TA: Afkorting voor ‘Tijdschrift aanbestedingsrecht’.
Taalversies: (Verschillende) taalversies van Unierechtelijke bepalingen. Jur: HvJ EU 7 juli 2016 in zaak C-46/15 (Ambisig), r.o. 48: “Ten aanzien van verschillen tussen taalversies is het vaste rechtspraak van het Hof dat de in een van de taalversies van een Unierechtelijke bepaling gebruikte formulering niet als enige grondslag voor de uitlegging van die bepaling kan dienen of voorrang kan hebben boven de andere taalversies. Unierechtelijke bepalingen moeten immers uniform worden uitgelegd en toegepast tegen de achtergrond van de tekst in alle talen van de Unie. Wanneer er tussen de verschillende taalversies van een tekst van Unierecht verschillen bestaan, moet bij de uitlegging van de betrokken bepaling dus worden gelet op de algemene opzet en de doelstelling van de regeling waarvan zij een onderdeel vormt […].”
Tactische inkoop: De bedrijfsprocessen daadwerkelijk van de juiste goederen en diensten voorzien.
Tactische inkoopfunctie: Heeft betrekking op zaken als samenstelling van het projectteam, inkoopmarktonderzoek (marktconsultatie), de wijze van specificeren (technisch, functioneel), wel of geen afzonderlijke percelen, het bepalen van de aanbestedingsstrategie met de daarbij behorende contractvorm en de meest geëigende aanbestedingsprocedure, de selectie van leveranciers en het opstellen van de gunningscriteria en vervolgens het beoordelen van de offertes aan de hand van de gunningscriteria, eventuele onderhandelingen over offertes en het sluiten van de overeenkomst. Lit: Van Weele, Van Berkel-Schoonen en Walhof 2017: blz. 118. Van der Horst en Schenk 2018: blz. 113.
TCO: Total Cost of Ownership.
Te hoge inschrijving: Inschrijving waarvan de prijs het door de aanbestedende dienst (zorgvuldig) begrote bedrag, vastgesteld en gedocumenteerd vóór de aanvang van de aanbestedingsprocedure, overschrijdt. Zie ook Onaanvaardbare inschrijving. Wet: Art. 2.28 lid 4 Aanbestedingswet 2012.
Te late inschrijving: Inschrijving die na (het) aanbestedingsdatum en -tijdstip is binnengekomen en in beginsel (vanwege het gelijkheidsbeginsel) niet in behandeling kan worden genomen.
Technisch specificeren: Specificeren op c.q. voorschrijven tot in detailniveau. Vaak aangeduid als de tegenhanger van ‘functioneel specificeren’. Jur: HvJ EU 25 oktober 2018 in zaak C-413/17 (Roche Lietuva), r.o. 28: “Verder zij opgemerkt dat ten eerste uit de bewoordingen van artikel 42, lid 3, van richtlijn 2014/24 blijkt dat geen hiërarchie tussen de methoden voor het formuleren van technische specificaties is vastgesteld en dat geen voorkeur aan één van die methoden is toegekend.”
Technische bekwaamheid en beroepsbekwaamheid: Geschiktheidseis. Wet: Artt. 2.90 lid 2 en 2.93 Aanbestedingswet 2012. Jur: Rechtbank Rotterdam 30 december 2015, ECLI:NL:RBROT:2015:9802, r.o. 4.6: “De 75%-eis is naar voorlopig oordeel niet disproportioneel. De voorzieningenrechter onderschrijft het standpunt van gedaagden dat het werken voor de overheid een karakter heeft dat afwijkt van het werk in de private sector en dat, bijvoorbeeld, de functie van inkoper in het bedrijfsleven een andere deskundigheid en expertise vergt dan diezelfde functie bij de overheid (zoals ten aanzien van aanbestedingsrechtelijke aspecten). De voorzieningenrechter acht voldoende aannemelijk dat dit verschil ook van invloed is op de vaardigheid die nodig is voor een uitzendbureau om dergelijk personeel te selecteren en in te zetten. […]” Lit: Van der Horst en Schenk 2018: par. 10.5.2.4.
