Met het uitstel van de inwerkingtreding van de Omgevingswet, is ook de Wet kwaliteitsborging (Wkb) uitgesteld. Hoe zal deze wet worden opgenomen in de Omgevingswet, en wat zijn de implicaties voor gemeenten? Hajé van Egmond, adviseur omgevingsrecht bij Geregeld BV en Kwartiermaker bij het Instituut voor Bouwkwaliteit (IBK), geeft antwoord op 3 vragen.
Twee zaken zijn van belang. Ten eerste de ‘knip’ tussen bouwactiviteit en omgevingsplanactiviteit. Is er nu nog sprake van één omgevingsvergunning voor het bouwen, straks worden het er dus (minimaal) twee. En voor ieder van die vergunningen kan gelden dat er een melding moet worden gedaan, een vergunning moet worden aangevraagd of dat ze vergunningvrij zijn. Ten tweede leidt de invoering van de Wkb er toe dat bij bouwwerken onder gevolgklasse 1 de gemeentetoets vooraf vervalt. De bevoegdheden van de gemeente als bevoegd gezag veranderen niet, maar de werkwijze gaat wel behoorlijk op de schop.
Nu wordt ieder bouwplan vooraf getoetst aan het Bouwbesluit. Is een vergunningaanvraag niet compleet, dan kunnen aanvullende stukken worden opgevraagd en pas nadat een vergunning is verleend mag er gestart worden met de bouw. Onder de Omgevingswet en de Wkb doet de initiatiefnemer een bouwmelding en gaat vervolgens 4 weken later aan de slag met de bouw. Ben je als gemeente van mening dat er iets schort aan de melding, dan zal je al snel op inhoud moeten motiveren waarom zaken niet kloppen. De preventieve toetsing vervalt dus en wordt - in het geval dat er iets mis gaat - vervangen door een stevigere repressieve rol tijdens de bouw.
Oefenen! Zoek aannemers, kwaliteitsborgers en opdrachtgevers en ga gezamenlijk aan de slag met proefprojecten. Alleen dan weet je hoe de nieuwe manier van werken uitpakt voor je eigen organisatie. En ook breng ik in kaart wat de Wkb betekent voor de functies en formatie binnen je organisatie. Door de nieuwe wet verschuiven werkzaamheden zoals gezegd van plantoetsing naar handhaving. Dit betekent ook dat sommige functies komen te vervallen en er op andere plaatsen wellicht mensen bij moeten. De exacte gevolgen zijn afhankelijk van de lokale gebouwenvoorraad en bouwprognose, maar door "de knip" en gevolgklasse 1 neemt het aantal vergunningaanvragen voor de (technische) bouwactiviteit met 60-80% af!
Wilt u dieper ingaan op de ontwikkelingen van kwaliteitsborging voor gemeenten? Schrijf u dan in voor de 1-daagse cursus ‘Kwaliteitsborging bouwen voor gemeenten‘.
