De Vereniging BWT Nederland over Kwaliteitsborging voor het bouwen

De vereniging BWT Nederland heeft een Visiedocument opgesteld met deze voorwaarden, echter is het nog steeds niet mogelijk geweest om deze uitgangspunten en randvoorwaarden te toetsen aan het aangepaste wetsvoorstel, met onderliggende Algemene Maatregel van Bestuur, omdat deze nog steeds niet openbaar zijn. Voor de vereniging BWT Nederland is het proces inmiddels dan ook omgeslagen naar een duidelijke twijfel in het voordeel in plaats van een voordeel van de twijfel.

Er is zeker draagvlak voor de doelstelling van de wet, maar als het bevoegd gezag (inclusief haar adviseurs) onvoldoende positie of bevoegdheden heeft om haar verantwoordelijkheden in te kunnen vullen, hebben wij richting minister aangegeven dan ook nog niet te kunnen instemmen met het wetsvoorstel.

Voor de mogelijke inwerkingtreding van het stelsel is een lang traject van pilots noodzakelijk. De uitvoerende partijen zijn nog op geen enkele wijze betrokken bij dit stelsel, en in tegenstelling tot de seriematige woningbouw (Woningborg e.d.) is de reguliere en traditionele bouwer nog ver af van dit stelsel.

Van cruciaal belang voor een goed werkend stelsel is een stevige ZBO (Toelatingsorganisatie). Echter uit de signalen die tot ons komen dreigt dit een voor haar taken veel te kleine organisatie te worden. De Toelatingsorganisatie dient te worden ingesteld als orthodontist die tijdig kan bijstellen en ingrijpen. Echter is het dan wel nodig om de gebitten te zien. Met andere woorden, het is noodzakelijk om gelijk aan de RDW in het keuringsstelsel voor autos voldoende steekproeven te kunnen doen in de vorm van Reality Checks. Dit dreigt echter op voorhand al te sneuvelen in verband met strakke taakstellingen aan deze nog op te richten organisatie. En onlangs is weer duidelijk geworden dat deze rol noodzakelijk is. Niet de Bovag (Instrumentbeheerder) heeft 120 keurmeesters op non-actief gezet, maar de Toelatingsorganisatie (RDW).

De minister heeft in het afgelopen AO aangegeven dat hij naar aanleiding van diverse gesprekken voldoende draagvlak voelt om de wet aan de Tweede Kamer aan te bieden. Dit draagvlak betwijfelen wij sterk. Alle partijen hebben aangegeven verder te willen met de wet. In spreekwoordelijke zin Iedereen wil op vakantie, maar over de invulling, voorwaarden en uitvoering is nog absoluut geen draagvlak We zijn er nog niet uit waar, en hoe we op vakantie gaan. En daarbij liggen de verschillen nog uit elkaar als de afstand Texel en Indonesië.

Het voorgestelde stelsel dat momenteel wordt gepresenteerd door de kwartiermakers is op de meeste punten goed. Uitgaande van haar advies 8 zien we strikte eisen aan onafhankelijkheid, toetsing voorafgaande aan de bouw, kenniseisen aan medewerkers en noem maar op. Echter zal de uitvoerende markt er snel achter komen dat het stelsel ten opzichte van de huidige situatie veel duurder gaat worden. Zij zal dan ook haar sterke lobby gaan inzetten om aan deze, wat ons betreft noodzakelijke, kwaliteitseisen te schaven. Wij zien dit al in diverse reacties van deze partijen terug, en tevens laten diverse pilots ook zien dat deze kosten aanzienlijk zulle toenemen.

Daarnaast hebben wij als vereniging al aangegeven dat het huidige legesstelsel absoluut niet geschikt is voor de private kwaliteitsborging. De Vereniging heeft duidelijk uitgerekend dat bij gevolgklasse I de leges slechts met zon 20% zullen afnemen, aangezien de meeste kosten zitten in de achterblijvende taken zoals vergunningprocedure, toetsing bestemmingsplan, welstand en alle andere door de leges te dekken taken. Zelfs bij gehele invoering van een privaat stelsel zullen de leges volgens de huidige systematiek kunnen dalen tot zon 50%, echter is dit nog ver weg. Veel winst wordt in de MKBA gevonden in het veel verder verruimen van bouwtechnisch vergunningvrije bouw. Voor deze bouwwerken zal geen kwaliteitsborger dienen te worden ingeschakeld, maar blijft de rol toe te zien op het voldoen aan het Bouwbesluit aan het bevoegd gezag. Niet in preventieve zin, maar in repressieve zin. Hier zal dan ook een taakverschuiving plaatsvinden zonder financiële dekking door leges.

In relatie tot de aankomende Omgevingswet pleiten wij dan ook voor een totaal andere financiering van de VTH taken. Er ligt inmiddels al een jaar een rapport hierover bij de minister dat is opgesteld in opdracht van zowel het ministerie, VNG als ook de Vereniging BWT Nederland. Echter wordt hier vooralsnog niets mee gedaan.

Van harte steunen wij de aanpassing van het Burgerlijk Wetboek, echter staat dit wat ons betreft los van het publieke deel van het wetsvoorstel. Voor het publieke deel stellen wij als vereniging BWT Nederland een plan B voor. Dit alternatief voor het huidige wetsvoorstel kwaliteitsverbetering in de bouw heeft naar onze mening de volgende voordelen.

• Het sluit beter aan op de wensen van zowel opdrachtgevende als opdrachtnemende partijen

• Het kan op een geheel onafhankelijk wijze functioneren van de markt

• De bestaande kennis van bouwregelgeving blijft behouden en kan worden samengebracht

• Het zal kosten efficiënter gaan werken dan het huidige stelsel

• Het kan sneller functioneel opereren dan het voorgestelde stelsel

• Het geeft een betere prikkel voor het verhogen van de kwaliteit

• De kwaliteit zal meetbaar gaan toenemen door de bonus malus prikkel

• Het kan direct gaan gelden voor de totale bouwopgave (CC1, CC2 en CC3)

• Het huidige legesstelsel kan hiermee worden afgeschaft

• Het maakt een einde aan de oneerlijke kruissubsidiëring binnen het legesstelsel door het invoeren van een kostendekkende fee per project met ingebouwd bonus/malus systeem.

Het alternatieve plan is momenteel in een afrondende fase en zal inclusief een duidelijke schematische weergave binnenkort worden gepubliceerd op zowel

www.bwtinfo.nl

als op

www.omgevingsweb.nl

Wico Ankersmit

Directeur Vereniging BWT Nederland

Lees meer over dit wetsvoorstel en de standpunten van de diverse belangengroepen in het

dossier Private Kwaliteitsborging