Technische specificatie: Een omschrijving van de door de aanbestedende dienst vereiste kenmerken van een product, zoals het niveau van kwaliteit, het niveau van milieuvriendelijkheid en klimaatprestaties, een ontwerp dat aan alle vereisten voldoet (met inbegrip van de toegankelijkheid voor gehandicapten), gebruiksgeschiktheid, gebruik, veiligheid of afmetingen van het product, met inbegrip van de voor het product geldende voorschriften inzake handelsbenaming, terminologie, symbolen, proefnemingen en proefnemingsmethoden, verpakking, markering en etikettering, gebruiksaanwijzingen, productieprocessen en -methoden tijdens de verschillende stadia van de levenscyclus van de levering of dienst, en conformiteitsbeoordelingsprocedures. Wet: Art. 2.76 Aanbestedingswet 2012. Bijlagen: VII Richtlijn 2014/24/EU, VIII Richtlijn 2014/25/EU en III Richtlijn 2009/81/EG. Lit: Van der Horst en Schenk 2018: 8.6.2.
Teckal-arrest: Korte benaming van het arrest HvJ EG 18 november 1999 in zaak C-107/98, relevant ter zake quasi inbesteden.
Teckal-criteria: De twee in het Teckal-arrest geformuleerde criteria: het ‘toezichtcriterium’ en het ‘merendeel-criterium’. Wet: Art. 2.24a lid 1 sub a en sub b Aanbestedingswet 2012.
TED: Afkorting van ‘Tenders Electronic Daily’.
Tender: In de praktijk (wel eens) gebruikte Engelse term voor aanbesteding.
TenderNed: Het elektronische systeem voor aanbestedingen. TenderNed ondersteunt het volledige aanbestedingsproces, van vooraankondiging tot en met gunning.
Termijnen: De bij een aanbestedingsprocedure in acht te nemen termijnen. Behoudens andersluidende bepalingen in de aanbestedingsstukken gaat het doorgaans (want zie bijvoorbeeld ook art. 2.21.6 ARW 2016) om kalenderdagen. Wet: § 2.3.2.3 Aanbestedingswet 2012.
Termijnenverordening: Verordening (EEG, EURATOM) nr. 1182/71 van 3 juni 1971, waar specifiek op Europees niveau de termijnen zijn geregeld.
Termijnenwet: Algemene termijnwet, Wet van 25 juli 1964, houdende berekening van termijnen in verband met de zaterdag, de zondag en algemeen erkende feestdagen. Jur: Rechtbank Midden-Nederland 17 juni 2016, ECLI:NL:RBMNE:2016:3152, r.o. 4.8: “Aan [A] kan worden toegegeven dat een vervaltermijn van 5 kalenderdagen om een kort geding aanhangig te maken erg kort is, zeker als twee dagen van deze termijn in het weekend vallen en de Algemene termijnenwet niet van toepassing is, omdat hier geen sprake is van een termijn die voortvloeit uit een wet of een algemene maatregel van bestuur. […]”
Terugbesteden: De verlening van een overheidsopdracht door een via quasi-inhouse gecontroleerde entiteit aan de haar controlerende aanbestedende dienst(en). Zie ook Bottom up gunning. Wet: Art. 2.24a lid 2 Aanbestedingswet 2012.
Tevredenheidsverklaring: Verklaring van een opdrachtgever, dat de referentieopdracht naar behoren is uitgevoerd, zowel met betrekking tot de wijze van uitvoering als met betrekking tot het resultaat. Wet: Art. 2.93 lid 1 sub a Aanbestedingswet 2012.
Tijdelijke regeling: Korte overeenkomst, (bijvoorbeeld) als overbruggingsregeling. Jur: Rechtbank Noord-Holland 31 december 2015, ECLI:NL:RBNHO:2015:12033, r.o. 2.6: “Vooropgesteld dient te worden dat het sluiten van een tijdelijke regeling op zichzelf niet onrechtmatig is. Door de door ZCN tegen de gunning opgeworpen bezwaren en het aanhangig gemaakte kort geding, kon er vóór afloop van het kort geding nog geen definitieve gunning plaatsvinden en kon er niet van uit gegaan worden dat de definitieve gunning per 1 januari 2016 aan Connexxion doorgang zou vinden. Om de continuïteit van het vervoer te waarborgen, was een tijdelijke regeling nodig. Dat deze tijdelijke regeling betrekking had op de periode van 1 januari 2016 tot 1 april 2016, komt niet onredelijk voor, aangezien – zo lang de mogelijkheid bestond dat er een herbeoordeling zou moeten plaatsvinden – onduidelijk was binnen welke termijn een definitieve gunning plaats zou kunnen vinden.”
