Naar aanleiding van de recente uitspraak van RvS 201202886/1/A1 is een oude discussie herrezen. Mag je de artikelen 2 en 3 combineren van het vergunningvrij bouwen voor een bijbehorend bouwwerk? Een aantal juristen hebben bij de invoering van de Wabo al aangegeven, onder andere via OmgevingsWeb, dat dit juridisch niet mogelijk is.
Naar aanleiding van de recente uitspraak van
RvS 201202886/1/A1
is een oude discussie herrezen. Mag je de artikelen 2 en 3 combineren van het vergunningvrij bouwen voor een bijbehorend bouwwerk? Een aantal juristen hebben bij de invoering van de Wabo al aangegeven, onder andere via OmgevingsWeb, dat dit juridisch niet mogelijk is.
Het ministerie heeft echter via de helpdesk vanaf de invoering van de wettekst de uitleg gegeven dat dit wel mag. De uitleg leidt tot een ingewikkelde berekening die vrijwel niet uitlegbaar is aan de praktijk en aan de burger. Bovendien wordt er met die uitleg naar mijn mening niet voldoende uitvoering gegeven aan de aanvaarde motie van de Tweede Kamer. Die motie hield in dat de in de bestemmingsplan geboden mogelijkheden qua oppervlakte en maatvoering het maximum zijn. Met het creatief combineren van de artikelen is dat zeker niet het geval. De oppervlakte, vastgelegd in het bestemmingsplan, kan op die manier gemakkelijk met meer dan 100 m2 worden overschreden op een zodanige wijze waardoor er grote bouwwerken ontstaan. Met het niet combineren van de artikelen zijn die bouwwerken niet mogelijk als het bestemmingsplan dit niet toelaat.
Ook na de recente uitspraak van ABRvS waardoor naar mijn mening en die van een aantal geraadpleegde juristen een streep gaat door de uitleg van het ministerie blijft het ministerie bij haar eerder ingenomen standpunt. Dat is te lezen in het het tijdschrift TBR en Bouwregels in de Praktijk. Uit de artikelen blijkt echter niet op een duidelijke en heldere manier waarom het standpunt van het ministerie overeind blijft.
Onder andere wordt er geen duidelijk onderscheid gemaakt tussen de volgende twee vragen:
1) mag je de leden in artikelen 2 en 3 combineren?
2) mag je een bijbehorend bouwwerk (ambtshalve) opsplitsen in meerdere bijbehorende bouwwerken zodat je het ene bijbehorend bouwwerk in artikel 2 kunt laten vallen en het ander bijbehorend bouwwerk in artikel 3.
Dit zijn twee verschillende juridische vragen. In de tijdschriften worden deze vragen door elkaar gehaald.
De wetgeving gaat in het beginsel er vanuit dat de burger alles mag tenzij het in een Wet verboden wordt.
Uit de Wabo volgt dat er niet gebouwd mag worden zonder omgevingsvergunning tenzij het bouwwerk opgesomd staat in bijlage II van het Bor. De bijlage II Bor daar draait het nu dus om. De burger mag alleen de activiteit vergunningvrij uitvoeren wanneer de activiteit nadrukkelijk op de lijst staat en wanneer volledig aan de lidtekst wordt voldaan. In alle andere gevallen geldt een vergunningplicht.
Op het moment dat een aanvrager zijn woonkamer met 10 meter diepte wil uitbreiden wordt niet volledig voldaan aan artikel 2 en kan er dus per definitie geen gebruik worden gemaakt van artikel 2. Door dit artikel moet je dan een grote streep trekken en moet je het artikel volledig buiten beschouwing laten bij het toetsen aan een ander artikel. Je voldoet er niet aan. Zo eenvoudig is dat.
Ook uit de systematiek van het oude Bblb volgt dat je nadrukkelijk aan alle voorwaarden moet voldoen om gebruik te mogen maken van het lid. Een combinatie van artikel 2 en 3 voor één het zelfde bijbehorende bouwwerk met als doel de leden van artikel 2 aan te vullen met leden uit artikel 3 is niet toegestaan. Het zou een verkapte vorm van het shoppen in de verschillende regels zijn.
Het antwoord op vraag 1 lijkt mij dus duidelijk: dit mag niet. Het artikel in Bouwregels in de Praktijk begint in de titel met deze stelling dat dit wel kan. Het onderscheid tussen bouwwerken splitsen in twee fysiek te onderscheiden bouwwerken die van elkaar zijn te onderscheiden en het combineren van artikelen wordt hierbij niet gemaakt, terwijl dit toch echt twee verschillende stellingen zijn.
Echter nu kun je te maken krijgen met een creatieve aanvrager. De aanvrager vraagt de 10 meter uitbreiding aan als twee bijbehorende bouwwerken. De eerste 2,5 meter laat hij in artikel 2 vallen (bijbehorend bouwwerk 1) en de overige meters in artikel 3 (bijbehorend bouwwerk 2).
Dit zal een aanvrager echter niet zo snel bedenken. Als een aanvrager een uitbreiding van de woonkamer aanvraagt (1 bijbehorend bouwwerk) volgt uit jurisprudentie dat je daar ambtshalve geen 2 bijbehorende bouwwerken van mag maken. Dat wordt immers helemaal niet aangevraagd. Het is niet realistisch om te denken dat een aanvrager in zijn aanvraagformulier om omgevingsvergunning een uitbreiding van de woonkamer omschrijft als:
Bijbehorend bouwwerk 1: Bouwen van een 2,5 meter overkapping aan mijn bestaande woning
Bijbehorend bouwwerk 2: bouwen van een overkapping tegen de 2,5 meter overkapping
Bovendien kan dit niet, want het is fysiek één ruimte en dus ook één bouwwerk. Artikel 7 van het Bor is in deze ook duidelijk. Zon vergunningsvrije uitbreiding kan alleen als in zijn geheel sprake van een gebruik dat ondergeschikt is aan het hoofdgebouw.
