Op dit moment zijn gemeenten alleen verplicht één of meer gebiedsdekkende structuurvisies op te stellen zoals, de structuurvisie op basis van de Wet ruimtelijke ordening; strategische plannen op het gebied van milieu, verkeer en vervoer, natuur en water hebben een vrijwillig karakter. Door de omgevingsvisie niet verplicht te stellen wordt een lastenverlichting voor gemeenten bereikt. Een eventuele verplichting zou ook lastig afdwingbaar zijn, zoals blijkt uit de huidige praktijk waarin een deel van de gemeenten geen gebiedsdekkende structuurvisie heeft vastgesteld. Ook leidt een verplichting niet automatisch tot kwalitatief goede plannen. Aangezien het wel van belang is dat aan burgers, bedrijven en andere overheden duidelijkheid wordt geboden over het gemeentelijk omgevingsbeleid, zal het opstellen van gemeentelijke omgevingsvisies wel worden gestimuleerd.