Tijdig klagen: In de praktijk gebruikt begrip voor het feitelijke ‘gebod’ aan ondernemers om in een aanbestedingsprocedure tijdig hun beklag te doen of bezwaren kenbaar te maken. Zie ook Grossmann-verweer. Jur: Rechtbank Noord-Nederland 6 maart 2019, ECLI:NL:RBNNE:2019:836, r.o. 4.9: “[…] Door na te laten vóór de inschrijvingsdatum haar bezwaar kenbaar te maken, heeft Eco Reest haar recht verwerkt om dat in deze procedure alsnog te doen.”
Tijdschrift aanbestedingsrecht: Vakblad voor aanbestedingsjuristen. Sinds 2017 geheten: ‘Tijdschrift aanbestedingsrecht en staatssteun’.
Toelichting: Term die in de praktijk gebruikt wordt, voor het bepaalde in art. 2.55 Aanbestedingswet 2012: “Een aanbestedende dienst kan een ondernemer vragen om zijn inschrijving of verzoek om deelneming nader toe te lichten of aan te vullen, met inachtneming van de artikelen 2.84, 2.85 en 2.102.”
Toezicht op het beheer: Een van de drie niet-cumulatieve criteria van de derde cumulatieve voorwaarde om als publiekrechtelijke instelling te (kunnen) worden aangemerkt. Zie Publiekrechtelijke instelling.
Toezichtcriterium: ‘Toezicht als op zijn eigen diensten’-criterium, dat relevant is in verband met quasi inbesteden. Wet: Art. 2.24b lid 1 sub a Aanbestedingswet 2012. Jur: HvJ EU 8 mei 2014 in zaak C-15/13 (Datenlotsen Informationssysteme GmbH), r.o. 26: “Het Hof heeft het begrip “toezicht zoals op de eigen diensten” nader uitgewerkt door op te merken dat het moet gaan om de mogelijkheid voor de aanbestedende dienst om een doorslaggevende invloed uit te oefenen op zowel de strategische doelstellingen als de belangrijke beslissingen van de opdrachtnemende entiteit en dat het door de aanbestedende dienst uitgeoefende toezicht werkzaam, structureel en functioneel moet zijn […]” Lit: Van de Water 2013.
Total Cost of Ownership: Een Total Cost of Ownership (TCO)-benadering maakt (bijvoorbeeld) financiële afwegingen mogelijk gedurende de levenscyclus van een product. Hiertoe wordt niet alleen gelet op aanschafkosten, maar ook op beheers-, gebruiks- en onderhoudskosten, ‘sloopkosten’, afvoerkosten en dergelijke. Wet: art. 2.115a Aanbestedingswet 2012. Jur: Rechtbank Zeeland-West-Brabant 9 oktober 2013, ECLI:NL:RBZWB:2013:7761, r.o. 3.5: “Gelet op de door Schmit vermelde definities die over het begrip TCO in omloop zijn, komt TCO naar het oordeel van de voorzieningenrechter neer op een integrale kostenbenadering: een financiële raming bedoeld om inzicht te krijgen in de directe en indirecte kosten van een aan te schaffen werk of levering, gerekend over de gehele beoogde gebruiksduur. Uit het aanbestedingsdocument noch het PvE blijkt dat de gemeente een andere definitie hanteert.” Lit: Van der Horst en Schenk 2018: par. 11.3.4.2.
Transactiekosten: De kosten die gemoeid zijn met de contractering c.q. het tot stand komen en vastleggen van de overeenkomst.
