Een vergunningaanvraag om een woning te bouwen wordt altijd getoetst aan het bestemmingsplan, ook als het gaat om herbouw van een bestaande woning. Een woning met een woonbestemming mag vrijwel altijd worden herbouwd. Voor een bedrijfswoning is dit echter niet het geval. Er moet dan worden getoetst of (nog steeds) wordt voldaan aan de voorwaarden om een bedrijfswoning te bouwen. Belangrijk is dan dat blijkt dat:
het bedrijf volwaardig is,
de bedrijfswoning bedoeld is als bedrijfswoning bij het bedrijf, en
de bedrijfswoning nog steeds noodzakelijk is voor de bedrijfsvoering.
Aanwezigheid van bedrijfswoning onvoldoende reden voor herbouw
Als niet is voldaan aan de voorwaarden, kan de bedrijfswoning niet herbouwd worden. Dit bleek uit een alweer wat
oudere uitspraak
van de Afdeling bestuursrechtspraak van de Raad van State uit 2014. Gemeente Loon op Zand had een vergunning verleend voor het vervangen van een bestaande bedrijfswoning. Het ging om een agrarische bedrijfswoning bij een intensieve veehouderij. In het bestemmingsplan was aangegeven dat bij het bedrijf twee wooneenheden waren toegestaan, en er waren feitelijk ook twee woningen aanwezig. De gemeente had vergunning verleend om een daarvan te herbouwen. Omwonenden stelden beroep in tegen dit besluit.
Volgens de redenering van de gemeente betekende de aanduiding dat twee wooneenheden waren toegestaan dat de woning dus in overeenstemming was met het bestemmingsplan. Volgens de Raad van State betekent de aanduiding dat twee wooneenheden zijn toegestaan niet dat er zonder meer twee bedrijfswoningen gebouwd mogen worden. Een bedrijfswoning mag alleen worden herbouwd als aan de voorwaarden voor de bouw van een bedrijfswoning is voldaan. De gemeente had bij verlening van de vergunning moeten toetsen of de woning wordt opgericht ten behoeve van het agrarische bedrijf. Voldaan moet zijn aan de voorwaarde dat de woning bedoeld is voor de huisvesting van (het huishouden van) een persoon wiens huisvesting daar gelet op de bedrijfsvoering noodzakelijk is.
Besluit onvoldoende onderbouwd
In het besluit was niet opgenomen dat de woning aan de voorwaarden voor een bedrijfswoning voldeed. De aanvrager van de woning heeft in beroep geprobeerd alsnog aan te tonen dat de woning noodzakelijk was voor de bedrijfsvoering. Hij kon aantonen dat hij als vennoot in een VOF betrokken was bij de bedrijfsvoering van een op het perceel gevestigd bedrijf betrokken. De Raad van State hield daar geen rekening meer mee, omdat deze feiten niet in de vergunningverlening was opgenomen.
Gelet op deze omschrijving dient de noodzakelijkheid van de bedrijfswoning te zijn aangetoond voordat de gemeente een (her)bouwvergunning kan verlenen. Bij plannen voor de herbouw van een bestaande bedrijfswoning dient u daar dus op bedacht te zijn. In de vergunning dient de noodzaak van de woning als bedrijfswoning te zijn aangetoond, ook als het bestemmingsplan de herbouw van de bedrijfswoning zonder meer lijkt toe te staan.
