Het vergunningvrij bouwen op grond van artikel 2 bijlage II Bor kan in bepaalde situaties ongewenst zijn. Bijvoorbeeld in het geval van mantelzorgwoningen in relatie tot de milieuzoneringen of wanneer je als planoloog een openheid naar het landschap wil behouden.
Het inperken van het vergunningvrij bouwen in het bestemmingsplan kan op verschillende manieren geregeld worden. Bijvoorbeeld via begripsbepaling erf, dubbelbestemming of een voorwaardelijke verplichting. De keuze is echter afhankelijk welke soort van vergunningvrije bouwwerken je wil uitsluiten. Inmiddels is de volgende jurisprudentie ontstaan:
Inperken van vergunningvrij bouwen in het bestemmingsplan
Vergunningvrij bouwen creatief ‘buitenspel’ zetten in het bestemmingsplan (ECLI:NL:RVS:2020:1408)
Hoe sluit je het vergunningvrij bouwen uit in het bestemmingsplan? (ECLI:NL:RVS:2013:228)
Vergunningvrij bouwen uitsluiten in bestemmingsplan via begripsbepaling erf gaat niet op voor erfafscheidingen, tuinmeubilair en speeltoestellen (ECLI:NL:RVS:2020:1413)
Wanneer in het bestemmingsplan een maximaal toegestane m2 aan vloeroppervlak voor een bepaalde functie voorgeschreven is geldt dat ook voor vergunningvrije artikel 2 bouwwerken (ECLI:NL:RVS:2019:1832)
Vergunningvrij bouwen uitsluiten met privaatrechtelijke overeenkomst kan niet. Wel door een voorwaardelijke verplichting op te nemen in het bestemmingsplan. (ECLI:NL:RVS:2019:1257)
Vergunningvrij bouwen in de bestemming tuin bij een woning kan in het bestemmingsplan uitgesloten worden mits goed gemotiveerd. (ECLI:NL:RVS:2018:571)
Dubbelbestemming beperkt vergunningsvrij bouwen (ECLI:NL:RVS:2017:3267)
Het woordje erf te schrappen in de planregel groenbestemming is niet voldoende om vergunningvrije bouwwerken uit te sluiten (ECLI:NL:RVS:2017:1086)
Via bestemmingsplan het wonen in bijbehorende bouwwerken verbieden. (RVS:2014:2491)
In bestemmingsplan mag geen verbodsbepaling worden opgenomen voor bouwwerken die op grond van artikel 2 vergunningvrij zijn. (ECLI:NL:RVS:2011:BQ6796)
Milieuzonering in bestemmingsplan in relatie tot vergunningvrij bouwen
Bij opstellen bestemmingsplan en milieuzonering (VNG richtafstanden) moet rekening gehouden worden met vergunningvrij bouwen. (ECLI:NL:RVS:2019:2146)
Mantelzorgwoningen kunnen vergunningvrij opgericht worden. Hier moet rekening worden gehouden bij het opstellen van het bestemmingsplan met betrekking tot de richtafstanden milieuzonering (ECLI:NL:RVS 2020:1014)
Bij het bepalen van de milieuzonering in het bestemmingsplan (richtafstanden) moet tevens gemeten worden vanaf waar vergunningvrije bouwwerken mogelijk zijn. (ECLI:NL:RVS:2017:46)