Stel (niet realistisch) hij vraagt het toch aan als twee bijbehorende bouwwerken. Dan moet je wel aan het bevoegd gezag laten zien dat het twee fysiek te onderscheiden bouwwerken zijn zodat je dan bijvoorbeeld een doorlopende constructievloer (fictief) moet gaan doorzagen. Deze constructie zal bezwijken waardoor geen sprake kan zijn van een apart bijbehorend bouwwerk. Uiteraard kun je voorbeelden bedenken waar het wel mogelijk is.Toch zal een 2,5 meter diep bijbehorend bouwwerk afzonderlijk niet voldoen aan bijvoorbeeld het Bouwbesluit aangezien er geen uitwendige constructie aanwezig is. De wetgever heeft weliswaar alle bouwwerken (bijgebouw, aanbouw, uitbouw) nu onder één noemer gebracht tot een bijbehorend bouwwerk, maar brengt geen enkele wijziging met zich mee of iets één of meerdere bijbehorende bouwwerken zijn. Het "oneindig" opknippen van bijbehorende bouwwerken in fictieve duizenden niet bestaande bijbehorende bouwwerkjes is niet toegestaan. Voor bijlage 2 Bor geldt immers exact het tegenovergestelde: het moet nadrukkelijk in de regelgeving vermeld staan dat het vergunningvrij is. De regelgeving is bedoeld voor de standaard gevallen. Niet voor de creatieve uitleg en bijzondere gevallen.
Ook
deze uitspraak
van ABRvS geeft duidelijk aan dat je bouwwerken niet in het wilde weg mag opsplitsen in meerdere afzonderlijke bouwwerken als het ene niet zonder het andere kan.
De 70m2 in artikel 3 lid 2 zal met de uitleg van het ministerie ook een lege bepaling zijn als een bouwwerk opgesplitst mag worden in meerdere bouwwerken van 70m2.
Dat geldt niet alleen voor artikel 3 lid 2 (de recreatiewoningen) maar ook voor artikel 4 (de afwijkingen van het bestemmingsplan). Met de uitleg van het ministerie zou je bijvoorbeeld een kruimelafwijking kunnen verlenen voor de bouw van 100 bijbehorende bouwwerken tegen elkaar van elk 150 m2 in de polder met een totaal oppervlakte van 15.000 m2.
Ik zou zeggen ga voor "eenvoudig beter". Voldoet iets niet aan artikel 2, ga dan volledig naar artikel 3. Voldoet het dan niet aan het bestemmingsplan dan heb je slechts aan afwijking nodig van het bestemmingsplan. Voor bouwen blijft het vergunningvrij als je niet hoger gaat dan 5 meter. Met deze uitleg wordt het vergunningvrij bouwen gelijk een stuk begrijpbare en logischer voor de burger. Leg het krijtstrepen maar eens uit zonder de wetgeving belachelijk te maken. Een hele kunst.
Hou verder ook de motie van de Tweede Kamer in je achterhoofd:
de voorgestelde verruiming van vergunningvrij bouwen mogelijk te maken waarbij de in het bestemmingsplan geboden mogelijkheden qua oppervlakte en maatvoering het maximum zijn
Met het standpunt van het ministerie wordt geen uitvoering gegeven aan bovenstaande motie. Aangezien je met combinaties het oppervlakte zeer ruim kan overschrijden. Met het niet combineren zijn ook overschrijdingen mogelijk. Echter dit zijn geen realistische voorbeelden. Iemand gaat uiteraard in een uitbouw geen "gaten" maken om het slechts "vergunningvrij" te maken door er twee afzonderlijke bouwwerken van te maken met een buiten tussenruimte.
De 30 m2 en 2,5 meter strook was slechts bedoeld om iedereen het recht te geven onafhankelijk van het bestemmingsplan een schuurtje of kleine aanbouw te plaatsen. Niet om creatieve enorme loodsen of aanbouwen mogelijk te maken die de bestemmingsplan maatvoering enorm overschrijden.
---------
Uitspraak RvS van 3 oktober 2012: 30 m2 oppervlak opsplitsen van een bijbehorend bouwwerk niet toegestaan vergunningvrij bouwen
Een uitspraak met grote gevolgen voor de praktijk. Tot nu toe werd aangenomen dat het zogenaamde krijtstrepen in een bijbehorend bouwwerk toegestaan is bij de regeling vergunningvrij bouwen mits ondergeschikt aan het hoofdgebouw. Dus niet! Zie onderstaand plaatje.
De rechtbank oordeelde eerder dat je de garage mag uitsplitsen in de 30m2 zone. Dit oppervlak hoef je niet bij de bestemmingsplantoets te tellen. Het oppervlakte wat overblijft wel.
In dit geval mag volgens het bestemmingsplan 100 m2 aan bijbehorende bouwwerken worden opgericht. Dus de bestemmingsplantoets werd: 71+62-30-8,18= < 94,8 m2 en dus conform bestemmingsplan.
Volgens RvS wordt het rekensommetje gewoon 71+62 = 133 m2 dus in strijd met het bestemmingsplan. Dit omdat de garage 1 bijbehorend bouwwerk is. Wordt op de 30m2 zone lijn een muur geplaatst dan kun je spreken over twee bijbehorende bouwwerken waardoor het rekensommetje wel uitkomt op 94,8 m2.
Lees hier de uitspraak
Ga hier naar de LinkedIn discussie
Plaatje: een loods van 71 m2 middels een muur gescheiden van een garage van 62 m2.
