In 2021 verwachten we de invoering van de Omgevingswet. De Omgevingswet regelt voor alle overheden hoe de inrichting en het beheer van de openbare ruimte eruitziet. LSA bereidt zich samen met betrokken, actieve bewoners voor op deze nieuwe wetgeving. De Omgevingswet heeft veel consequenties voor de hele samenleving en in het bijzonder voor bewonersgroepen. Daarom doen we 19 voorstellen voor regelingen op lokaal niveau.
Update 1 april 2020: Minister Van Veldhoven (Milieu en Wonen) heeft de Tweede Kamer laten weten dat de Omgevingswet niet op 1 januari 2021 ingevoerd zal worden, maar op 1 juli 2022. Vanwege de coronacrisis, de voorbereiding van alle ict-systemen en de complexe wetgeving is meer tijd nodig.
De rijksoverheid is bijna klaar; wetgeving is gemaakt en binnenkort stemmen de Eerste en Tweede Kamer over de invoeringswet. Nu zijn gemeenten en provincies en waterschappen aan zet. De wet laat veel ruimte om lokaal ambities en spelregels te formuleren. Zo gaan gemeenten aan de slag om in samenspraak met bewoners deze lokale invulling te bespreken en vast te leggen. Dat is geen gemakkelijke opgave. Daarom bieden we wegwijs en inspiratie, op basis van de lessen van de afgelopen twee jaar verzamelde.
Je kunt die voorstellen downloaden en gebruiken: De landingsplaats voor de omgevingswet. We delen 19 voorstellen en veel voorbeelden uit het hele land en die helpen om lokaal een goede regeling te maken. Regelingen die zorgen voor kwaliteit van de omgeving, ruimte voor initiatief en een sterke positie van bewoners en raad.
De Omgevingswet leest gedeeltelijk als een uitnodiging aan belanghebbenden, waaronder bewoners, om zich te mengen in beslissingen over de publieke ruimte. Die uitnodiging komt op een goed moment: bewoners staan te trappelen om mee te doen in processen rondom gebiedsontwikkeling. Soms door zelf initiatief te nemen, soms door mee te beslissen en soms om het proces op orde te krijgen. Universeel is de zoektocht naar hoe deze participatie vormgegeven kan worden.
Daarnaast zien we – en daar stuurt de Omgevingswet ook op aan – dat er veel breder wordt gekeken naar de functie van de openbare ruimte. Hoe kan de publieke ruimte bijdragen aan gezondheid, cohesie en inclusiviteit? De Omgevingswet probeert de spreekwoordelijke leefwereld en systeemwereld bij elkaar te trekken.
Dat maakt de Omgevingswet juist interessant voor bewoners. Zij werken niet binnen een domein, cluster of afdeling. Maar willen prettig wonen, werken, recreëren, etc. Aan deze twee ontwikkelingen handen en voeten geven is ingewikkeld en heeft verder onderzoek nodig.
Zorgen zijn er ook. De landelijke wetgeving geeft (erg) veel vrijheid als het gaat over bewaken van kwaliteit, ruimte voor actieve bewoners om zelf initiatief te nemen en de manier waarop participatie wordt ingericht. Onze zoektocht startte met een essay door Frans Soeterbroek die waarschuwt dat mooie beloftes van deze wet ook de invoering een grote teleurstelling kan worden. De lokale politiek moet inzetten op een nieuw speelveld voor bewonersinitiatief om te voorkomen dat deze wet averechts gaat werken. Als inwoners echt centraal worden gezet, kunnen de beloftes van de Omgevingswet wél waargemaakt worden. Het essay over de risico’s en hoe je daarop bijstuurt kun je hier downloaden. We spraken in het hele land met betrokkenen en actieve bewoners en ontwikkelden een gespreksposter met aandachtspunten.
Wilt u meer weten over de nieuwe Omgevingswet? Kom dan naar de Kennismarkt Omgevingsweb waar dit onderwerp uitvoerig wordt besproken.
