dat er een einde komt aan onnodig negatieve berichtgeving ten behoeve van de noodzakelijke samenwerking tussen overheden en marktpartijen om de woningproductie naar een hoger niveau te krijgen, in het belang van de woningzoekenden.'
