Vroeger gingen ouderen naar een bejaardentehuis. Tegenwoordig hebben zij de keus uit diverse woonvormen ontwikkeld als alternatief voor het zelfstandig thuis of in een zorginstelling wonen. Thuishuizen, moderne hofjes of gestippeld wonen: hierbij een overzicht van woonvarianten.
Daniëlle Harkes, manager bij het Aedes-Actiz Kenniscentrum W onen-Zorg (KCWZ), bracht ze in kaart. Het Kenniscentrum is onderdeel van de vereniging van woningcorporaties Aedes en ActiZ, de organisatie van zorgondernemers. Het verzamelt al jaren goede voorbeelden van wonen en zorg. Gemeenten krijgen hier steeds meer mee te maken door het beleid dat langer thuis wonen stimuleert.
Veertien bijzondere woonvarianten die het kenniscentrum verzamelde:
Aanleunwoning: Een woning voor senioren bij een zorginstelling waar bewoners diensten en zorg afnemen en gebruik kunnen maken van de voorzieningen.
Woonzorgcomplex: Een gebouw met zelfstandige, veilige en beschutte woningen met een zorg- en servicearrangement en een gemeenschappelijke ruimte.
Serviceflat: Een appartementencomplex voor ouderen, vaak met koopappartementen maar soms ook huurwoningen waar diensten aanwezig zijn als een maaltijdservice, een logeerkamer, ontmoetingsruimte, klussendienst.
Levensloopbestendige woning: Een zelfstandige woning geschikt voor alle levensfases met minimale fysieke inspanningen en minimale kans op ongevallen.
Kangoeroewoningen: Aan elkaar gekoppelde, zelfstandige woningen of wooneenheden met een inpandige verbinding voor ouderen of mensen met een handicap en hun familie. Zo kunnen mantelzorger en zorgvrager bij elkaar wonen.
Mantelzorgwoning: Een verplaatsbare, tijdelijke wooneenheid om neer te zetten bij een bestaande woning. De zorgvrager woont er zelfstandig, maar dichtbij de mantelzorger.
Gemeenschappelijk wonen voor ouderen: Meer ouderen wonen bewust samen in één huis, zonder dat er sprake is van een gezinsverband. De ouderen wonen in zelfstandige woonruimten, delen gemeenschappelijk ruimten en ondernemen bepaalde activiteiten samen.
Gemeenschappelijk wonen met verschillende leeftijden: Mensen van verschillende leeftijden wonen in zelfstandige woonruimten, delen gemeenschappelijk ruimten en ondernemen bepaalde activiteiten samen.
Thuishuis: Een kleinschalige woonvoorziening voor alleenstaande ouderen met betrokkenheid van vrijwilligers.
Moderne hofjes: Wonen rond een beschutte binnenplaats waarbij nieuwe vormen van nabuurschap mogelijk zijn.
Particulier wooninitiatief: Eigen initiatief van bijvoorbeeld een groep vrienden om op een woonlocatie in elkaars nabijheid te wonen of van ouders die een woonvorm voor hun kind realiseren.
Gestippeld wonen: Een woonvorm waarbij leden van een woongroep verspreid wonen over een complex.
Harmonicawonen: Leden van een woongroep leven ruimtelijk geclusterd in een complex.
Kleinschalig wonen: Een kleine groep mensen, die intensieve zorg en ondersteuning nodig hebben, wonen met elkaar in een groepswoning, waardoor het voor hen mogelijk is een zo normaal mogelijk leven te leiden.