Transparantie vooraf: Vrijwillig, door een aankondiging, transparantie/duidelijkheid geven omtrent een voorgenomen overeenkomst (overheidsopdracht). Wet: Art. 4.16 lid 1 Aanbestedingswet 2012. Jur: HvJ EU 11 september 2014 in zaak C-19/13 (Ministero dell’Interno/Fastweb SpA), r.o. 47: “De voorwaarde van artikel 2 quinquies, lid 4, eerste streepje, houdt meer bepaald in dat de aanbestedende dienst van mening is dat de gunning van een opdracht zonder voorafgaande bekendmaking van een aankondiging van de opdracht in het Publicatieblad van de Europese Unie op grond van richtlijn 2004/18 is toegestaan. Voorts stelt artikel 2 quinquies, lid 4, tweede streepje, van richtlijn 89/665 als voorwaarde dat de aanbestedende dienst de in artikel 3 bis bedoelde aankondiging van zijn voornemen om tot sluiting van de overeenkomst over te gaan in het Publicatieblad van de Europese Unie bekendmaakt. Volgens artikel 3 bis, sub c, moet de aankondiging een rechtvaardiging bevatten van de beslissing van de aanbestedende dienst om de opdracht te gunnen zonder voorafgaande bekendmaking van een aankondiging van de opdracht.” Lit: Chen 2014: blz. 230 e.v.
Transparantiebeginsel (1): Algemeen beginsel van aanbestedingsrecht. Wet: Art. 1.9 lid 1 Aanbestedingswet 2012. Jur: HvJ EG 29 april 2004 in zaak C-496/99P (Succhi di Frutta), r.o. 111: “Het beginsel van doorzichtigheid, dat er het corollarium van vormt, heeft in essentie ten doel te waarborgen dat elk risico van favoritisme en willekeur door de aanbestedende dienst wordt uitgebannen. Het impliceert dat alle voorwaarden en modaliteiten van de gunningsprocedure in het aanbestedingsbericht of in het bestek worden geformuleerd op een duidelijke, precieze en ondubbelzinnige wijze, opdat, enerzijds, alle behoorlijk geïnformeerde en normaal oplettende inschrijvers de juiste draagwijdte kunnen begrijpen en zij deze op dezelfde manier interpreteren, en, anderzijds, de aanbestedende dienst in staat is om metterdaad na te gaan of de offertes van de inschrijvers beantwoorden aan de criteria welke op de betrokken opdracht van toepassing zijn.” Lit: Van der Horst en Schenk 2018: blz. 69. Ritsema van Eck 2015: blz. 173 e.v.
Transparantiebeginsel (2): Beginsel dat ertoe strekt dat aan elke overheidsopdracht een passende mate van openbaarheid moet worden gegeven, wanneer sprake is van een duidelijk grensoverschrijdend belang. Wet: Art. 1.9 lid 2 Aanbestedingswet 2012.
Transparantieverplichting (1): Verplichting tot het geven van een passende mate van openbaarheid. Jur: Hoge Raad 18 januari 2013 (P1 Holding B.V./gemeente Maastricht) ECLI:NL:PHR:2013:BY0543, r.o. 4.4.1: “Bij de beoordeling van het principale onderdeel 4 – dat opkomt tegen het oordeel van het hof dat op de Gemeente in dit geval niet een transparantieverplichting op grond van het EG-Verdrag rustte – wordt het volgende vooropgesteld. Ook indien de Overeenkomst van 2003 niet op grond van een aanbestedingsrichtlijn in het openbaar behoefde te worden aanbesteed, diende de Gemeente de fundamentele regels van het EG-Verdrag, met name de artikelen 43 en 49 EG (thans art. 49 en 56 VWEU) en de daaruit voortvloeiende transparantieverplichting in acht te nemen. […] Deze transparantieverplichting is van toepassing wanneer een onderneming die is gevestigd in een andere lidstaat dan die waar de betrokken dienstenconcessie wordt verleend, in deze concessie geïnteresseerd kan zijn (arrest Wall, punt 34, met verwijzing naar eerdere rechtspraak).”
