"Minister Plasterk wil misbruik van de Wet openbaarheid van bestuur (Wob) tegengaan door de dwangsom af te schaffen. Een onnodige en veel te drastische maatregel, stellen VNO-NCW en MKB-Nederland. De boeteclausele is de stok achter de deur, waarmee overheden worden gedwongen tijdig te voldoen aan een informatieverzoek van burgers en bedrijven. Volgens de ondernemingsorganisaties moet Plasterk, die dit voorstel vorige week naar de Tweede Kamer stuurde, gewoon optreden tegen misbruik. "
Minister Plasterk wil misbruik van de Wet openbaarheid van bestuur (Wob) tegengaan door de dwangsom af te schaffen. Een onnodige en veel te drastische maatregel, stellen VNO-NCW en MKB-Nederland. De boeteclausele is de stok achter de deur, waarmee overheden worden gedwongen tijdig te voldoen aan een informatieverzoek van burgers en bedrijven. Volgens de ondernemingsorganisaties moet Plasterk, die dit voorstel vorige week naar de Tweede Kamer stuurde, gewoon optreden tegen misbruik.
Misbruik Wob-verzoeken
Via de Wet openbaarheid van bestuur (Wob) kunnen burgers en bedrijven informatie van de overheid opvragen via een zogenaamd Wob-verzoek. Als een bestuursorgaan niet op tijd een beslissing op een aanvraag of een bezwaar neemt, dan heeft de burger of het bedrijf recht op een geldbedrag. Dat staat in de Wet dwangsom bij niet tijdig beslissen.
Volgens Plasterk komt doelbewust misbruik omwille van de financiële compensatie voor. 'Soms zit er in een open sollicitatiebrief een verborgen informatieverzoek, in de hoop dat dit over het hoofd wordt gezien en er weer geld geïnd kan worden', aldus de minister. Dit soort misbruik kost de overheid volgens hem jaarlijks zo'n 8 à 14 miljoen euro.
Adequate stok achter de deur
Plasterk verwacht maximaal 14 miljoen euro te kunnen besparen. Maar volgens VNO-NCW en MKB-Nederland is het onbekend of dit bedrag opweegt tegen het feit dat burgers en bedrijven moeten wachten op stilzittende overheden als deze niet meer beboet kunnen worden bij te trage beslissingen op Wob-verzoeken. De dwangsom is een paar jaar geleden niet voor niets ingevoerd.
De ondernemingsorganisaties denken dat burgers en bedrijven (bijvoorbeeld journalisten of ondernemers die inzage willen in planschaderapporten) uiteindelijk de dupe zijn van deze drastische maatregel. De dwangsom is volgens hen juist een adequate stok achter de deur om te voorkomen dat bestuursorganen redelijke termijnen overschrijden.
Maatregelen tegen misbruik
VNO-NCW en MKB-Nederland roepen de Tweede Kamer op niet in te stemmen met het wetsvoorstel van Plasterk, maar zich te richten op maatregelen die excessen tegengaan. Daarbij kan gedacht worden aan het vragen van kostendekkende leges als het zoeken naar de gevraagde documenten veel tijd kost. Of het verlengen van de beslistermijn bij disproportionele Wob-verzoeken. Een andere mogelijkheid zou zijn dat evident misbruik strafbaar wordt gesteld, of ertoe leidt dat een dergelijk Wob-verzoek niet in behandeling wordt genomen.
Alternatief Wob onuitvoerbaar
De ondernemingsorganisaties zijn voor verdere verbetering van de Wet openbaarheid van bestuur (Wob). Dat is makkelijker, goedkoper en zinvoller dan het wetsvoorstel Wet open overheid (Woo) van GroenLinks en D66, die bedrijven onder meer dwingt bedrijfsgevoelige informatie af te staan. In de Woo zit dit voorstel van Plasterk ook.
Volgens de Vereniging Nederlandse Gemeenten (VNG) is de Woo onuitvoerbaar. Actal voorziet een enorme toename van regeldruk, dat volgens SEO Economisch Onderzoek zo'n 50-100 miljoen euro per jaar gaat kosten.
Gerelateerde artikelen: