Gemeenten kunnen veel bijdragen aan de energietransitie. Gemeenteraden en wethouders zijn dan ook veelal serieus aan de slag gegaan met verduurzaming. Vaak zijn ambities geformuleerd om als gemeente energieneutraal te worden, of CO2-neutraal, of klimaatneutraal. Wat is er de afgelopen jaren gebeurd op het gebied van duurzame energie in Nederland? Enkele (oud-)wethouders uit verschillende gemeentes zijn geïnterviewd om te horen wat de ambities zijn, wat ze gerealiseerd hebben en welke voorbeelden en/of adviezen ze hebben. Want juist van elkaars kunnen gemeenteraadsleden en wethouders veel inspiratie opdoen.
Deze week: Peter Snoeren (oud-wethouder Nieuwegein) en Geert Meijering (wethouder Kampen)
Nieuwegein - Wethouder Peter Snoeren
Een belangrijke manier op weg naar die klimaatneutrale stad is het op orde brengen van onze energiehuishouding. In 2040 willen we dan ook energieneutraal zijn. Daartoe heeft de gemeenteraad in september 2017 unaniem de Routekaart energieneutraal Nieuwegein 2040 vastgesteld. In de routekaart staan vijf routes beschreven met de ambities voor 2040:
Energiebesparing - De ambitie voor 2040 is een totale energiebesparing van tweederde ten opzichte van het huidige verbruik. Dit betekent een tempo van gemiddeld 4,5% besparing per jaar.
Duurzame warmte - Alle benodigde warmte in de gemeente Nieuwegein wordt duurzaam opgewekt via een mix van duurzame technieken, zoals biomassa, restwarmte, geothermie of andere (elektrische) technieken. Er wordt hiermee toegewerkt naar energieneutrale woningen.
Duurzame elektriciteit - Alle elektriciteit die in Nieuwegein wordt gebruikt, wordt duurzaam opgewekt. Hiervan wordt een groot gedeelte opgewekt binnen de gemeentegrenzen.
Energieopslag - Nieuwegein benut zoveel mogelijk lokaal opgewekte duurzame energie, ook op momenten dat de zon niet schijnt en de wind niet waait.
Route Mobiliteit - Het verkeer en vervoer rijdt op duurzame energie/brandstoffen en stoot nog amper schadelijke stoffen uit.
Er is een uitvoeringsplan opgesteld waarin de verschillende acties per route zijn opgenomen. De uitvoering wordt elk jaar gemonitord en zo nodig bijgesteld. Elke vier jaar wordt een nieuw uitvoeringsplan opgesteld.
Uiteraard kan de gemeente dat niet alleen en daarom werken we samen met bewoners, bedrijven, andere organisaties en met onze Utrechtse regiopartners in U10-verband. De gemeente kan bewonersinitiatieven ondersteunen en ook burgers stimuleren mee te doen in de energietransitie. De wijze van samenwerking verschilt per stakeholder. Met woningcorporaties maken we afspraken over het verduurzamen van hun woningvoorraad. We trekken samen op Stedin en Eneco en informeren en begeleiden bedrijven waar we kunnen. Ook wordt handhavend opgetreden bij het nemen van energiemaatregelen.
Langs de A27 zijn in 2015 vijf windmolens gerealiseerd die gemiddeld voor 7.600 huishoudens elektriciteit leveren. Voor het uitbreiden met windmolens is in Nieuwegein onvoldoende draagvlak. We gaan onderzoeken of andere vormen van windenergie mogelijk zijn zoals kleine windturbines op flatgebouwen.
Kampen - Wethouder Geert Meijering
De gemeente Kampen spant zich in om de transitie daar waar mogelijk te faciliteren en lokaal te initiëren. Een voorbeeld daarvan is de geothermie in de Koekoekspolder. Daarnaast financiert de gemeente onderzoeken naar nieuwe initiatieven.
Door een subsidieactie voor particulieren voor zonne-energie was Kampen enige tijd koploper op dit gebied. Zo liggen er twee keer zoveel zonnepanelen op Kamper daken dan het landelijk gemiddelde. Ook bedrijfsdaken zijn hier bovengemiddeld veel ingezet voor de toepassing van zonne-energie. Het eigen vastgoed van de gemeente is daar waar mogelijk voorzien van zonnepanelen. Verder krijgen buitensportvereniging een hogere gemeentelijke vergoeding voor bouw en renovatie van hun kleedkamers als zij dit op duurzame wijze doen.
In de Koekoekspolder is een zonnepark in voorbereiding en een biomassacentrale. Op de bedrijventerreinen Haatland en Zuiderzeehaven zijn vier windturbines met in totaal 12 MW aan vermogen gerealiseerd. In de omgevingsvisie wordt opnieuw afgewogen of er meer ruimte wordt gegeven voor windenergie.
De gemeente wil zelf het goede voorbeeld te geven door volledig klimaatneutraal te zijn door energiebesparing, verduurzaming en het nog resterende deel vergroenen via GVOs. Al ons elektraverbruik wordt lokaal voor circa 20 procent op duurzame wijze opgewekt via wind en zon en al het warmteverbruik wordt voor circa 8 procent lokaal duurzaam opgewekt vooral door geothermie en energie uit biomassa. Daarmee presteren we als gemeente bovengemiddeld, maar we realiseren ons ook dat dit nog lang niet genoeg is.
Ik ben voor meer windparken op zee, vanwege het hoge rendement. Het restant dat nog nodig is om ons doel te bereiken moet vervolgens in goed overleg tussen provincies en gemeenten worden ingepast. In algemene zin vraagt dit onderwerp lef: we moeten deze aarde goed doorgeven aan onze kinderen. Alternatieve energiebronnen zijn dan een must. Dit vraagt ook om een nieuw perspectief op de vraag of windenergie wel of niet in een landschap past.
Volgende week: Hans Marchal (wethouder Wijk bij Duurstede) en Marco Harms (oud-wethouder Houten)
Eerder:
Lot van Hooijdonk (wethouder Utrecht), Jaap Kamp (oud-wethouder Moerdijk)
John Nederstigt (wethouder Haarlemmermeer) en Anne Brommersma (wethouder De Bilt)