Transparantieverplichting (2): Is een logisch uitvloeisel van het gelijkheidsbeginsel, en heeft in wezen tot doel te verzekeren dat elke geïnteresseerde aanbieder kan beslissen in te schrijven op aanbestedingen op basis van het geheel van relevante informatie, en dat elk risico van favoritisme en willekeur door de aanbestedende dienst wordt uitgesloten. Jur: HvJ EU 4 april 2019 in zaak C-699/17 (Allianz Vorsorgekasse), r.o. 62: “[…] Het impliceert dat alle voorwaarden en modaliteiten van de aanbesteding duidelijk, precies en ondubbelzinnig worden geformuleerd opdat, enerzijds, alle behoorlijk geïnformeerde en normaal oplettende inschrijvers de juiste draagwijdte ervan kunnen begrijpen en deze op dezelfde manier kunnen interpreteren en, anderzijds, de discretionaire bevoegdheid van de aanbestedende dienst wordt afgebakend en deze in staat is om daadwerkelijk na te gaan of de offertes van de inschrijvers beantwoorden aan de criteria die op de betrokken procedure van toepassing zijn […]”.
Turn key: Een contractvorm waar de verantwoordelijkheid voor het project geheel in handen ligt van de opdrachtnemer die het project ‘sleutelklaar’ moet opleveren op basis van een door de aanbestedende dienst opgesteld functioneel ontwerp en wel tegen een vooraf overeengekomen, vaste prijs. Lit: Van der Horst en Schenk 2018: par. 7.8.7.8.
Tussenkomen: Ieder die een belang heeft bij een tussen andere partijen aanhangig geding, kan (ook) vorderen daarin te mogen tussenkomen in de zin van een zelfstandige positie innemen tussen de diverse procespartijen. Wet: Art. 217 Rv. Jur: Rechtbank Rotterdam 10 november 2014, ECLI:NL:RBROT:2014:9450, r.o. 4.9: “Dit is evenwel anders voor Oranje. Nu gesteld noch gebleken is dat voor Oranje eerder dan in het kader van deze kort geding procedure aanwijzingen bestonden dat [eiseres] de aanbestedingsstukken onjuist had geïnterpreteerd, kan Oranje -als direct belanghebbende- zich in dit stadium van de procedure op de ongeldigheid van de inschrijving van [eiseres] beroepen. Dit geldt naar het oordeel van de voorzieningenrechter te meer nu het hier – gelet op artikel 7.16.1 en 7.16.2 ARW 2012 – gaat om in de regelgeving voorgeschreven uitsluitingsgronden.”
Tussenkomende partij: Direct belanghebbende partij die het door de rechter is toegestaan met (een) eigen vordering(en) tussen te komen tussen de direct betrokken partijen in een geschil. Jur: Rechtbank Rotterdam 10 november 2014, ECLI:NL:RBROT:2014:9450, r.o. 4.9: “Dit is evenwel anders voor Oranje. Nu gesteld noch gebleken is dat voor Oranje eerder dan in het kader van deze kort geding procedure aanwijzingen bestonden dat [eiseres] de aanbestedingsstukken onjuist had geïnterpreteerd, kan Oranje -als direct belanghebbende- zich in dit stadium van de procedure op de ongeldigheid van de inschrijving van [eiseres] beroepen. Dit geldt naar het oordeel van de voorzieningenrechter te meer nu het hier – gelet op artikel 7.16.1 en 7.16.2 ARW 2012 – gaat om in de regelgeving voorgeschreven uitsluitingsgronden.”
Tussenoplossing: Een in de praktijk gehanteerde term voor een onderhandelingsprocedure zonder aankondiging. Jur: Rechtbank Midden-Nederland 12 juli 2018, ECLI:NL:RBMNE:2018:3625, r.o. 4.11: “GVS heeft zich in deze procedure op het standpunt gesteld dat de Tussenoplossing is aan te merken als een Onderhandelingsprocedure zonder aankondiging en dat zij deze procedure heeft toegepast op basis van het bepaalde in artikel 2.32 lid 1 aanhef onder c Aw 2012. In dit artikel is bepaald dat de aanbestedende dienst de Onderhandelingsprocedure zonder aankondiging kan toepassen voor zover zulks strikt noodzakelijk is, ingeval de termijnen van de niet-openbare procedure of de openbare procedure wegens dwingende spoed niet in acht kunnen worden genomen als gevolg van gebeurtenissen die door de aanbestedende dienst niet konden worden voorzien en niet aan de aanbestedende dienst zijn te wijten.”
T-zaken: Arresten van het Gerecht. Lit: Van der Horst en Schenk 2018: blz. 63.
