De komst van de Omgevingswet zorgt voor veel veranderingen in het vakgebied. Zeker nu ook de energietransitie een plek moet krijgen. Tijdens de vijfde Kennismarkt Omgevingswet en energietransitie werden deze belangrijke ontwikkelingen besproken door inspirerende sprekers en behandeld in tien interessante workshops. Welke lessen zijn er geleerd? Waar zijn nog onduidelijkheden over? En welke handige tips kunt ook u meenemen in de voorbereiding op de Omgevingswet?
Neem in plannen die u nu maakt, geen uitwerkingsplicht of wijzigingsbevoegdheid meer op. Dit gaat namelijk niet mee in de Omgevingswet. Hou daar alvast rekening mee door geen uitwerkingsplicht of wijzigingsbevoegdheid meer op te nemen in plannen die nog gemaakt moeten worden.
Let op de manier waarop duurzaamheid een plek krijgt in het omgevingsplan. De Omgevingswet schrijft voor dat ontwikkelingen duurzaam moeten zijn. Maar wanneer spreek je van een duurzame ontwikkeling? Er moeten regels gesteld worden op het gebied van duurzaamheid, maar dat betekent niet dat bepaald mag worden wát er precies moet gebeuren. Stel alleen de regels die nodig zijn om het doel te bereiken; als het ook anders kan, mag de regel niet gesteld worden. Beperkende voorwaarden kunnen wel via gronduitgifte geregeld worden!
Gezondheid moet een plek krijgen in het omgevingsplan. Maar ook hier geldt de vraag: hoe moet dat geregeld worden? Let erop dat regulering gaat om de ruimtelijke effecten op de fysieke leefomgeving. Een café kan bijvoorbeeld niet verboden worden omdat alcohol drinken slecht is voor de gezondheid (geen effect op de fysieke leefomgeving), maar er kunnen wel regels gesteld worden rondom geluidsoverlast en aantrekkende werking.
Belangrijke wijzigingen grondverwerving. Ook voor grondbeleid gaat er het een en ander veranderen. Bij wind- en zonneparken is grondverwerving van belang. De vrees bestaat dat een onteigeningsprocedure onder de nieuwe regeling langer gaat duren. Terwijl er misschien juist vaker onteigend gaat worden in verband met de ontwikkeling van zonne- en windparken. Een voordeel is te vinden in de veranderde regelgeving rondom nadeelcompensatie; het normaal maatschappelijk risico gaat omhoog naar 4%. Dat zorgt voor minder schadevergoeding en meer realisatiemogelijkheden voor bijvoorbeeld windparken.
Wat zijn de gevolgen van de digitalisering? Het DSO gaat ruimtelijkeplannen.nl vervangen, maar er is (nog) geen koppeling met officielebekendmakingen.nl. Betekent dit dat er met twee systemen gewerkt moet gaan worden?
Een laatste tip: heb lef. Want het vereist lef om even de regels en instrumenten opzij te leggen en te zien wat de Omgevingswet te bieden heeft. En het vereist lef om uit de bubbel van alwetendheid te stappen. Het is een nieuw systeem, dus geef ruimte voor zoektochten en falen. Waarschijnlijk gaat het leiden tot verrassende inzichten.
